Liberalna islamofobija je opasnija od desničarskog ekstremizma

Ne smijemo ignorisati ekspanziju ljevičara koji propovijedaju da je islam u nepomirljivom sukobu sa liberalnim vrijednostima

“Kada će muslimani smoći hrabrosti da reformišu islam?”, upitao me samouvjereno jedan “progresivni” student, koji je prisustvovao promociji moje knjige “Američka islamofobija: razumijevanje korijena i sijanje straha”, na Njujorškom univerzitetu.

Student je nosio majicu sa natpisom “Životi crnaca su važni”, kao i široki  asortiman poruka na svom maskirnom rancu, koje su pozivale na “ravnopravnost” i sugerisale da  “budućnost pripada ženama”. Mladić se, sudeći prema porukama koje je nosio, svrstavao u politički progresivnu osobu.

I, eto – predstavnik narastajuće populacije ljevičara koji se kunu u progresivne principe, ipak, vide Islam kao neprijatelja liberalnih vrijednosti i smatraju da je u nepomirljivom sukobu sa američkim identitetom.

Ljevica je zasićena stručnjacima i samozvanim javnim intelektualcima koji neumorno tvrde da je islam monolitičan; da muslimani moraju da biraju između liberalnih principa i njihove vjere, te da je islam, da parafraziram pomenutog studenta – religija koja vapi za “reformama”.

Slični diskursi istaknutih islamofoba prožimaju čitavu ljevicu. Ovi liberalni islamofobi, poput Bila Mahera i Sema Harisa, promovišu ateizam kao ideologiju koja ne samo da diskredituje duhovne dimenzije islama, već ga i demonizuje u skladu sa dugogodišnjim orijentalističkim, političkim izrazima. Za ove nove ateiste, islam je nelegitiman upravo zato što je religija, ali za razliku od drugih religija, očigledno je i prijetnja, jer se suštinski suprotstavlja liberalnim vrijednostima.

Idući stopama Semjuela P. Hantingtona, i intelektualnog oca moderne islamofobije – Bernarda Luisa, Haris piše: “Dok su druge velike svjetske religije bile plodni izvori netolerancije, jasno je da je upravo islam izvor problema, koji pozvaju na uzbunu čitavu globalnu civilizaciju”.

Haris, predvodnik novog ateističkog pokreta, koji uživa podršku ljevice, ideolog je i televizijske emisije na HBO “Realno (pravo) vrijeme sa Bilom Maherom”. Osim toga, Harisov uticaj na Mahera, možda najživljeg i najotrovnijeg liberalnog islomafoba, očituje se u ovoj nedjeljnoj emisiji, koja uživa veliku popularnost kod progresivnih, obrazovanih, kosmopolita i pripadnika srednje klase.

“Muslimanski svijet ima previše zajedničkog sa ISIS-om (Islamskom državom)”, izjavio je Maher, a pred publikom je istakao i ovo: “Islam je jedina religija koja djeluje kao mafija, koja će vas ubiti ako kažete pogrešnu stvar”. Nije se uzdržao da uporedi izuzetno heterogenu religioznu skupinu od 1,6 milijardi vjernika sa terorističkom mrežom, niti religiju sa zločinačkim organizacijom. Ovo mišljenje se ne razlikuje mnogo od stavova Donald Trampa, koji je tokom kampanje upozorio da izbjeglice, koje bježe iz ratom razorene Sirije, “mogu biti pripadnici ISIS-a”, ili, što je još gore, da nas “Islam mrzi”.

Ove izjave klijaju iz fundamentalnih islamofobičnih shvatanja da je islam više civilizacija nego religija, te da su muslimani homogeni blok, čije je slobodno izražavanje religioznih osjećanja i pripadnosti – prijetnja. Kakva je razlika među njima? Ovakve stavove Tramp pokušava inkorporirati konzervativnom miljeu, dok ih Maher pokušava ugraditi u progresivni dio stanovništva.

Ako je Tramp popularna maskota, perjanica islamofobije koja raste iz desničarskog tla, Maher je to isto, ali iz ljevice.

Evidentno je da ovakvi stavovi Trampa, Harisa, pa i Mahera imaju širok odjek u javnosti, što se vidi i po aplauzima, rejtingu TV-šoua, kao i prema već pomenutim pitanjima studenata. Za ove liberalne islamofobe, baš kao i za njihovi kolege iz redova desnice, “muslimani su suštinski neobični subjekti”, rekao je naučnik državnog univerziteta Long Beach, Jusef Baker. U tom pogledu, samo postojanje muslimana i njihovo praktikovanje religije predstavljaju prijetnju liberalnim vrijednostima. Sve veći broj “insajdera”, koji pokušavaju da profitiraju zahvaljujući religioznom i rasnom identitetu, takođe daju vjetar u leđa islamofobiji.

Madžid Navaz koristi svoj status “bivšeg islamiste”, smeđu boju kože i pristup Harisu, kako bi doprinio širenju islamofobije u kosmopolitskim krugovima i liberalnoj publici. Njegova “Kvilijam” fondacija  usvaja islamofobičnu tezu da je radikalizacija jedinstveni muslimanski fenomen, a Navaz je izjavio da je “islamizam najveći oblik ekstremizma”, podržavajući programe koji su ograničili građanske slobode muslimana u Ujedinjenom Kraljevstvu. Uz pomoć Harisa, Navaz je proširio svoj uticaj i do Sjedinjenih Država.

Nomani i Navaz su se pridružili Iršadi Mandži, Zuhdi Jaseru, i plejadi, sadašnjih ili bivših muslimana-analitičara, koji iznose teze zasnovane na suštinski islamofobnim principima, propagiraju da je islam izrazito homofobičan i suprotstavljen zapadnim vrijednostima, a čiji stavovi imaju veliki odjek u različitim liberalnim zajednicama.

Čak i Ajan Hirsi Ali strateški eksploatiše spoljašnje liberalne vrijednosti – poput feminizma – kako bi motivisala ljevičarsku publiku u usvojanju stava da je islam monolitan u svakom pogledu, seksističan i beskompromisno patrijarhalan. Pored ovih poznatih djelatnika, pojavljuje se i novi talas liberalno orijentisanih lidera koji podržavaju strukturalne islamofobične politike, uključujući i radikalizaciju policijskih mjera.

Liberalna islamofobija u Sjedinjenim Državama, a i šire, nezadrživo raste, i brzo metastazira na raznim nivoima, dok se njeni pipci, koji dolaze iz “desnice”, protežu u obliku predsjedničke retorike,  zabrane putovanja i širenja obima mjera nadzora.

Pa, ipak, liberalna islamofobija se može pokazati kao opasnija, otrovnija od prijetnji koje dolaze od republikanaca i reakcionarnih konzervativaca, naročito ako nastavimo da ignorišemo evidentno propagiranje islamofobnih stavova na televiziji, koledžima, i svuda gdje ima prostora za to.

Kalid A. Bejdun: THE GUARDIAN