Uskoro plaćanje robe telefonom

Građani Srbije uskoro će moći – među prvima u Evropi – da u svakoj prodavnici u zemlji plate robu skenirajući svojim telefonom kju-ar kod (QR code) sa proizvoda. Riječ je o nastavku širenja mreže usluga instant plaćanja, što je posebno važno za trgovce, koji će na ovaj način istog trenutka dobiti novac za prodatu robu, umjesto da čekaju po nekoliko dana, kakav je slučaj kada se plaćanje obavlja karticama, rekli su za Tanjug u Narodnoj banci Srbije.

S druge strane, širenjem novih usluga u oblasti e-plaćanja smanjuje se količina gotovine u opticaju, što je praksa u brojnim razvijenim zemljama svijeta.

Za lidera, kad je riječ o tome, smatra se Švedska, koja planira da do 2023. godine postane društvo bez gotovine. U Narodnoj banci Srbije kažu za Tanjug da je pri kraju postupak „instalacije” plaćanja skeniranjem kju-ar koda.

– Riječ je o nečemu što je i za Evropsku uniju praktično tek u planu, dok naša zemlja na ovom sistemu plaćanja uveliko radi – ističe viceguverner NBS Dragana Stanić.

Narodna banka Srbije je 2018. godine uvela mogućnost instant plaćanja u Srbiji, pa se transferi novca mogu obavljati tokom 24 časa, sedam dana u nedelji, 365 dana u godini, i to za sekundu ili dvije. U Srbiji se svakog mjeseca izda najmanje 15 miliona računa, za struju, telefon, infostan i druge usluge koje građani plaćaju.

Šest mjeseci za pripremu

Plaćanje telefonom, odnosno skeniranjem kju-ar koda, samo je jedan od načina da se izbjegne dugo stajanje u redovima ispred šaltera, ukazuje Vladimir Vasić generalni sekretar Udruženja banaka Srbije (UBS). Kad je riječ o sigurnosti ovog tipa plaćanja, Vasić kaže da su UBS i NBS zajedno ustanovili pravila šta tačno treba da sadrži ovaj kod, te da se cio sistem oslanja na iskustva, praksu, domaće i međunarodne zakone.

Kako je ranije „Politika” objavila, svi proizvodi u maloprodaji od 31. januara moraće da imaju bar-kod ili kju-ar kod, što je do sada bila samo mogućnost, kažu u Ministarstvu trgovine. To je utvrđeno odredbom Zakona o trgovini koja se odnosi na deklaraciju, a čija primena počinje 31. januara. Načelnik Odeljenja za trgovinu i razvoj konkurencije u Ministarstvu trgovine Željko Rakić rekao je da tu nema drastičnih promjena.

– Od 31. januara postoji obaveza, ranije je bila mogućnost da pored osnovnih podataka na deklaraciji, kao što su naziv proizvoda, vrsta proizvoda, proizvođač i slično, bude navedena i neka mašinski čitljiva oznaka, kao što je, recimo, bar-kod ili kju-ar kod – rekao je Rakić.

Zakon o trgovini počeo je da se primjenjuje prije šest mjeseci, a Rakić objašnjava da je ostavljen prelazni period samo za početak primjene odredbe o deklaraciji koja se odnosi na obavezu da roba bude označena mašinski čitljivom oznakom.

– Ostavili smo prelazni period samo za ovu odredbu od nekih šest mjeseci kako bi proizvođači, odnosno trgovci, mogli da se pripreme za ovu novinu – pojasnio je Rakić.

Objasnio je da su mašinski čitljive oznake vrlo zgodne kao sredstvo da se prati roba i da se njome manipuliše, jer se smanjuju troškovi manipulacije, a ujedno je i lakša sledljivost same robe.

– Možete kao potrošač i sami da instalirate aplikaciju na svom pametnom telefonu, da skenirate bar-kod i vidite odakle je taj proizvod, da nađete osnovne podatke o tom proizvodu ili neku drugu mašinski čitljivu oznaku kao što je kju-ar kod – kaže Rakić.

Prema Zakonu o trgovini, deklaracija mora da sadrži naziv proizvoda, vrstu, model, tip, količinu, u zavisnosti od prirode robe.

Pročitajte još:

Srbija skočila na listi najmoćnijih zemalja, iza Hrvatska i Slovenija