Crnu Goru čeka makedonski scenario?

Piše: Milorad Vukašinović

Da li je prijem Crne Gore u NATO istinsko zaokruživanje “crnogorske nezavisnosti” ili je reč o otvaranju procesa koji umnogome podseća na aktuelni makedonski scenario federalizacije države po etničkom kriterijumu? Ako je suditi po izjavama zvaničnika iz Podgorice, jedini problem je rusko prisustvo na Zapadnom Balkanu kojim se “podstiču destruktivne pronacionalističke snage koje imaju za cilj da zaustave crnogorsku evroatlantsku perspektivu, ali i sličnu perspektivu ostalih zemalja u regionu”.

Zanimljivo je da su ne tako davno, upravo iz evroatlantske perspektive, odnosi Rusije i Crne Gore izgledali sasvim drugačije. Tako je londonski “Ekonomist2 30. aprila 2005. godine, dakle godinu dana pre referenduma u Crnoj Gori, objavio sažetu analizu pod naslovom “Najbolji slovenski prijatelji2. U tekstu se pored istorijskih veza Rusije i Crne Gore, podrobno analizira tadašnja saradnja crnogorskih vlasti sa ruskim oligarsima, posebno Olegom Deripaskom, kontroverznim vlasnikom “Rusala”.

Sve je kulminiralo kupovinom Kombinata aluminijuma u Podgorici, čime je prema proceni “Ekonomista”, ruski kapital u to vreme postao vlasnik 60 odsto crnogorske privrede i 80 odsto crnogorskog izvoza. Uporedo sa privrednim vezama, u Rusiji je neposredno pred referendum, u prilog crnogorskoj nezavisnosti, delovao uticajni lobi predvođen Jurijem Luškovom, tadašnjim gradonačelnikom Moskve. Rusija je, uostalom, među prvima priznala ishod po mnogo čemu spornog referenduma u Crnoj Gori.

Mada su u proteklom periodu vlasti u Crnoj Gori vodile otvoreno antisrpsku i u isto vreme izrazito proalbansku politiku (priznavanje “nezavisnosti Kosova”), nema nikakve sumnje, da baš kao danas Makedoniju, uskoro i Crnu Goru čeka otvaranje albanskog pitanja, na čemu godinama zdušno rade albanski lobisti u SAD.