Na današnji dan 1787. rođen je Vuk Stefanović Karadžić

Vuk Stefanović Karadžić je rođen 1787. godine u Tršiću blizu Loznice. Njegova porodica se doselila iz Crne Gore iz Drobnjaka u Tršić. Majka Jegda, devojački Zrnić, rodom je iz sela Ozrinići iz okoline Nikšića.

Prva slova je naučio od rođaka Jevte Savića Čotrića, koji je bio jedini pismen čovjek u kraju. Obrazovanje je nastavio u školi u Loznici, ali je nije završio zbog bolesti. Školovanje je kasnije nastavio u manastiru Tronoši. Kako ga u manastiru nisu učili, nego terali da čuva stoku, otac ga je vratio kući.

Na početku Prvog srpskog ustanka, Vuk je bio pisar kod cerskog hajdučkog harambaše Đorđa Ćurčije. Iste godine je otišao u Sremske Karlovce da se upiše u gimnaziju, ali je sa 19 godina bio prestar. Jedno vrijeme je proveo u tamošnjoj bogosloviji, gde je kao profesor radio Lukijan Mušicki.

Ne uspjevši da se upiše u karlovačku gimnaziju, Vuk odlazi u Petrinje, gdje je proveo nekoliko mjeseci učeći njemački jezik. Kasnije stiže u Beograd gdje će upoznati Dositeja Obradovića, učenog čoveka i prosvetitelja.

Vuk ga je zamolio za pomoć kako bi nastavio sa obrazovanjem, ali ga je Dositej odbio. Vuk je zatim razočaran otišao u Jadar i počeo da radi kao pisar kod Jakova Nenadovića. Zajedno sa rođakom Jevtom Savićem, koji je postao član Praviteljstvujuščeg sovjeta, Vuk je prešao u Beograd i u Sovjetu je obavljao pisarske poslove.

Kad je Dositej otvorio Veliku školu u Beogradu, Vuk je postao njen đak. Ubrzo je obolio i otišao na liječenje u Novi Sad i Peštu, ali nije uspeo da izleči bolesnu nogu, koja je ostala zgrčena.

Potpuno hrom, Vuk se 1810. vratio u Srbiju. Pošto je kratko vrijeme u Beogradu radio kao učitelj u osnovnoj školi, Vuk je sa Jevtom Savićem prešao u Negotinsku krajinu i tamo obavljao činovničke poslove.

Nakon propasti ustanka 1813. Vuk je sa porodicom prešao u Zemun, a odatle odlazi u Beč. Tu se upoznao sa Anom Marijom Kraus, kojom se oženio.

Vuk i Ana imali su mnogo djece od kojih su svi osim kćerke Mine i sina Dimitrija, umrli u djetinjstvu i ranoj mladosti (Milutin, Milica, Božidar, Vasilija, dvoje nekrštenih, Sava, Ruža, Amalija, Aleksandrina).

U Beču je Vuk takođe upoznao cenzora, Jerneja Kopitara, a povod je bio jedan Vukov spis o propasti ustanka. Uz Kopitarevu pomoć i savjete, Vuk je počeo sa sakupljanjem narodnih pjesama i sa radom na gramatici narodnog govora.

Godine 1814. je u Beču objavio zbirku narodnih pesama koju je nazvao „Mala prostonarodna slaveno-serbska pjesnarica“. Iste godine je Vuk objavio „Pismenicu serbskoga jezika po govoru prostoga naroda napisanu“, prvu gramatiku srpskog jezika na narodnom govoru.

Nekadašnja zgrada Velike škole u Beogradu, danas je Vukov i Dositejev muzej.

Iduće godine je izdao drugu zbirku narodnih pesama pod imenom „Narodna serbska pesnarica“.

Zbog problema sa knezom Milošem Obrenovićem bilo mu je zabranjeno da štampa knjige u Srbiji, a jedno vrijeme i u austrijskoj državi. Svojim dugim i plodnim radom stiče brojne prijatelje, pa i pomoć u Rusiji, gde je dobio stalnu penziju 1826. godine.

Sjedinjenjem Magistrata i Suda beogradskog u proleće 1831. godine, Vuk Karadžić je imenovan 29. marta 1831. za predsjednika te institucije, što se u današnjim terminima smatra gradonačelnikom Beograda.

Kao godina Vukove pobjede uzima se 1847. jer su te godine objavljena na narodnom jeziku djela Đure Daničića „Rat za srpski jezik“, „Pesme“ Branka Radičevića, Njegošev „Gorski vijenac“ (pisan starim pravopisom) i Vukov prevod Novog zavjeta, ali Vukov jezik je priznat za zvanični književni jezik tek 1868. četiri godine nakon njegove smrti.

Vuk je umro u Beču. Posmrtni ostaci preneseni su u Beograd 12. oktobra 1897. godine i uz velike počasti sahranjeni u porti Saborne crkve, pored Dositeja Obradovića.