Američki pritisak iz Konstantinopolja

Piše: sveštenik Miladin Mitrović, savjetnik SNP – Izbor je naš za religijska pitanja

Da je geopolitički projekat usmjeren na razbijanje jedinstva Pravoslavne Crkve, bio već odavno osmišljen i kreiran u režiji SAD, postalo je očigledno onoga trenutka kada je Vaseljenski Patrijarh narušavajući sve norme i kanonske odredbe Pravoslavne vjere, odlučio da ukrajinskim raskolnicima pokloni Tomos o samostalnosti.

I ako su mnogi analitičari i eksperti tvrdili da je u pitanju samo još jedna u nizu političkih odluka Konstantinopolja, koja bi zadovoljila vlastite ambicije Vartolomeja, ipak danas je i više nego jasno da je Vaseljenski Patrijarh samo obična figura kojom aktivno upravlja Vašington u cilju ostvarenja svojih namjera

Da SAD ne kriju svoje otvoreno mešanje u crkveni život Pravoslavne Crkve i da to uplitanje u unutrašnja crkvena pitanja nema nikakve veze sa zaštitom ljudskih prava ili demokratijom, već da ima za cilj postizanje konkretnih, pragmatičnih političkih rezultata, svjedoči i novonastala situacija ne samo u Crnoj Gori, zbog usvajanja skandaloznog zakona o slobodi vjeroispovjesti, nego i crkvena situacija u Sjevernoj Makedoniji.

Tokom državne posete Severnoj Makedoniji 4. oktobra 2019. godine, državni sekretar SAD Majk Pompeo je posetio Ohrid, gde se sastao sa „poglavarom“ nekanonske makedonske pravoslavne crkve „arhiepiskopom“ Ohrida i Makedonije, Stefanom Veljanovskim.

Pompeo je tom prilikom posetio crkvu Bogorodice Perivlepte, sagrađene 1295. godine, koja je nedavno bila obnovljena sredstvima koja su obezbeđena u okviru programa USAID (Agencija SAD za međunarodni razvoj).

Poseta državnog sekretara SAD bila je u medijima okarakterisana kao podrška crkvenim i kulturnim vrednosti ove zemlje i postizanju napretka po pitanju autokefalnosti MPC.

Da je posjeta i susret državnog sekretara SAD sa nepriznatim i samoproglašenim zvaničnicima makedonske crkve, sastavni dio projekta usmjerenog protiv jedinstva Pravoslavne Crkve, postalo je jasno posle zvaničnog prijema koji je Vaseljenski Patrijarh Vartolomej organizovao za državni vrh Makedonije na čelu sa bivšim premijerom Zoranom Zaevim u Instambulu početkom ove godine, na kojem je izražena spremnost da se crkveno pitanje o ovoj zemlji stavi na dnevni red.

U svetlu američkih političkih ambicija koje imaju isključivo jedan cilj – da oslabe pozicije Srpske i Ruske Pravoslavne Crkve u svojim kanonskim teritorijama, namjere Carigradskog patrijarha Vartolomeja da dodeli autokefalnost raskolničkoj crkvenoj strukturi u Makedoniji, Ukrajini, svjedoče o tome da Kanstantinopolj sprovodi ne politiku zaštite interesa kanonskih Pomjesnih Pravoslavnih Crkava, nego politiku američkih agresivnih ambicija.

Eventualno priznanje crnogorskih i makedonskih raskolnika zavisiće od pozicije koju će Srpska Crkva u svojoj spoljnoj politici zauzeti u odnosu prema odlukama Vaseljenske Patrijaršije. Budući da Carigradska patrijaršija pretenduje na pravo da dodeli autokefalnost gotovo svim crkvenim strukturama, bez obzira čijoj nadležnosti pripadale, ne može se isključiti mogućnost da prije ili kasnije Vartolomej može priznati i makedonske i crnogorske raskolnike ukoliko Srpska Crkva ostane dosledna svojim dosadašnjim odlukama koje su apsolutno ispravne i u kanonskom i crkveno-pravnom pogledu. Da je takav scenario apsolutno moguć svjedoči nam činjenica, da je Patrijarh Vartolomej u prošlosti mnogo puta žestoko osuđivao raskolnike u Ukrajini, da bi zatim  samo nekoliko godina kasnije, pod pritiskom Amerike, u svjetlu građanskoga rata u ovoj pravoslavnoj zemlji, izazvanog upravo Vašingtonom odlučio da im pokloni samostalnost. ,,Šurovanje“ sa raskolnicima u Makedoniji i Crnoj Gori od strane Vartolomeja ima samo jedan cilj, a to je da izvrši dopunski pritisak na SPC da promjeni svoju odluku po pitanju nekanonske crkvene strukture u Ukrajini i izvrši njeno eventualno priznanje

Patrijarh Vartolomej, koji se pozicionirao kao duhovni vođa pravoslavnog sveta i koji navodno deluje u interesu svih Pomesnih pravoslavnih crkava, nije učinio ništa da pomogne Srpskoj crkvi u situaciji u kojoj se ona našla u vezi sa usvajanjem od strane crnogorskih vlasti diskriminatornog zakona o verskoj slobodi, iako je imao takve mogućnosti. Isto tako zvaničan prijem državnog vrha Makedonije i sramne izjave ,,o spremnosti za ponovnim uspostavljanjem regularnosti crkve u Makedoniji“ još više su samo  otežale i onako tešku poziciju SPC u ovoj zemlji.

Mora se naglasiti da su delovanja Carigrada usmerena na utvrđivanje vlastitih interesa, a to nije samo pitanje neke vrste spora o nadležnosti, ne samo o nekim zasebnim nekanonskim delovanjima patrijarha Vartolomeja, to je planirana strategija SAD, usmerena na razbijanje Srpske i Ruske Pravoslavne Crkve koje su među svojim narodom okosnice očuvanja nacionalnog identiteta i teritorijalnog suvereniteta svojih država.