Srpska škola u Južnoj Africi

Srpska zajednica u Južnoj Africi jedna je od naših najmanjih i najmlađih na svijetu, stara tek nekih sto godina, ali vrlo aktivna i uticajna.

Od prije nekoliko godina, zahvaljujući profesorki razredne nastave Violeti Pavlović-Marinović, srpski jezik je uveden u obrazovni sistem Afrike i izjednačen sa engleskim, francuskim ili njemačkim jezikom.

Ona živi u Johanesburgu, koji još nazivaju Džozi, Džoburg ili Egoli, što znači zlatni grad. U „zlatnom gradu” je najbrojnija srpska zajednica na ovom kontinentu i jedina srpska škola u Africi u koju trenutno ide tridesetak učenika.

,,U Africi trenutno živi oko 20.000 Srba, najviše u Johanesburgu i Kejptaunu. Imamo i Crkvu Svetog Tome, jedina na afričkom kontinentu u kojoj se pored Srba okupljaju i pravoslavci afričkog porekla, i našu dopunsku školu „Sveti Sava”, kod Ministarstva prosvete registrovana 2009. godine. Radimo po nastavnim planovima i programima Srbije, a đaci uče iz naših udžbenika koje je obezbijedila Kancelarija za dijasporu“, priča Violeta koja u Srbiju dolazi jednom godišnje.

,,Svaka pomoć je dobrodošla i materijalna i moralna“, kaže profesorka koja je otišla iz Beograda sa nepunih 26 godina, sada već daleke 1993. godine, želeći da upozna druge kulture i drugi način života.

Da bi postavila školu na noge, Violeta je prve dvije godine volontirala, a sada joj plata, koja nije dovoljna za život u Africi, stiže iz Srbije. Radi na ugovoru i plaćena je samo za rad sa osnovcima.

Škola se izdržava zahvaljujući donatorima, ambasadi, Srpskoj pravoslavnoj crkvi, pomažu i razna ministarstva, ali i sami roditelji na čiju inicijativu je škola osnovana, jer su željeli da njihova djeca sačuvaju našu kulturu i jezik.

,,Uporedo sa osnivanjem škole u Johanesburgu, tekla je borba i za priznavanje srpskog jezika kao maternjeg jezika za djecu emigranata i kao izbornog predmeta za djecu koja su rođena u Južnoj Africi. To znači da je danas srpski jezik priznat u kurikulumu od četvrtog razreda osnovne škole i do četvrtog razreda srednje škole u Južnoj Africi i po tome smo jedinstveni u svijetu. Maturu je već položilo sedmoro đaka i oni su upisali fakultete“, objašnjava ova profesorka.

Pitamo je kako izgledaju časovi u školi i koje su to lekcije oko kojih se najviše muče naši đaci. Ona odgovara da su problem padeži, kao i izgovaranje slova kojih nema u engleskom jeziku, poput „lj”, „nj“, „ć” ili „č”.

,,Deca koja dolaze iz mješovitih brakova u porodicama govore i druge jezike, tako oni do šestog razreda miješaju engleski i srpski recimo, ali kada savladaju ćirilicu i počnu da čitaju, sve dođe na svoje mjesto. Trenutno u školi imamo tri grupe učenika, od predškolaca do srednjoškolaca, a uči se geografija, istorija, muzičko, likovno, imamo i vjeronauku“, kaže Violeta.

Ona dodaje da su Srbi u Africi intelektualci, među njima su inženjeri, menadžeri, direktori građevinskih firmi, ljekari… U Johanesburgu se živi brzo i skučeno. Velike su razdaljine i visoka stopa kriminala, pa nema slobode i sigurnosti, a 90 odsto vremena se provodi u kolima.