Promocija kapitalnog djela Predraga Savića u Ljubljani: Dušica Kunaver specijalni gost
U nedelju, 28. septembra 2025. godine, u parohijskom domu Srpske pravoslavne crkve pri hramu Svetih Ćirila i Metodija u Ljubljani održaće se promocija drugog, dopunjenog izdanja knjige Predraga Savića „Ne(o)pravdano zaboravljeni – Dosije o generalu Majsteru i njegovim Srbima, izbrisanim iz istorije“. Ovo izdanje donosi dragocenu, ekskluzivnu istorijsku građu i dokumente koji će prvi put biti dostupni široj javnosti. Među njima se posebno izdvajaju austrougarski vojni kartoni generala Rudolfa Majstera, kao i dokumenti iz Vojske Kraljevstva SHS, koji osvetljavaju njegov oficirski put i dugo zapostavljene segmente njegove vojne karijere. Knjiga otkriva i ekskluzivne podatke o delovanju i organizaciji Dravske divizije, vojne formacije koja je u presudnim trenucima ponela tere utvrđivanja granica i političkog pozicioniranja u osetljivim godinama nakon Velikog rata u odnosu na Austriju, Italiju i Mađarsku. Posebnu vrednost donosi i prvo objavljivanje Majsterovih autobiografskih sećanja na Koruški plebiscit, događaj koji je trajno obeležio slovenačku i jugoslovensku istoriju i u kojem je general ostavio dubok trag svojim političkim i vojnim delovanjem.
Da je reč o kapitalnom delu, potvrđuje i priznanje koje je nedavno stiglo – knjiga je ovenčana Nagradom „Dragiša Kašiković“, koja se već tri decenije dodeljuje za vrhunska književna i publicistička dostignuća u Srbiji, srpskoj dijaspori i širem regionu. U obrazloženju žirija navedeno je:
„Književnik i advokat Predrag Savić iz Beograda je tokom 2025. godine objavio dva izdanja svoje nove kapitalne knjige »Ne(o)pravedno zaboravljeni: Dosije o generalu Majsteru i njegovim Srbima izbrisanim iz istorije«. Knjiga je izazvala veliku pažnju javnosti i u Srbiji i u Sloveniji, ali i u celom našem regionu. Ova Savićeva knjiga iznova je ovog plodnog autora predstavila kao temeljnog istraživača i lucidnog pisca koji otkrivajući zaboravljene, izgubljene i zabranjene teme, pojedince i događaje iz naše prošlosti osvaja nove prostore slobodne reči i mišljenja, dajući svojim čitaocima obilje informacija, dokumenata, faksimila, po prvi put dostupnih javnosti, uz briljantnu književnu naraciju, te se njegova knjiga čita i kao biografski roman i kao istorijsko arhivsko štivo.“
O knjizi će govoriti istoričar Nikola Milovančev, autor predgovora, književnik i izdavač Miodrag Jakšić, sam autor Predrag Savić, kao i specijalna gošća, književnica Dušica Kunaver. Njeno učešće nosi posebnu simboliku jer je ona kći književnika i Majsterovog oficira Andreja Zlobeca. Dušica Kunaver je velika slovenačka književnica, urednica, prevodilac, etnolog i publicista. Za svoj rad dobila je brojna priznanja, među kojima se ističe prestižna titula „Slovenka godine“,. Takođe, dobitnica je državne nagrade za životno djelo u oblasti školstva (1995) i Medalje za zasluge za očuvanje kulturne baštine (2024). Autorka je i kapitalnog dela „100 najznamenutijih Slovenaca“, koje je našlo svoje mesto u brojnim školama i bibliotekama kao dragocen priručnik o slovenačkoj kulturnoj i nacionalnoj baštini. Osim toga, ova velika književnica je tekst o Savićevoj knjizi pročitala na srpskim portalima IN4S i Tamo daleko, a svoju porodicu ovlastila je da autoru dostavi fotografije njenog oca Andreja Zlobeca i njegova sećanja na generala Majstera i njegove Srbe dobrovoljce.
Vredi istaći da su Predrag Savić i Nikola Milovančev članovi Pravnog saveta portala IN4S i česti autori tekstova u ovom glasilu.
Istog dana, ujutru, nakon svete arhijerejske liturgije u hramu Svetih Ćirila i Metodija, po prvi put će biti služen pomen srpskim dobrovoljcima iz Slovenije, učesnicima Prvog svetskog rata i godina koje su usledile. Taj čin, koji će prethoditi svečanoj promociji, predstavljaće istorijsko i duhovno vraćanje dostojanstva svim onim Srbima koji su, stojeći uz generala Rudolfa Majstera, dali svoj doprinos borbi za slobodu i opstanak naroda.
Spojem arhivskih svedočanstava, porodičnih predanja i najnovijih istraživanja, ovo drugo izdanje Savićeve knjige postaje ne samo prilog istoriografiji, već i spomenik kulturi sećanja, mesto gde istorija dobija svoj glas, a zaboravljeni borci – svoje mesto.
