Najveći poljski pjesnik o Srbima: Oni dižu hrišćanstvo još više, drže zakletvu za svetinju, bore se časnim mačem

Najveći poljski pesnik Adam Mickjevič u svojim predavanjima o ciklusu kosovskih narodnih epskih pesama na Univerzitetu u Parizu, rekao je, između ostalog da srpski junaci hrabrost drže za najveću vrlinu, zakletvu i časnu riječ kao najznačajniju svetinju, bore se časnim mačem i poštuju ženu kao druga, majku i sestru, za razliku od mnogih drugih društava.

Rat, govorio je veliki pjesnik, za srpski narod nije kao za divlje Amerikance – lov na ljude. Srbi, naglašavao je, poštuju ratne zarobljenike i ne naslađuju se nad palih neprijateljima.

Dio predavanja velikana poljskog pjesništva na Univerzitetu u Parizu:

,,Jednako kao grčki i slovenski junaci su obični ljudi, strastveno naklonjeni srdžbi, i nadasve vole rat. Hrabrost smatraju kao najveću vrlinu, poštuju vjeru, vole obilje i raskoš, često su nasilnici – ali nikad surovi.

Rat nije za njih kao za divlje Amerikance lov na ljude. Naprotiv, oni poštuju međunarodna prava, drže zakletvu kao svetinju, časnu riječ, bore se časnim mačem.

Njihov karakter diže hrišćanstvo još više, mi ne vidimo u srpskom pjesništvu niti strašnu osvetu Grka, niti divljaštvo Trojanaca. Ovdje vlada veće čovještvo, pojedinci poštuju ratne zarobljenike, ne naslađuju se nad tjelesima palih neprijatelja…

I drugi pol se jednako pokazuje u svom blagom raspoloženju. Čovjek poštuje ženu kao svog druga, kao svoju majku i majku svoje djece. Nigdje se u srpskoj poeziji ne nalazi ono preziranje ženskog pola, koje se može naći u pjesničkim tvorevinama obrazovanijih, ali i pokvarenijih društava.“

Adam Mickjevič (1798—1855) je, prema mišljenju mnogih, ne samo najveći poljski pjesnik, jedan od velikih evropskih romantičarskih intelektualaca, već i najveći duhovni autoritet, čije je sveukupno djelovanje bilo odlučujuće za formiranje poljske kolektivne nacionalne svijesti.

U svojim predavanjima o slovenskoj književnosti Mickjevič je koristio i primjere srpske narodne književnosti i tragediju „Obilić“ Sime Milutinovića Sarajlije.

Izvor: Lazo M. Kostić, Tom 5, „Stranci o srpskim narodnim pesmama”, Knjiga II, (ZIPS–SRS) Zemun 2000, str. 310 / Rasen

Pročitajte još:

Elizabet Hil, profesor sa Kembridža: Duh Kosova i danas živi dok podstiče ljude da se ne vode privremenim i oportunističkim