Stiže vrijeme za „naplatu“: Albanci traže četiri garantovana mandata

Potpredsjednik parlamenta i predstavnik koalicije “Albanci odlučno” Genci Nimanbegu zatražio je da listama za izbor poslanika albanskog naroda u Crnoj Gori budu garantovana četiri poslanička mandata, piše Dan.

Nimanbegu je u tom smislu predao amandman na predloženi zakon o izboru poslanika i odbornika. Taj akt je preksinoć povučen iz skupštinske procedure, ali su iz koalicije na vlasti saopštili da su spremni za nastavak razgovora o njegovom usvajanju.

Nimanbegu je u obrazloženju predatog amandmana zatražio da Albancima budu vraćena prava koja su im ranije ukinuta.

“U slučaju da ni jedna od izbornih lista za izbor poslanika albanskog naroda u Crnoj Gori ne ispuni uslove iz stava jedan ovog člana, a pojedinačno dobiju najmanje 0,5 odsto važećih glasova, stiču pravo na raspodjelu četiri poslanička mandata”, naveo je Nimanbegu u amandmanu, piše Dan.

Kako je naglasio, predlogom zakona o izboru poslanika i odbornika potrebno je predvidjeti afirmativnu akciju za autentičnu zastupljenost Albanaca u Skupštini Crne Gore, to jest da se Albancima vrati “stečeno pravo” koje su koristili od 1996. godine (četiri ili pet poslaničkih mandata i posebna biračka mjesta na kojima se oni biraju, uz mogućnost prelivanja glasova iz drugih biračkih mjesta).

“Od te godine pa sve do parlamentarnih izbora 2012. godine, Skupština Crne Gore je posebnom odlukom pred izbore odredila broj mandata za Albance i posebna biračka mjesta. Došlo je do ukidanja “stečenog prava” za nas Albance od strane tadašnje skupštinske većine, uz podršku opozicije, a prilikom usvajanja za nas diskriminatorskih odredaba zakona iz 2011. godine, bez saglasnosti i uz bojkot tadašnja četiri autentična albanska poslanika. Izbori održani u oktobru 2012. godine rezultirali su time da je 12.000 glasova proizvelo samo dva mandata. Na poslednjim parlamentarnim izborima, 2016. godine, albanski mandat bio je “najskuplji mandat” u Skupštini Crne Gore sa 9.790 važećih glasova, što je direktna posljedica nedostatka afirmativne akcije za Albance i diskriminacija albanskog birača vezano za proporcionalnu i autentičnu zastupljenost u Skupštini Crne Gore”, naveo je Nimanbegu.

On je dodao da Ustav govori o srazmjernoj zastupljenosti, a Zakonom o manjinskim pravima i slobodama utvrđeno je da prava ne mogu biti manja od dostignutih, pa s razlogom zahtijevaju da se izmijeni Zakon i da Albancima budu omogućena četiri autentična poslanička mandata, shodno principu afirmativne akcije.

“Zato predlažem da Skupština Crne Gore, napokon, propisuje održive odredbe prava predstavljanja Albanaca, uz rješenja koja neće zavisiti od momentalne volje i raspoloženja pojedinih partija. Albanci, po zvaničnim podacima Monstata sa poslednjeg popisa stanovništva, čine oko pet odsto (4,91) ukupnog broja stanovništva. Traženi broj mandata se dobija i kada se ima u vidu ukupan broj poslaničkih mandata u Skupštini Crne Gore (81), a pet odsto od toga broja upravo daje četiri mandata. Napominjemo da su Albanci autentičan narod sa svojim nacionalnim, vjerskim i jezičkim posebnostima u Crnoj Gori, te im se stoga mora omogućiti autentična proporcionalna zastupljenost”, naveo je Nimanbegu.