Tragedija koja je davno počela

Piše: Igor Damjanović

Stradanje civila ukrajinskih gradova Kijeva, Harkova, Nikolajeva, Hersonsa, Černigova i drugih nikoga razumnog ne može ostaviti ravnodušnim i navesti da ne postavi pitanje da li je zaista moralo ovako? Trenutni krvari rat u Ukrajine, samo je epilog onog što je zakuvano u februaru 2014. i punih 8 godina gurano pod tepih.

Podsjetimo da protesti protiv vlade Nikolaja Azarova počinju u novembru 2013. godine i nakon puna tri mjeseca otimaju se kontroli, kada snajperi počinju da pucaju po masi i ubijaju više od 100 demonstranata. Pogibija ovih ljudi bila je okidač za puč i svrgavanje legitimnog predsjednika Viktora Janukoviča.

Nove ukrajinske vlasti ubijene demonstrante na Majdanu su proglasile za heroje i simbolično ih nazvali „nebeskom stotinom“. U Poltavi, Žitomiru, Čekrasu, Odeskoj oblasti i još u nekoliko mjesta u njihovu čast su nazvali i ulice. Međutim, punih 8 godina režim u Ukrajini nije bio u stanju da otkrije i procesuira odgovorne za pogibiju „nebeske stotine“. Takođe, niko poslije majdanskog prevrata nije pomenuo 17 pripadnika policije, koji su ubijeni tokom demonstracija.

Značajan dio građana rusofonih oblasti na jugu i istoku Ukrajine nije prihvatio rezultate državni udara i organizovao je proteste, jednako legitimne kao one koji su se odigrali na Majdanu. Nova vlast brutalno je razbila i ugišila proteste u Harkovu, a u Odesi 46 ljudi živo je spaljeno u zgradi Doma sindikata.

Brutalnost i zločine, koje su pratili diskriminatorski zakoni o zabrani ruskog jezika, niko sa Zapada ne samo da nije osudio, već je i aktivno ohrabrivao takva dejstva vlade u Kijevu. Zvaničnici EU i NATO pakta bili su nijemi i na formiranje specijalnih bataljona ukrajinske armije: Azov, Ajdar i Donbas i drugih, čija su znamenja neonacistička.

Imajući u vidu zločin u Odesi od 6. maja 2014. godine, građani Donjecke i Luganske oblasti procijenili su da je za njih jedini izlaz oružani ustanak. Prve bitke desile su se u gradovima Slavjansk i Kramatorsk, u njima su uglavnom učestvovali pripadnici ukrajinske vojske i policije, koji su otkazali poslušnost novom, pučističkom režimu u Kijevu.

U početku, snage vlade u Kijevu uz podršku avijacije i masovnim neselektivnim raketnim i udarima artiljerije po naseljenim mjestima, nizale su uspjehe. Pali su Slavjansk, Kramatorsk i Mariopulj, a njihove trupe prodrle su sredinom ljeta do centra Donjecka.

U protivudaru pobunjeničkih snaga, koje su u međuvremenu počele da dobijaju pomoć iz Rusije, prije svega u vidu dobrovoljaca i penzionisanih oficira, ukrajinska armija pretrpjela je 2 velika poraza, kod Ilovajska i Debaljceva u januaru 2015. Za razliku od ruske vojske, koja trenutno krajnje ograničeno koristi svoju avijaciju, moćne raketne sisteme i artiljeriju da bi izbjegla stradanje civila, što dovodi do mnogo većih pogibija u njenim redovima, ukrajinska vojska 2014. godine nije imala milosti prema svojim građanima.

Mlada majka, žiteljka gradića Gorlovka u Donjeckoj oblasti, Kristina Žuk ubijena je držeći u desetomjesečnu naručju ćerku Kiru. Još najmanje 150 djece i preko 6000 civila poginulo je u granatiranjima i avioudarima ukrajinske armije, po ciljevima, koji najčeščće nisu imali nikakav vojni značaj. Ta neselktivna grantiranja nastavljena su i sada, kada je usled ruske vojne intervencije linija fronta pomjerena nekoliko desetina kilometara. Samo prošlog vikenda u Donjecku i Lugansku poginulo je 15 civila.

O žrtvama naroda Donbasa zapadni mediji i političari su ćutali, istovremeno šaljući Ukrajini municiju iz skladišta bivših članica Varšavskog pakta i druga i smrtonosna oružja. Dakle, tragedija Ukrajine počela je davno i daj Bože da se što prije završi, a da se bratski narod Ukrajine normalnom životu.