Danilovgrad: Promocija Zbornika o Ljubomiru Durkoviću-Jakšiću

Promocija Zbornika o Ljubomiru Durkoviću-Jakšiću održana u Danilovgradu
U organizaciji Udruženja građana i poštovalaca Bjelopavlića „Bijeli Pavle”, Crkvene opštine Danilovgrad i Pravoslavnog bratstva „Sveti Arsenije” iz Danilovgrada, u petak 22. marta 2019, održana je u Zavičajnom muzeju u Danilovgradu promocija Zbornika o Ljubomiru Durkoviću-Jakšiću, koji je izdao Institut za srpsku kulturu iz Nikšića.

U promociji su učestvovali: dr Nikola Marojević, jerej, direktor Instituta, doc. dr Budimir Aleksić, Predjednik Upravnog odbora ISK i dr Vasilj Jovović.
Medijator večeri je bio mr Aleksandar Vujović. U ime domaćina prisutne je pozdravio gospodin Ognjen Jovović.

Dr Marojević je istakao da je Zbornik nastao kao rezultat naučnog skupa: Dr Ljubomir Durković Jakšić – život i naučno stvaralaštvo, koji je održan povodom 110 godina od rođenja i 20 od upokojenja Ljubomira Durkovića Jakšića. Zbornik sadrži radove sa naučnog skupa, nekoliko radova koji su priloženi nakon održavanja skupa i biobliografije Ljubomira Durkovića Jakšića, koju je izradio istaknuti bibliograf Milorad Milović.

„Ljubomir Durković Jakšić se smatra jednim od značajnijih srpskih crkvenih istoričara i njegošologa, koji je po oficijelnom obrazovanju bio teolog, pravnik i istoričar, a po profesionalnoj preokupaciji bio je istoričar-predavač na Bogoslovskom fakultetu SPC. Durković je ostavio mnoge naučne radove, studije, oglede… iz više naučnih oblasti, što jasno pokazuje širinu njegovog duha i raznovrsnost disciplina kojima se bavio. Tako imamo radove iz njegošologije, istorije, istoriografije, bibliologije, bibliografije… Kruna njegovog stvaralaštva je posthumno objavljena monografija o manastiru Svete Trojice kod Pljevalja“.

Episkop budimljansko-nikšićki Joanikije je u ime Crkve pozdravio naučni skup istakavši koliko je značajno i proučavanje djela Durkovića, a još više još jednom naglasiti njegov doprinos srpskoj duhovnosti i kulturi i nauci.

Učešće na skupu su uzeli: Radmilo Marojević, Dalibor Petrović, Miroslav Doderović, Budimir Aleksić, Žarko Leković, Veljko Đurić Mišina, Radisav Marojević, Miodrag Čizmović, Snežana Božanić-Vasilj Jovović, Slobodan-Boban Jokić, Milić F. Petrović, Tomaš Ćorović, Pavle Lješković i Aleksandar Vujović.

Otac Nikola je zaključio da je ovaj „Zbornik još jedan pokazatelj kakva je svestrana i značajna ličnost bio Ljubomir Durković Jakšić za ukupnu srpsku, nacionalnu i crkvenu istoriju, kulturu, duhovnost i nauku. Smisao ovog i sličnih naučnih skupova ne iscrpljuje se samo u predstavljanju naučnih i drugih dostignuća konkretnih pojedinaca, zaslužnih… nego prije svega u otvaranju i pokretanju tema od opšteg značaja za ukupnu srpsku kulturu, istoriju i duhovnost. Ovaj skup i zbornik nastao kao plod su ogledni primjer kako treba sagledavati ljude od značaja za naš srpski narod, ma gdje i kako i u kojem vremenu živjeli“.

Priređivač Zbornika i organizator Naučnog skupa doc. dr Budimir Aleksić je naveo da „i metodološka i tematska raznovrsnost radova u zborniku pokazuje koliko nam je bilo stalo da predstavimo cjelinu Durkovićevog impozantnog naučnog stvaralaštva, toliko važnog za srpsku nauku i kulturu. Svi referenti su krajnje studiozno pristupili pripremanju svoje teme, nastojeći da što bolje osvijetle lik ovog naučnika koji je bio čovjek posebnih sposobnosti, obdaren raznim Božijim darovima.

Iako se u zborniku uglavnom naglašava naučna dimenzija rada Ljubomira Durkovića-Jakšića, koja je neosporno najvažnija, valja istaći i onu vaspitnu, pedagošku i društvenu/kulturnu. Naime, Ljubomir Durković je tokom 1939. godine radio kao zamjenik univerzitetskog profesora za kanonsko pravoslavno pravo na Univerzitetu u Varšavi, a poslije Drugog svjetskog rata jedno vrijeme, tačnije od 1947. do 1951. godine, je predavao istoriju Srpske pravoslavne crkve na Bogoslovskom fakultetu SPC u Beogradu. Od 1963. do 1972. godine radio je kao profesor knjižarstva u Srednjoj bibliotekarskoj školi u Beogradu“. Takođe, Aleksić je uvjeren da će „ovaj zbornik mnogima pomoći, te će generacije poslije nas upoznavati likove naučnih, kulturnih i crkvenih pregalaca koji su znali broditi u burnim vremenima, i prebroditi ih, te ostati vjerni Bogu, Crkvi, svome rodu i naučnoj istini“.

Zbornik sadrži kompletnu bibliografiju Ljubomira Durkovića-Jakšića koju je uradio profesor Milorad Milović, vodeći bibliograf u Crnoj Gori, i veliki poštovalac LJ. Durkovića-Jakšića i njegovog voluminoznog naučnog djela.
Na samom kraju prireživač se još jednom zahvalio učesnicima naučnog skupa, poštovaocima i nastavljačima djela Ljubomira Durkovića-Jakšića, koji su se odazvali pozivu organizatora i tako omogućili da se na dostojan način obilježi 110 godina od rođenja i 20 godina od upokojenja ovog velikana srpske nauke i kulture, u čiju čast i spomen je objavljen ovaj zbornik radova.

Dr Vasilj Jovović je govorio o Durkoviću kao bibliologu i istoričaru srpskog bibliotekarstva. Veliki dio svog stvaralačkog opusa Ljubomir Durković-Jakšić posvetio je nauci o knjizi. Vrijedne pažnje su mu naučne monografije: „Istorija srpskih biblioteka (1801-1850)“, „Nauka o knjizi“, „Knjiga o Gligoriju Vozaroviću“, koje su među prvim knjigama na južnoslovenskom prostoru koja proučavaju ovu problematiku.

Knjiga je, ističe Durković-Jakšić, na svim etapama civilizacije društva igrala vodeću ulogu u preobražaju kulturnih, prosvjetnih, socijalnih i političkih kretanja. Zahvaljujući knjizi čovječanstvo je dostiglo velika naučna i tehnička otkrića i postignut je napredak u mnogim oblastima života. Govoreći o ulozi knjige Durković-Jakšić naglašava da je ona „glavni učesnik u svim oblastima sistema kulture i života društva, kao što su: 1) intelektualna djelatnost – nauka, 2) ekspresija stvaranja – umetnost i literatura, 3) društvene organizacije – politički i drugi oblici društvenog života i 4) opšti pogled na svet – filozofija“ i zaključuje da „bez knjige nema ni masovne kulture i društvenog života koji se pravilno razvija.

Jovović je naglasio kako je Durković-Jakšić napisao o srpskim bibliotekama nekoliko monografija i veliki broj radova u periodici: O Njegoševoj biblioteci, Bibliotekar, III/1951, br. 3-4, 115-120; VI/1954, br. 3, 159-160; Prilog istoriji Narodne biblioteke u Beogradu, Bibliotekar, VIII/1953, br. 3-4, 249-251; Srpska biblioteka u Zemunu: (1825-1847), Beograd 1959 (separat); O Dositejevoj biblioteci, Kovčežić, 1961. knj. 4, 195-198; Poljaci o bibliotekarstvu u Jugoslaviji, Bibliotekar, XIII/1961, br. 4, 283-285; Istorija srpskih biblioteka (1801-1850), Beograd 1963; Prilog proslavi 425 godišnjice prve srpske štamparije na Kosovu polju, Bibliotekar, XVI/1964, br. 5-6, 287-304; Biblioteka slaveno-serbska zemunska: (1825-1850), u: Spomenica Zemunske biblioteke 1825-1965, Narodna biblioteka i čitaonica „Jovan Popović“, Zemun 1966, 23-30; Osnivanje Univerzitetske biblioteke u Beogradu, Godišnjak Muzeja grada Beograda, 1966, knj. XIII, 229-252; Biblioteka srpske lavre Hilandara, Beograd 1969; Istorija crkvene i visokoškolske biblioteke u Hilandaru, Beograd 1970 (separat); Najstarija biblioteka u Beogradu, Beograd 1970 (separat); Univerzitetska biblioteka „Svetozar Marković“, 1, Od začetka do otvaranja 1926, Beograd 1977; Biblioteke u Srbiji, Beograd 1978; Orfelinova biblioteka, Beograd 1979 (separat); O propasti Narodne biblioteke u Beogradu 1941. i sudbini njenih retkosti, Beograd 1985 (separat); Biblioteka grada Beograda: 1928-1945, Beograd 1995.”

Zaključujući svoje izlaganje dr Vasilj je rekao kako je Durković-Jakšić uviđao značaj školovanja kadrova iz oblasti bibliologije za srpsku kulturu. On u jednoj od svojih knjiga, objavljenoj 80-tih godina XX vijeka, ističe da kod nas nauka o knjizi, tj. knjigoznanstvo nema još opredijeljeno mjesto među naučnim oblastima. Sporadični radovi na tu temu proistekli su iz napornog rada jednog broja stručnih istraživača koji se nijesu školovali za taj posao već su se samouko doškolovavali u toku rada na tome. Zato, kaže Durković-Jakšić, „treba osposobljavati radnike redovnim školovanjem, koji bi knjizi krčili put od pisca do čitaoca, između kojih bi najsposobniji naučno proučavali i davali teoretska rešenja i preporuke o funkcionisanju knjige za unapređenje društvene zajednice.