Srpski hram usred Njujorka niče iz pepela

Jedini srpski hram u Njujorku, stradao u stravičnom požaru pre nešto više od godinu dana, trebalo bi do zime da bude u dobroj meri obnovljen. Naš cilj je da se u što kraćem roku, čim se stvori celokupan arhitektonski plan, Crkva Svetog Save na Menhetnu stavi pod krov i zameni njen pod. Hvala Bogu, zidovi sabornog hrama su, i pored strahovitog požara, ostali u solidnom stanju, pa nam to omogućuje da se usresredimo na planiranje, pripremu i postavljanja krovne konstrukcije.

Govori ovako, ekskluzivno za „Novosti“, starešina hrama protojerej-stavrofor dr Živojin Jakovljević, ukazujući na to da su zidovi ove crkve, stare 160 godina, ostali gotovo neoštećeni i čvrsti.

– To nam daje šansu za brz oporavak ovog spomenika kulture koji se nalazi pod zaštitom Sjedinjenih Američkih Država. Starešinstvo, uprava i vernici odlučni su da počnu obnovu hrama – kazuje protojerej Jakovljević.

Prvi radovi na obnovi ovog hrama počeli su u oktobru prošle godine, dolaskom novoizabranog vladike Irineja, episkopa Istočnoameričke eparhije. Vladika Irinej, poreklom iz Klivlenda, predvodi tim pravnih, finansijskih i građevinskih stručnjaka koji rade na arhitektonskom i finansijskom projektu obnove ove crkve.

– Budući da je Crkva od izuzetnog značaja za grad Njujork, moraćemo da sačuvamo celu originalnu strukturu hrama i da oporavimo oštećene delove. Spoljašnji deo ostaće onakav kakav je bio, a želja nam je da unutrašnji prostor hrama obnovimo u ranom vizantijskom stilu – kazuje nam prota Živojin, inače poreklom iz Valjeva.

Tek kada se završi arhitektonski plan, biće urađena i procena koliko će novca biti potrebno za obnovu. U međuvremenu, vladika Irinej i crkveno povereništvo, koje vodi Marko Jovanović, američki Srbin poreklom iz San Dijega, pokrenuli su akciju prikupljanja sredstava za obnovu Crkve Svetog Save. U novembru prošle godine organizovana je donatorska večera za prikupljanje pomoći, a u aprilu ove i modna revija kreatorke Marine Mićanović iz Beograda.
Prota Jakovljević nam otkriva i planove rada i bogosluženja u obnovljenom hramu, u kome za najveće verske praznike Božić i Vaskrs bude i po 1.000 vernika.

– Kada se završe radovi na izgradnji krova, poda i prozora, podnećemo molbu Departmanu za gradnju grada Njujorka da nam dozvoli privremenu upotrebu Crkve, bar za Uskrs i Božić. Cilj nam je da održimo živom našu crkvu i služimo našem vernom narodu, a istovremeno ćemo u fazama raditi na potpunoj izgradnji hrama – zaključuje protojerej-stavrofor dr Živojin Jakovljević.

Očekuje se, inače, da će celokupna obnova Crkve Svetog Save na Menhetnu trajati od tri do pet godina.

Bogosluženja u Parohiji SPC u Njujorku trenutno se vrše u grčkoj pravoslavnoj Crkvi Svetog Elefterija i u Ruskoj znamenskoj crkvi na Menhetnu.

– Zahvalni smo našoj braći, Grcima i Rusima, koja su nam svesrdno ustupila svoje crkve i omogućila da u njimaodržavamo naša nedeljna i praznična bogosluženja – rekao nam je vladika Irinej.

Crkvenom kompleksu u Njujorku pripadaju kancelarije sveštenika, srpska škola, jedna stambena zgrada i parohijski dom. Ovo značajno zdanje arhitekture 19. veka je poslednji sačuvani spomenik čuvenog arhitekte Džejkoba Reja Maulda. Parohijski dom je oštećen zubom vremena i vodom tokom akcije vatrogasaca, tako da je neophodna i njegova obnova.