Može li nova evropska ljevica da odbrani Kosovo?
1 min read
© AP Photo / Visar Kryeziu
Kada su ljevicu na Zapadu, ili ono što je od nje ostalo, predvodili Toni Bler i Bil Klinton, Srbija je bila bombardovana. Na mjestu te dvojice sada su Džeremi Korbin u Velikoj Britaniji, Žan Lik Melanšon u Francuskoj, Sara Vagenkneht u Njemačkoj — svi su oštri kritičari agresije na Srbiju i slične mete humanitarnih intervencija i američkog interesa.
Čak i u samoj Americi, iako s malim šansama za uspJeh, sa sličnim stavovima pojavila se Talsi Gabard, članica Predstavničkog doma sa Havaja i kandidatkinja za predsJedničkog kandidata Demokratske partije na izborima 2020. godine.
Svi su oni, naravno, momentalno proglašeni za marionete ruskog predsednika Vladimira Putina, piše „Sputnjik“.
Zvaničnu ortodoksiju ti „ljevičarski nacionalisti“, kako ih nazivaju njihovi oponenti, ne izazivaju samo svojim protivljenjem agresivnom imperijalizmu Vašingtona.
Spajaju ih i protivljenje masovnim migracijama, protivljenje Evropskoj uniji, koju Korbin naziva „velikim Frankenštajnom“, i sistematska kampanja koju protiv njih vode mediji glavnog toka, pre svih oni mediji koji su se proslavili svojom neupitnom podrškom blerovsko-klintonističkoj ljevici i svim ratovima koje je ona nemilosrdno pokretala kad god su američki geostrateški interesi i krupni kapital imali potrebu za tim.
Koliki su dometi te ljevice koja je oličena u Korbinu, Melanšonu i Sari Vagenkneht? Zašto su njihovi stavovi umnogome slični onim „populističkim“ pokretima koji sistem izazivaju s desna?
I da li nam to govori da je tradicionalna podjela na ljevicu i desnicu danas mnogo manje bitna od podjele na čuvare i protivnike tog „sistema Frankenštajna“ u kojem nema bitne razlike između neoliberala i neokonzervativaca?
O tim su pitanjima u „Novom Sputnjik poretku“ govorili novinar i sociolog Slobodan Reljić i politički filozof Dragoljub Kojčić.
„Neoliberalni kapitalistički poredak nalazi se u dubokoj krizi. Zato se i traže radikalnije promjene, budući da je aktuelni sistem očigledno potrošen. I sada narod traži zaštitu od čuvara aktuelnog statusa kvo“, objašnjava Slobodan Reljić političke tendencije u državama Zapada.
„Ipak, bojim se da i ove pojave na ljevici ostaju u okvirima sadašnjeg poretka, koji je nemoguće očuvati zato što je proizveo najveće socijalno raslojavanje u istoriji zbog kojeg stanje postaje nepodnošljivo“, dodaje Reljić.
Za nas je jako važno da razumemo procese koji su u toku u zapadnim društvima“, napominje Dragoljub Kojčić i ukazuje:
„Promena u Laburističkoj partiji, koja je prešla put od Tonija Blera do Džeremija Korbina, predstavlja pravi zemljotres. Za nas je pak to bitno zbog našeg odnosa prema Kosovu i našem nacionalnom pitanju.“
Upravo je odnos prema Kosovu i Metohiji paradigmatičan za novu, post-blerovsku ljevicu na Zapadu. Žan Lik Melanšon je samoproglašenu nezavisnost Kosova nazvao „ilegalnim aktom“, Korbin se još 1999. godine javno protivio NATO agresiji na SR Jugoslaviju i ukazivao je da „genocida nije bilo“, već da je to bilo „lažno opravdanje za intervenciju“, a Sara Vagenkneht je govorila da je riječ o kršenju međunarodnog prava koje će imati „dramatične posledice“…
„Geopolitički koncept nove ljevice na Zapadu karakteriše konfrontacija s vojno-industrijskim kompleksom“, sumira Dragoljub Kojčić, naglašavajući da su u tom smislu „relativizovane razlike između ljevice i desnice“ koje u mnogo čemu imaju upadljive sličnosti.
A ako je već tako, postavlja se pitanje zbog čega (još) ne dolazi do saradnje između nesistemske ljevice i desnice, „lijevih nacionalista“ i „populista“, koji ne uspijevaju da zanemare međusobne razlike i fokusiraju se na ono što ih spaja, po uzoru na neoliberale i neokonzervativce koji zajedno štite vladajući poredak bez obzira na ideološke razlike? Dobar primjer propuštene prilike u tom smislu predstavljali su francuski predsjednički izbori, na kojima Melanšon u drugom krugu nije podržao Marin le Pen protiv Emanuela Makrona, iako upravo Makron oličava sve ono čemu se Melanšon protivi.
Dragoljub Kojčić ne isključuje mogućnost da u budućnosti ipak dođe do ujedinjenja ljevice i desnice na pitanjima socijalnog interesa i nacionalnog dostojanstva:
„Traži se nova paradigma. Sa stanovišta političke matematike, mi ne možemo da znamo u kojem trenutku će doći do poklapanja interesa koje oličavaju Melanšon i Marin le Pen. Već smo puno puta bili svjedoci sklapanja paradoksalnih koalicija za koje niko nije vjerovao da su moguće. Za mene, što se ovog pitanja tiče, važi klasična Aristotelova logika, koja kaže da treće ne postoji. Dakle, ili će da se nađe rešenje, ili će sve da ode dođavola…“
Slobodan Reljić uvjereniji je u drugu mogućnost:
„Rešenje ne može da dođe sa Zapada — i zato što tamo nema svježih ideja, i zato što je njegova moć sve manja. Zato mi moramo da se okrenemo rešenjima koja dolaze sa Istoka“, kazao je za Sputnjik.
Pročitajte JOŠ:
