Iz Čikaga moji: Kakve veze imaju novi papa i srpski pasoš?

Istorija se piše velikim slovima, a ovoga puta – i sa malo čikaškog naglaska. Novoizabrani papa, Lav XIV prvi je u istoriji poglavar Katoličke crkve koji dolazi iz Čikaga, grada u kome su, uz nebodere, porasle i mnoge četničke brade.

Za one koji su umjeli da čuju, jedan sprski državljanin je mjesecima unazad najavljivao ono što će se zbiti u aprilu na maj 2025.

Dok je svijet sa nestrpljenjem gledao ka dimnjaku Sikstinske kapele, iščekujući bijeli dim kao simbol novog poglavlja istorije, paralelno se posvuda na ekranima odvijao još jedan izborni proces — fiktivna konklava u istoimenom filmu Edvarda Bergera, sa Ralfom Fajnsom u glavnoj ulozi.

Film, koji je dramatizovano prikazao unutrašnje borbe i političke igre unutar kardinalskog kolegijuma, izazvao je veliku pažnju širom svijeta, postavljajući pitanja o uticaju moderne umjetnosti na institucije stare više od milenijuma. Ništa nije izgledalo slučajno: od izbora tema do premijere filma koja je gotovo simbolično prethodila stvarnim događajima u Vatikanu.

Istorija će, vjerovatno, jednog dana zabilježiti tvrdnje da su upravo vizije sa filmskog platna inspirisale stvarne kardinale prilikom izbora novog pape.

Srećom, život nije u potpunosti podlegao diktatu umjetnosti – izbjegnut je Danteov pakao u kojem bi ambicije progutale svetost, kako to u filmu i kaže lik Belinija, koji je do kraja jedina nada tradicionalnom Vatikanu. Koji u finalnoj, naizgled pobjedi, ipak biva poražen.

Istini za volju – novi papa nema matericu. Time smo već napravili korak dalje od scenarija prikazanog u filmu.

Kakve sve to veze ima sa nama?

U filmu „Konklava“, žito od kukolja razdvaja upravo Ralf Fajns – srpski državljanin od 2017. godine i jedan od najboljih savremenih glumaca.

Ritualno ponavljanje scena u filmu kao da nas je uvodilo u stvarnost koju smo dočekali — izbor novog pape, događaj koji se ne dešava često, ali ostaje duboko urezan u istoriju.

Ko je novi papa?

Katolička crkva ušla je u novo poglavlje svoje istorije izborom Roberta Fransisa Prevosta za novog papu. Pod imenom Lav XIV, novi poglavar zvanično je stupio na tron Svetog Petra kao 268. naslednik apostola Petra, postajući ujedno i suveren Vatikanske države.

Papa Lav XIV rođen je 14. septembra 1955. godine u Sjedinjenim Američkim Državama, čime je ušao u istoriju kao prvi papa rođen u Americi.

U svom prvom obraćanju, papa Lav XIV poručio je:
„Katolička crkva može biti misionarska zajednica, Crkva koja gradi mostove i ostaje uvek otvorena da prihvati svakoga.“

Iako ostaje da se vidi da li će novi papa biti bliži vizijama američke stvarnosti koju simbolišu Donald Tramp ili Džo Bajden, jedno je izvjesno: izabran je čovjek koji će obilježiti vrijeme prelaznih globalnih i duhovnih promjena.

Paralela sa srpskim državljanstvom Ralfa Fajnsa u kontekstu ovog izbora ostaje više kao zanimljiva fusnota – simboličan dodir naše zajednice sa jednim od najvažnijih trenutaka moderne crkvene istorije, koji ipak ne ostaje usamljen.

Papino prvo obraćanje već nagovještava novu energiju i mogućnost da u njemu prepoznamo i onu otvorenost koja ponekad, na čudan način, podsjeća na duh njegovih sugrađana – Srba.