Istorijski podvig VOŽDOVIH vitezova: Na današnji dan 1807. godine oslobođen Beograd od Turaka

U petnaestom vijeku Otomansko carstvo je zauzelo Balkan, a osvajajući Srbiju dolaze i pred zidine Beograda. U narednih par stotina godina Beograd je mijenjao gospodara nekoliko puta, između Turaka i Austrougara, pošto se sam grad nalazio na granici između ova dva carstva. Ipak, godine 1807. izborena je sloboda.

Na današnji dan, 8. januara 1807. godine srpski ustanici su u Prvom srpskom ustanku zauzeli Kalemegdansku tvrđavu u koju su se Turci sklonili nakon zauzimanja Beograda.

Tako je Beograd, nakon tri vijeka, oslobođen od Turaka. 

Istoričar Slobodan Radović ističe da je 8. januar uzet kao datum oslobođenja srpske prestonice jer su Turci, upravo tog datuma, pritisnuti snažnom opsadom Karađorđeve ustaničke vojske, predali Kalemegdansku tvrđavu, kao svoje posljednje uporište.

„Ustaničke trupe velikog srpskog vožda Đorđa Petrovića su nekoliko nedjelja ranije, tačnije 13. decembra 1806. godine, osvojile beogradsku varoš. Procijenjuje se da je na turske šančeve udarilo i do 25 000 srpskih ustanika. Karađorđe je organizovao napad tako što je iz više pravaca i uz podršku tadašnje artiljerije – snage tridesetak topova, napao Turke i razbio ih. Interesantno, bio je to dan Svetog Andreja Prvozvanog – prvog Hristovog učenika, zbog čega je i nazvan Prvozvani. Ovaj datum je ostao duboko urezan u sjećanju naroda, dok je dinastija Karađorđević, neizostavno, obilježavala ovaj dan prigodnim dvorskim svečanostima. Ostaće upamćeno da je Karađorđev unuk, kralj Petar I, nakon što je stupio na presto, upravo Svetog Andreja Prvozvanog proslavljao kao svoje krsno ime, o čemu je pisala i beogradska štampa“, rekao je Radović u razgovoru za IN4S.

Osvajanje Kalemegdanske tvrđave je, smatra Radović, bilo pitanje vremena i istorijska neminovnost.

„Kalemegdan je morao pasti. I to se dogodilo na drugi dan Božića, 8. januara. Međutim, ono što bih želio istaći jesu  tadašnji div junaci, čiji su podvizi obilježili operaciju oslobađanja Beograda. Naravno, riječ je o Vasu Čarapiću, Milosavu „Čamdžiji“ i mnogim znanim i neznanim junacima, ali i o Buljubaši Kondu – Cincaru koji je prebjegao Srbima. On je uspio da otvori čuvenu Sava-kapiju, što je umnogome uslovilo ishod operacije. Sve su to odveć poznate ličnosti u istoriografiji, ali, nažalost, zahvaljujući višedecenijskom identitetskom inženjeringu koji je zvanična Podgorica svojski forsirala, ovakvi događaji i ličnosti su marginalizovani do vulgarnosti, što je neprihvatljivo„, naglasio je Radović.

Oslobađanjem Beograda od strane Karađorđevih ustanika, a potom i potvrđivanjem njegove slobode u vrijeme kneza Miloša Obrenovića, politički i strateški položaj moderne Srbije postepeno se izmiješta u pravcu današnje srpske prestonice.

Sve to je omogućavalo razvoj ekonomije moderne Srbije, povezivanje sa ustaničkim pokretima iz srpske Vojvodine, ali i, kako je to naznačio Radović, stvaranje istorijskih pretpostavki za konfrontaciju sa narastajućim germanskim ekspanzionizmom, koji je obilježio cijeli 20. vijek.

Pročitajte još:

Ko nam otima Kosovo, želi i da nas nema: Episkop bački Irinej o borbi za KiM, koroni, značaju odbrane svetinja, duhovnosti…