Obilježena stojedna godina bitke na Vranovcu kod Kraljeva

Predsjednik lokalnog parlamenta Berana  Goran Kiković, prisustvovao je 6. Novembra 2016. godine obilježavanju stojednogodišnjice od bitaka na Vranovcu i  na planini Čemerno  kod Kraljeva,  gdje je podignut spomenik  na Vranovcu,  a na  Čemernu treba da se gradi crkva u pomen srpskim vojnicima koji su 1915. godine, zajedno sa borcima Donjovasojevićke brigade Crnogorske vojske, poginuli boreći se protiv austrougarske armije na položajima iznad Kraljeva. Naglašeno je da pomenuti događaji posvjedočavaju  vjekovnu povezanost naroda Srbije i Crne Gore i da se tako slavni datumi nikada ne smiju zaboraviti.

“Mi smo se danas okupili da odamo počast i pomen za pokoj duše, poginulum borcima Srpske vojske 1915. Godine na prostorima Troglava, Jelice, Goča i Čemerna. Poginuli nisu imali više do života da daju za slobodu i odbranu svoje otadžbine. Najveći broj poginulih bio je na Čemernu i prostoru zvanom Smrduša. A Smrduša nije slučajno dobila taj naziv. Potomci prežicjelih boraca kažu da je Smrduša dobila naziv zbog neprijatnog mirisa koji se širio od raspadnutih tela poginulih vojnika. Mi nemamo pravo da poginule zaboravimo i moramo učiniti sve da ih otrgnemo od  vremena zaborava a buduća pokoljenja nadahnemo patriotizmom i verom da je odbrana otadžbine vrednija i od samog života. Da bi sa reči prešli na dela formiran je Odbor za izgradnju spomen kapele na Čemernom predvođen protojerejom Ljubinkom Korićancem. Sa posebnim zadovoljstvom obaveštavam uvaženi skup da nam je odobrena lokacija za podizanje spomen kapele a na nama je da istrajemo u nameri. Duboko verujem da će spomen kapela biti izgrađena do kraja oktobra 2017. Godine i da će Odbor imati značajnu podršku i učešće gradske uprave Kraljeva kao i svesrdnu podršku gradoinačelnika.“- istakao je član gradskog veća i izaslanik gradonačelnika Kraljeva pukovnik Radoje Tomašević.

Predsjednik SO Berane Goran Kiković  izrazio je zadovoljstvo i zahvalnost što se na Vranovcu podigao spomenik i što će se na planini Čemerno podignuti vojnička crkva, gdje će biti upisana i imena boraca Donjovasojevićke brigade čiji su pripadnici daleko od svog zavičaja ginuli za krst časni i slobodu zlatnu.

“Činjenica da su se tokom Prvog svjetskog rata  vojnici iz  Berana u sastavu Donjovasojevićke brigade zajedno sa srpskim vojnicima  boravili ovdje u okolini Kraljeva protiv zajedničkog nam neprijetelja ukazuje na vjekovnu povezanost i zajedničke interese srpskog naroda Crne Gore i Srbije. Zato me raduje što je izražena spremnost da zajednički obilježavamo svijetle datumne iz zajedničke nam istorije. Tako će Berane podržati izgradnju crkve na planini Čemerno koja se podiže u slavu vojnicima iz Srbije i  Crne Gore koji su poginuli u borbi za slobodu.

Ovo je prilika da nastavimo aktivnosti koje je opština Berane započela sa ciljem da uspostavi što kvalitetniju saradnju sa gradovima u Srbiji. Tu smo da damo podršku izgradnji crkve na planini Čemerno i tako od zaborava otrgnemo znamenite datume i na dostojan način odamo poštu našim precima koji su svoje živote prije sto godina ostavili ovdje u gudurama iznad Kraljeva. Dovoljno je reći da skoro svaka druga ili treća porodica na ovom području vuče korijene sa prostora Vasojevića i doline Lima i shvatiti da je unaprijeđenje saradnje između Berana i Kraljeva jedna sasvim normalna i prirodna potreba. Takođe, Kraljevo i Berane, pored kulturnog i duhovnog povezivanja,  imaju  i zajedničke interese po pitanju privrede i ekonomije, tako da je za očekivati da u narednom periodu započnrmo realizaciju projekata koji će donositi  obostranu korist“ – naglasio je Kiković.

Predstavnici Lučana predsjednica opštine Vesna Stambolić, Kraljeva član gradskog vijeća Radoje Tomašević i Berana predsjednik SO Berane Goran Kiković prisustvovali su parastosu na izvišenju Vranovac  ratnicima koji su izginuli u borbama na Jelici, Troglavu, Čemernu i Goču novembra 1915. godine. Parastos su služili sveštenici Eparhije žičke.

“Ovdje smo u čast i slavu onih naših predaka koji su sve od sebe dali, pa i svoje živote prilažući ih na oltar otadžbine, znajući šta daju i zašto ga daju. Oni su danas u viteškom carstvu nebeskome, gdje Obilić nad sjenima vlada. Mnogim našim precima čiji su grobovi razbacani po ovim vrhovima i planinskin gudurama ni imena ne znamo  pojedinačno, ali znamo da bi se svako srpsko ime koje postoji moglo uklesati ispod vojničkih krstova i znamenja koje podižemo. Oni su svoje živote položili za slobodu kao najveću svetinju i vrijednost“ – kazao je predsjednik Odbora protojerej Ljubinko Korićanac .

Prigodne govore na Vranovcu održali su i predsjednica opštine Lučani Vesna Stambolić, član gradskog vijeća Kraljeva Radoje Tomašević i predsjednik SO Berane Goran Kiković, skupu su prisustvovale i delegacije iz Arilja, Čačka , kao i  i sekretar  beranskog Udruženja ratnih dobrovoljaca 1912.-1918., njihovih potomaka i poštovalaca Živko Bjelanović, navodeći sa će vojnička crkva na planini Čemerno, koja treba da bude završena do novembra 2018. godine, biti svjetionik slobode i simbol još čvršćeg povezivanja Srbije i Crne Gore i predsjednik Udruženja ratnih dobrovoljaca 1912.-1918., njihovih potomaka i poštovalaca Petnjice  Leko Petrović. Parastosu su prisustvovale i delegacije MUP-a i vojske Srbije.

Potom je na svečanosti besjedio major Rade Vukosavljević i govorio o značaju bitke na Vranovcu i povlačenju srpske vojske tokom novembra mjeseca i učešću Vasojevićke brigade kao i o značaju Mojkovačke bitke.

Skup je pozdravvi književnik i pisac Antonije Đurić, autor kapitalnog djela Solunci govore i drugih 28. Knjiga u kojima se bavio istorijom i stradanjima Srpskog naroda.

Parastos na Vranovcu služen je pored krsta kojeg su, uz postavljanje spomen ploče, prije nekoliko godina podigli žitelji kraljevačkih sela. Na spomen ploči se posebno ističe ime generala Lakića Vojvodića, koji je 1915. godine komandovao Dionjovasojevićkom brigadom.

“Ovaj spomen krst podignut je kao sjećanje na pogibiju vojnika i oficira Donjovasojevićke brigade i Užičkog odreda u sastavu Drinske divizije i poziv pod komandom divizionog generala vojvode Lakića Vojvodića koji na Vranovcu hrabro poginuše za srpstvo i Srbiju u borbama sa Austrijancima od 23. do 28. oktobra 1915. godine i svojim žrtvama omogućiše povlačenje srpske vojske prema Solunu“.

Treba napomenuti da je ovu akciju započeo pokojni Dragoljub Korićanac iz Bogutovca, kod Kraljeva, koji je zajedno sa Mišom Babovićem započeo inicijativu o izgradnji crkve na planini Čemerno. Oni su prije nekoliko godina, prilikom susreta u Beogradu, došli na ideju da bi bilo dobro da se podigne obilježje koje bi svedočilo o zajedničkoj borbi crnogorske i srbijanske vojske tokom Prvog svjetskog rata iznad Kraljeva. Delegaciju iz Berana domaćniski su dočekali kao i predhodnih godina predsjednik Organizacionog odbora za izgradnju Crkve na planini Čemerno paroh Ljubinko Korićanac i profesor Miladin Bukumira, član Odbora.

Poslije završenog skupa na Vranovcu održana je sjednica Odbora za izgradnju Crkve na planini Čemerno, ovom  prilikom potvrđeni su prošlogodišnji  zaključci da, pored predstavnika Eparhije žičke, vojske, građana nevladinih organizacija, Odbor za izgradnju ove svetinje čine predstavnici gradova Kraljevo, Čačak, Lučani, Ivanjica, Arilje, Vrnjačka Banja i Berane.