Njemački ultimatum Turskoj

Njemačka je postavila ultimatum Turskoj da za deset dana bitno smanji priliv izbjeglica preko Egejskog mora u Evropu, piše francuski list “Figaro”.

Kako navode, to je „kraj igre“ jer inače prijeti raspad evropskog sistema i nastajanje „neke drugačije Evropske unije“. To u osvrtima navode i drugi komentatori u evropskim medijima, kao i diplomate u Savjetu ministara EU u Briselu, koji misle da će, u protivnom, doći do opšteg zatvaranja granica u Evropi, uključujući grčku među prema Turskoj. Takođe, to je i suština zahtjeva na jučerašnjem zasjedanju ministara unutrašnjih poslova Evropske unije da se do susreta šefova država ili vlada EU i turskog premijera Ahmeta Davutoglua 7. marta vidi na djelu da je Turska prestala da dopušta da bande organizovanog kriminala neometano krijumčare migrante u Evropu. Neki od komentatora i diplomata u EU izražavaju sumnje da će čelnici vlasti u Ankari pristati i biti u stanju da zaista zaustave narastajuću navalu imigranata preko tursko-grčke granice što njemačka kancelarka Angela Merkel od prošle jeseni neuspješno pokušava da izdejstvuje od turskog predsednika Redžepa Tajipa Erdogana. Erdogan, po ocjeni evropskih komentatora, pa i diplomata u Briselu, vodi dvojaku i nekad ciljevima i interesima Evrope suprotstavljenu politiku i strategiju u Siriji i oko pitanja imigranata. Prema izvorima EU, kao jedna od traženih „opipljivih i jasnih mjera“ zahtjeva se da Grčka, na osnovu ugovora o readmisiji, trajektima počne da vraća imigrante bez prava na azil nazad na turske obale, što bi morala da prihvati i Ankara.

Komentatori, uključujući neke njemačke medije, „ultimatum Turskoj“ su prepoznali u javnim porukama, kao i procurjeloj razmjeni mišljenja njemačkog ministra unutrašnjih poslova Tomasa de Mezijera s kolegama na zasjedanju u Briselu, koji je rekao da Berlin od Ankare zahtjeva da konačno odmah počne da sprovodi akcioni plan EU-Turska o bitnom smanjivanju dolaska imigranata u Evropu, za šta je Turskoj odobreno i tri milijarde evra novca evropskih poreskih obveznika. Broj imigranata koji s turske obale prelaze na grčka ostrva je ponovo narastao na 20 hiljada nedjeljno. Velike nedoumice da bi do 7. marta nešto bitnije moglo zaista da se dogodi ogledaju se ne samo u zajedničkim mjerama Austrije, Srbije i drugih zapadnobalkanskih država, što su neki komentatori već proglasili kao „novu austro-ugarsku koaliciju“, već i odluci Mađarske da sazove referendum o pitanju izbjeglica, kao i Bugarske da pošalje trupe na granice prema Turskoj i Grčkoj. Policijska agencija EU Evropol je iznijela poražavajuće podatke da krijumčari izbjeglica iz Turske i sa sjevera Afrike u Evropu godišnje obrću između tri i po i četiri milijarde evra. Pariski dnevnik Figaro prenosi analizu uglednog francuskog istoričara Pjera Vermerena, specijaliste za Sredozemlje, sjevernu Afriku i talase imigracije, koji kaže da je nemoguće reći šta Evropu očekuje u ovoj godini, budući da „milioni lica čekaju na vratima Evrope, a njihov eventualni ulazak diktiraju prevashodno politički uslovi“. Autoritarni režimi su u stanju da kontrolišu svoje granice, a ono što se događa u Turskoj se zbiva uz blagoslov vlasti, smatra Vermeren. Francuski analitičar dodaje da „ako bi Turci promijenili stav, imigracija bi stala, ali je to i djelo mafija i političkih naoružanih formacija – italijanske, turske i balkanskih mafija, kao libijskih džihadističkih grupa, koje se neizmjerno bogate na trgovini ljudskim bićima“. Njemački ministar policije De Mezijer je na ministarskom zasedanju u Briselu iznio stav da Brlin „do 7. marta hoće da vidi bitno smanjenje dolaska izbjeglica preko tursko-grčke granice“ i da će „ako do toga ne dođe, biti nužno preduzimanje dodatnih evropskih mjera“. Njemački ministar nije podrobnije iznio šta će biti taj „scenario katastrofa“, kako su ocijenili diplomate u Briselu, koji misle da Berlin onda neće imati kud, već da drastično ograniči broj ulazaka izbjeglica na svoju teritoriju, s tim da o tome obavijesti i druge članice u EU, koje bi nesumnjivo povukle slične poteze. To bi bio kraj šengenskog prostora bez granica, bar privremeno, a cijeli šengenski sistem bi potom morao biti preustrojen, imajući u vidu i potrebe da se granice EU mnogo bolje nadziru i zbog ni malo smanjene opasnosti od islamskog, džihad terorizma, čiji su organizatori u žarištu u Siriji, a neki počinioci krvavih atentata u Parizu su u Evropu došli skriveni u talasu izbjeglica. De Mezijer je od svog grčkog kolege Janisa Muzalasa zatražio da Grčka konačno zahtjeva od Ankare da primenjuje potpisani sporazum o readmisiji, prihvatanju imigranata koji s turske teritorije ilegalno i bez prava na azil dođu na grčke, dakle i obale EU.

Britanska ministarka Tereza Mej je cijelu situaciju ovako sažela: „Kod izbjeglica konačno treba slomiti izvjesnost da, pošto se ukrcaju na plovila u Egejskom moru, kupuju i kartu za put u Njemačku“.