Demokrate: Privatizacija je opustošila sjever koji je bio lokomotiva razvoja CG

Privatizacija je opustošila sjever koji je više decenija bio lokomotiva razvoja Crne Gore, saopštio je danas Milojica Tešović, predsjednik Inicijativnog odbora Demokrata Pljevlja i kandidat za poslanika. On je naglasio da Pljevlja imaju najbogatije resurse u Crnoj Gori ali su ipak jedna od najnerazvijenijih opština, istakavši samo neke od problema: zagađenje, nedovoljna valorizacija proizvodnje drveta, toplifikacija grada, visoka zaduženost opštine, nezaposlenost mladih kao i negativna demografska kretanja.

Saopštenje g. Tešovića prenosimo u cjelosti:

Propadanje pljevaljske privrede, koje je počelo devedesetih godina prošlog vijeka, nije se zaustavilo ni do danas. 1984. godine, Pljevlja su imala 14.000 zaposlenih, da bi se u ovoj godini to svelo na par hiljada. Privatizacija je opustošila sjever, koji je više decenija bio lokomotiva razvoja Crne Gore. Kako objasniti da Pljevlja, koja po prirodnim resursima (ugalj, olovo, cinkana ruda, šume) spadaju u red najbogatijih opština u Crnoj Gori, spadaju u red nerazvijenih opština? Da li je u pitanju nedovoljna valorizacija prirodnih bogastava ili se Pljevljima uzima sve, a vraća vrlo malo? No, pođimo redom.

Proizvodnja uglja i električne energije je prljava tehnologija, gdje nakon ovog procesa ostaje uništeno i zagađeno poljoprivredno zemljište, zagađeni vazduh i voda i ogromno odlagalište pepela i šljake. Takođe, u eksplotaciji šuma i preradi drveta, iako postoji najmodernija fabrika za preradu i finalnu proizvodnju proizvoda od drveta, ovo prirodno bogastvo se ne valorizuje na pravi način. Naime, drvo se prodaje i izvozi u trupcima, čime se višestruko umanjuje vijednost prodatog i izvezenog proizvoda. Što je veći stepen finalizacije, time se povećava ostvarena vrijednost proizvoda. Pošto se Pljevljima uzima sve: ugalj, drvo, uništava i zagađuje zemljište, zagađuje vazduh i voda, logično bi bilo da se određeni iznos sredstava kroz fiskalnu politiku države vraća Pljevljima, kako bi se saniralo postojeće stanje i uložilo u razvoj.

Međutim, ostvareni izvorni prihodi opštine koji ulaze u budžet nijesu dovoljni i jedva dostižu iznos od 50% od utvrđenih potreba. Jedan dio prihoda, i to porez na lična primanja i ekološka taksa, ide u budžet Crne Gore i samo dio ovih prihoda vraća se u budžet opštine. Na drugoj strani, naknada za korišćenje prirodnih bogatstava, koja je prihod opštine, teško je naplativa od poreskih obveznika, a ovo se naročito odnosi na Vektru Jakić. Tako na primjer, u 2015. godini koncesiona naknada za korišćenje šuma naplaćena je sa svega 15% u odnosu na planirani iznos. Zbog slabe naplate koncesione naknade za korišćenja šuma, koncesiona naknada za korišćenje prirodnih bogastava naplaćena je sa svega 42% u odnosu na plan.

Pljevlja, kao jedinica lokalne samouprave, visoko su zadužena i imaju dug oko 20 miliona evra, čime se onemogućava servisiranje tekućih potreba. Uz to, ako se doda i visoka nezaposlenost, pogotovo mladih, koja je najveća u Crnoj Gori, slika Pljevalja je i suviše sumorna. Sa ovako malim ostvarenim prihodima, Pljevlja ne mogu sama da riješe problem zagađenosti.

Gorući problem je toplifikacija grada. Ovo je vrlo složen, zahtjevan i po obimu potrebnih sredstava skup projekat, te zahtijeva da to bude državni projekat, kako bi se kvalitetnije odradio. U sklopu ovog pitanja je i izgradnja drugog bloka Termoelektrane. Naime, potpisan je Ugovor o izgradnji između Elektroprivrede Crne Gore i Škode Praha. Vrijednost investicije je 324,5 miliona evra. Ta vijest je obradovala Pljevljake, ali se pojavila i zebnja da li će i kada biti realizovana pošto nijesu obezbijeđena sredstva, a ni mnogi detalji nijesu ugovoreni.

Poseban problem Pljevalja su negativna demografska kretanja. Prema rezultatima popisa iz 2011. Godine, na teritoriji opštine živi 31.060 stanovnika ili oko 6000 manje u odnosu na popis iz 2003.godine. U posljednjih 20 godina, broj stanovnika u Pljevljima je smanjen za trećinu. Zastrašujući je podatak da su između dva popisa 11 seoskih naselja ostala prazna. Ovaj podatak je pravi izazov za stručnjake iz oblasti demografije, jer je zanimljivo na koji će način objasniti kako je ovo moguće u opštini koja daje trećinu bruto nacionalnog proizvoda države, u kojoj je najuspješnija kompanija Rudnik uglja i najveći proizvodjač struje Termoelektrana Pljevlja.