Hrvatska potražuje srpske ikone da uništi ono što nije devedesetih

Licemerje je da Hrvatska, gde je u 20. veku sistematski uništavana srpska baština, sad ucenjuje Srbiju potraživanjem naših ikona i druge baštine spasene od uništenja u ratu devedesetih, poručio je istoričar Nikola Kusovac na jučerašnjoj konferenciji za medije u organizaciji Udruženja Srba iz Hrvatske, prenose „Novosti“.

Kusovac, koji je za vrijeme rata bio kustos Narodnog muzeja i neposredni učesnik spasavanja srpskog kulturnog blaga, svjedoči kako su ga hrvatske oružane snage nemilosrdno i smišljeno uništavale.

Hrvatska spaljivala sva svjedočanstva o postojanju Srba na tim prostorima

Srpski istoričar je podsjetio na sudbinu Vladičanskog dvora i crkve u Pakracu, koje su hrvatski vojnici minirali i spalili bogoslužbene predmete, kompletnu biblioteku i arhivu, sva svjedočanstva o srpskom postojanju na tom području, navode „Novosti“.

„Posle NDH i građanskog rata devedestih od izuzetno bogate srpske baštine ostalo je 500-600 ikona koje su u Narodnom muzeju restaurirane, konzervirane i vraćene vlasniku, Srpskoj pravoslavnoj crkvi.

Hrvatska licemerno traži taj poslednji preostali deo srpske baštine da bi je konačno izbrisala s lica zemlje. Jer ikone nisu samo umetnička dela već poslednja svedočanstva o postojanju Srba na prostoru današnje Hrvatske. Ako ovde popustimo, sledeći zahtev biće da se odreknemo baštine na Kosovu,“ naglasio Kusovac.

Što nije uništeno – prekrštava se, čak i crkve

Svi predmeti hrvatske provenijencije su brižljivo sačuvani i vraćeni za razliku od srpskih, istakao je Milojko Budimir, koji je tokom rata bio direktor muzeja u Kninu, a sad je predsjednik Asocijacije izbjegličkih udruženja Srba iz Hrvatske.

„Kulturno blago Srba svedoči da su oni duže od milenijuma bili autohton narod na prostorima gde su živeli. Nije reč samo o ikonama već i o drugim materijalnim i arheološkim dokazima. Nažalost, sve ono što nije spaseno donošenjem u Srbiju uništeno je. Čak se i zgrade srednjovekovnih srpskih crkava sad ‘prekrštavaju’ i proglašavaju hrvatskim,“ – rekao je Budimir.

Nikola Cerovac iz Srpskog kulturnog udruženja „Zora“ Knin – Beograd naglasio je da su Srbi iz Hrvatske, u čijim su hramovima stajale sporne ikone odlučno protiv njihovog davanja Hrvatskoj.

„Bojim se da bi se desilo isto ono što je zadesilo crkvu Lazaricu na Dalmatinskom Kosovu tokom ‘Oluje’, čemu sam neposredno svedočio. Naime na Vidovdan 1995. bio sam u Lazarici čiji me je sveštenik molio da odnesem ikone u Srbiju, jer im preti opasnost. Odbio sam ga jer nisam imao formalna ovlašćenja da to uradim. Nažalost, i crkva i sva baština koju je čuvala nekoliko meseci kasnije nepovratno su nestali u ‘Oluji’. Ko može da garantuje da se tako nešto ne bi ponovilo s našom baštinom koju sad traže,“ upitao se Cerovac.

Kako ističe Milojko Budimir, Zagreb ne poštuje nijedan od sporazuma koji se odnose na prognane Srbe:

„Posledica je da se prognanici ne vraćaju, a da se od ono malo Srba što ih je ostalo posle devedesetih u Hrvatskoj sad sve se više seli u Srbiju.

Hrvatska kao rešenje predlaže da se ikone drže u depoima dok se ne steknu uslovi da se one vrate u devastirane crkve u pustim selima – naroda kome ikone služe nema i neće ga ni biti, pa je pitanje kome bi one bile vraćene,“ napominje Budimir, prenose „Novosti“.