Nikola Milovančev: Latinka Perović i raspad SFRJ

U Sloveniji se kao praznik samostalnosti proslavlja 26. decembar 1989. godine, dan kada su proglašeni rezultati referenduma o samostalnosti Slovenije, održanog 23. decembra te godine.

Kao što se zna, to je bio uvod u raspad Jugoslavije, na čemu su pojedine zapadne službe intenzivno radile još od šezdesetih godina prošlog veka, o čemu je svojevremeno pisao nemački publicista Erih Šmit Enbom (Erich Schmidt-Eenboom) u svojoj knjizi „Ratnik iz senke. Klaus Kinkel i BND“ (»Der Schattenkrieger. Klaus Kinkel und der BND«), Dizeldorf 1995. Enbom je razbijanju Jugoslavije posvetio jedno poglavlje svoje briljantne knjige, od str. 211 do 236. To poglavlje je odmah prevedeno i objavljeno u beogradskom dvonedeljniku Intervju od 9. juna 1995. (str. 42-49), ali je ostalo zanemareno i zaboravljeno do danas.

U nastavku pročitajte nekoliko najznačajnijih pasusa, po prevodu iz Intervjua:

»U Hrvatskoj su nacionalkomunisti očigledno strahovali za Krajačića, da bi unutrašnje i strane službe pod Rankovićem, koje su delovale veoma precizno, mogle otkriti prevelike kontakte i umešanost hrvatskog rukovodstva u akcije sa ustaškom emigracijom. Prema Duhačeku (Antun Duhaček, istaknuti jugoslovenski obaveštajac, Čeh iz Slavonije, smrtni protivnik razbijanja Jugoslavije 1971. – nap. N. M.), koji se i sam poziva na razgovore sa Ivanom Krajačićem, Krajačić je zajedno sa Vladimirom Bakarićem odlučio da otera Rankovića sa svih državnih i partijskih funkcija. Posle razbijanja federalne Udbe i jugoslovenski orijentisane obaveštajne službe u inostranstvu, kao i veštog postavljanja hrvatskih nacionalista u centrali vojne obaveštajne službe (KOS), hrvatskim nacionalkomunistima se učinilo posle nekoliko godina da je već došao trenutak da istaknu svoje zahteve za nezavisnom državom.

Krajem 60-tih godina neumorno se radilo na masovnom pokretu (maspok) koji je izbio 1970. i koji je nazvan zbog trenutka izbijanja lipanjskim gibanjima, odnosno „hrvatskim prolećem”.

Maspok obeležava prelom u težnjama paralelnih hrvatskih tajnih službi oko Ivana Krajačića da se razbije Jugoslavija.

…

Odlučeno je da se sačeka Titov odlazak sa scene i izgradi bolja osnova za period koji dolazi posle Tita. Pošto se veliki broj hrvatskih nacionalkomunista na najvišim republičkim, federalnim i vojnim instancama kompromitovao, trebalo je ove pozicije popuniti novim svežim, manje eksponiranim snagama, kao i ojačati one koji nisu kompromitovani. Jugoslovenski sistem raspodele funkcija prema takozvanom „nacionalnom ključu” još je funkcionisao i otvarao ovakvim težnjama mnoga vrata. Trebalo je isto tako uspostaviti bolje kontakte sa drugim nacionalkomunistima koji su težili otcepljenju, pre svega sa slovenačkim i albanskim.

Krajačićev centar u Zagrebu radio je skoro neometano 60-tih godina. U njegovoj vili u otmenoj stambenoj četvrti Tuškanac, Krajačić je primao svoje prijatelje i saradnike i režirao stvari prema svom omiljenom scenariju: zaokruživanje Hrvatske zajedno sa Bosnom i Hercegovinom kao nezavisne države.

…

Lavovski deo posla na secesionističkom frontu obavio je poverljivi čovek nemačke obaveštajne službe Klaus Derner koji je početkom 60-tih angažovan u Jugoslaviji da održava intenzivne kontakte sa Krajačićevim krugom.

Usled poodmakle starosti i bolesti Krajačić je u poverljivom krugu odredio svoje naslednike: Josipa Manolića, Josipa Boljkovca, Franju Tuđmana i Stjepana Mesića (Stipe) iz podmlatka Krajačiću dobro poznate i odane porodice. Ova četvorica bili su od tada glavni nosioci hrvatskih secesionističkih težnji.

Derner je preuzeo sve akcije, uspostavio i organizovao kontakte i saradnju u samoj Hrvatskoj, ali i u Nemačkoj i Austriji, održavao brojne tajne sastanke kako bi iskovao savezništvo nacionalkomunista sa ustaškom emigracijom.«

Enbom ne navodi i detalj da je ambasador Vladimir Rolović u Štokholmu ubijen aprila 1971. jer je otkrio kanal za vezu, koji je od političkog i obaveštajnog vrha u Zagrebu, preko Švedske išao do ustaške emigracije (dr Branko Jelić u Berlinu), i o tome obavestio Beograd.

Istina je dakle poznata. Usprkos tome, našao se neko da 26. decembra 2022. godine za raspad Jugoslavije optužuje Slobodana Miloševića i Srbiju. Tačno to je učinila prof. dr Dubravka Stojanović na okruglom stolu četvoro istoričara, u organizaciji RTV Slovenije (drugi učesnici: dr Božo Repe, dr Husnija Kamberović i dr Tvrtko Jakovina, ovde).

Taj kvaziistorijski falsifikat, u koji verovatno ne veruju ni ljudi prosečnog obrazovanja i inteligencije, doživeo je međutim već posle nekoliko sati potpunu diskreditaciju. Dogodilo se to istog dana, u 15.30 časova, na prvom programu Radio Slovenije, u informativnoj emisiji dnevne hronike, koja u prevodu glasi „Događaji i odjeci“ (ovde).

O čemu se radi? U trećem minutu emisije reprodukovana je izjava pok. slovenačkog političara, jednog od ideologa secesije, dr Jožeta Pučnika, koji je 1990. postao potpredsednik slovenačke vlade. Objavljivanje tog snimka je očito omogućio slovenački istoričar dr Janko Prunk. U izjavi Jože Pučnik (slovenački političar desne orijentacije – nap. N. M.) navodi da mu je u oktobru 1989. predlog za održavanje referenduma o izdvajanju Slovenije iz Jugoslavije dala srpska istoričarka i političarka (komunističke orijentacije – nap. N. M.) dr Latinka Perović, sa rečima: „Znate šta, gospodine Pučnik. Jedini pravi put je plebiscit. To je tako snažan čin, da niko ne može da ga dezavuiše. Ni kod kuće, ni u inostranstvu. Idite na plebiscit!“! Latinka Perović je u emisiji predstavljena kao „oštra protivnica Miloševićevog režima u Srbiji“.

Opštepoznata činjenica je da je gđa Dubravka Stojanović ljubiteljka lika i dela Latinke Perović. Sa zanimanjem ćemo pratiti da li će prof. D. Stojanović i dalje varati studente sa lažnom pseudoistorijom o raspadu SFRJ, ili će sada jednu ulogu u razbijanju te države dobiti i Latinka Perović?