Trinaestojulska rana neprebolna

Kad razgrnete gomilu teških budalaština, uvreda i patriotskih vapaja kojima je propraćena vijest da je Trinaestojulsku nagradu dobio Bećir Vuković, kad se probijete kroz svu tu buku i bijes, na samom dnu đubreta pojaviće se i glavni razlog montenegrinske histerije, njihova rana neprebolna – pare! Evrići! Lova!

To jest, skandalozna činjenica da će nekakvom tamo bradatom srpskom pjesniku iz nekakvog tamo Mojkovca država Crna Gora isplatiti određenu sumu novca, umjesto da sve to, kao i do sada, proslijedi njima, koji su je pod dirigentskom palicom Mila Đukanovića tako usrdno pazili, mazili i opjevavali, daevječna. Nema druge nego da se ide na sud.

Po svemu sudeći, ovi nesrećni državni ljubavnici toliko su se navikli na državnu sisu da im je podla otimačina iz zajedničke blagajne postala sasvim logična i prirodna. Koliko god da ih ima u Crnoj Gori, koliko god rada i novca ulagali u zajednički budžet – nemaju Srbi šta traže u tim visokim finansijskim sferama. Jer: ko zna koga oni vole i o čemu sanjaju?

Nagledao sam se takvih, u ovih tridesetak godinica, i kažem: taj fanatizam je neuništiv, ti vampiri su vječno mladi i suvereni! Njihove sledbenike nemoguće je pokolebati – oni imaju prednost prelaska u novu vjeru!

Pa da ponovim. Svejedno da li je riječ o penzionisanom udbašu koji žuri na skraćeni kurs engleskog jezika, o nezavisnom novinaru koji je godinama šipčio uz Goricu da bi ga na vrhu ozario stasiti rastočki gospodar, o hrabrom dostavljaču anonimnih pisama ili prosto o šetaču sa obaveznim ajfonom u zadnjem džepu – uvijek taj specijalni državotvorni napor, uvijek traumatični višak patriotske energije, beskrajno patetična i montenegrom presudno ozvučena samosvijest.

Uglavnom, ko god je smogao snage da o junačkom montenegru nadrlja desetak stranica, a da se pritom ne kompromituje kakvom zalutalom velikosrpskom aluzijom, brzo bi dobio tretman povlašćenog i plaćenog činovnika nacionalne kulture i duhovnosti.

Gle, samoproglašeni akademik zbog rime zaboravlja padeže, ne može čovjek u presudnim vremenima misliti baš na sve. Posebna država mora imati još posebnije književnike, i mora finansijski podsticati njihovu simulaciju posebne književnosti.

Rezultat je očigledan: totalna okupacija književnog prostora od strane nekolicine „državotvornih“ skribomana, veličanje autora i djela koja niko živi, ni u Crnoj Gori ni van nje, ne uzima ozbiljno, histerične reakcije na svaki dodir sa intelektualnim strujanjem šireg srpskog konteksta, besprimjerna ideološka snishodljivost i podanički mentalitet demonstriran u svim prilikama – eto samo nekoliko žalosnih konstanti procesa koji se, evo, završava opštom kuknjavom zbog iznenadnog honorara jednom zaista neobičnom i zaista darovitom srpskom pjesniku.