Pet najpoznatijih čudotvornih ikona koje Rusi posebno poštuju
1 min read
Kazanjska ikona Presvete Bogorodice
U Rusiji je pravoslavno hrišćanstvo najuticajnija konfesija.
Ruski vjernici posebno poštuju čudotvorne ikone koje su, po predanju, mnogo puta odbranile zemlju od neprijatelja.
Vladimirska ikona Presvete Bogorodice
Jedan od najboljih primjera vizantijskog ikonopisa je Presveta Bogorodica sa malim Isusom koji joj se privija uz obraz.
Ova ikona je stigla u Rusiju kao poklon početkom 12. veka. Poklonio ju je konstantinopoljski patrijarh ruskom knezu. Posle toga je nekoliko puta menjala vlasnika tokom ratova i razmirica, da bi se najzad skrasila u gradu Vladimiru.
Moskovski knez Vasilije je 1395. godine odneo ikonu u svoj grad moleći Boga da mu pomoću nje pomogne kada je te godine na Moskvu bacio oko Tamerlan, moćni i brutalni zavojevač iz Srednje Azije.
Njegove horde bi pobijedile Ruse i spalile grad, ali se narod molio Presvetoj Bogorodici Vladimirskoj. Tamerlan se predomislio i odlučio da ne napada Rusiju. Pravoslavni vjeruju da je Bog učinio to čudo ikonom Presvete Bogorodice.
Slična situacija se ponovila 1451. i 1480. godine. Oba puta je malo nedostajalo da Mongoli osvoje, razore i spale Moskvu, ali su Rusi i u jednom i u drugom slučaju izašli kao pobjednici.
I te dvije pobjede pravoslavni pripisuju Vladimirskoj ikoni Presvete Bogorodice i zato veruju da je ona čudotvorna.
Kazanjska ikona Presvete Bogorodice
Rusi veoma poštuju Presvetu Bogorodicu i njene ikone. Kazanjska ikona je takođe iz vizantijskog perioda. Nestala je u 15. veku i na tajanstven način pronađena nakon 140 godina, tačnije 1579, posle velikog požara u gradu Kazanju.
Po predanju, Presveta Bogorodica se javila djevojčici Matroni u snu i rekla joj da potraži ikonu u pepelu. Djevojčica je poslušala, pronašla ikonu i kasnije se zamonašila u manastiru gdje se ikona čuva.
Kazanjska ikona je kasnije, kao i Vladimirska, prenijeta u Moskvu.
Ovu ikonu je 1612. godine ruska armija nosila ispred sebe kao znamenje tokom bitke protiv Poljaka koji su okupirali Moskvu, i naravno, pobijedila je.
Od tada je Kazanjska ikona Presvete Bogorodice poznata kao sveta zaštitnica Rusije.
1904. godine se dogodile nešto nezamislivo – ikona je nestala iz Kazanjskog manastira. Od tada se gubi trag jednom od najpoštovanijih simbola Rusije.
Sa druge strane, postoji izvanredna kopija originalne ikone koja je dugo putovala po svijetu da bi je na kraju papa Jovan Pavle II vratio Pravoslavnoj crkvi.
„Sveta Trojica“ Andreja Rubljova
Jedina ikona na ovom spisku gdje nije prikazana Presveta Bogorodica jedna je od malobrojnih ikona za koju je nesumnjivo dokazano da je njen autor Andrej Rubljov, veliki ruski ikonopisac 15. veka.
Nema nikakvog predanja vezanog za ovu ikonu, ali pravoslavni vjeruju da je ona čudotvorna. To je ujedno i jedno od najljepših umjetničkih djela i jedan od simbola Rusije.
Pored naziva „Sveta Trojica“ ova ikona se zove još i „Gostoljublje Avramovo“. Na njoj su prikazana tri anđela koja su po Svetom Pismu došla u goste Avramu i kojima je on ukazao gostoprimstvo. Simbolizuje „jednoga Boga u tri Lica“ – Oca, Sina (Isusa Hrista) i Svetog Duha.
Ikona je neobično harmonična i uliva spokoj. „Ona sija uzvišenom nezemaljskom svjetlošću koju vidimo samo u delima genijalnih umjetnika“, rekao je ruski slikar Igor Grabar o ikoni „Sveta Trojica“.
Smolenska ikona Presvete Bogorodice
Ovu ikonu je po predanju naslikao Sveti jevanđelista Luka, a ruskom knezu Vsevolodu ju je poklonio vizantijski imperator 1046. godine kada se Vsevolod oženio njegovom ćerkom i na taj način učinio Kijevsku Rusiju moćnim saveznikom Vizantije i stubom Pravoslavne crkve.
Ikona se čuva u gradu Smolensku (400 km zapadno od Moskve) i vjeruje se da ona štiti rusku zemlju od neprijatelja sa Zapada. Iz tog razloga je 1812. godine, kada je Napoleon napao Rusiju, armija odnela ovu ikonu u Moskvu i cijela prestonica se pred njom molila za spasenje.
Ikona je nestala u drugoj najezdi sa Zapada, kada je nacistička Njemačka u Drugom svjetskom ratu držala Smolensk pod okupacijom 1941-1943. Sada se u ovom gradu čuva samo njena vjerna kopija.
Donska ikona Presvete Bogorodice
Smatra se da ju je naslikao Teofan Grk, učitelj Andreja Rubljova i takođe veliki ikonopisac.
Predanje kaže da su kozaci poklonili ovu ikonu moskovskom knezu Dmitriju dan uoči pobjede koju je ovaj odnio nad Mongolima u slavnoj Kulikovskoj bici.
Ima onih koji smatraju da ikona nije originalna. U svakom slučaju, vjeruje se da je Donska ikona Presvete Bogorodice čudotvorna, kao i ostale ikone na ovom spisku.
