Za rekonstrukciju sudova iz IPA fonda više od 2,5 miliona

Optužbu koju je na početku svog trećeg mandata prije nekoliko godina izgovorila bivša predsjednica Vrhovnog suda Vesna Medenica, koja je sada optužena, da Evropske komisija opstruira izgradnju Palate pravde i da preko IPA fondova želi našminkati crnogorske sudove demantuju zvanični podaci koji pokazuju da su najveći donatori u crnogorskom pravosudnom sistemu EU, EK, ambasade SAD i Velike Britanije, kao i mnoge druge. Sudski savjet, Vrhovni sud, Viši sud i Osnovni sud u Podgorici dostavili su „Danu“ podatke o donacijama vrijednim stotine hiljada eura koje su samo u poslednjih nekoliko godina znatno doprinijele poboljšanju uslova rada, prostornih kapaciteta i edukacije sudija i zaposlenih u tim institucijama.

Medeničine tvrdnje svojevremeno je demantovao i tadašnji šef Delegacije Evropske unije u Crnoj Gori Aivo Orav, koji je tvrdio da u tom periodu Crna Gora fondovima EU nije ni predlagala izgradnju Palate pravde, te da je EU samo do 2018. za reformu pravosuđa donirala 18 miliona evra, od čega je 10 miliona eura dato samo u jednoj godini, prenijeli su tada pojedini mediji. Podsjetimo, to je bio period „vladavine“ Vesne Medenice.

Iz Vrhovnog suda „Danu“ je potvrđeno da bi uskoro trebalo da počne realizacija projekta rekonstrukcije zgrada više sudova u Crnoj Gori. Sredstva u iznosu od 2. 666.000 evra za ovaj projekat biće povučena iz IPA fonda. Projektna dokumentacija je završena i očekuje se skori početak radova.

Sudski savjet navodi da je od 2017. do 2020. godine realizovan Ugovor o partnerstvu između Sudskog savjeta, Univerziteta Crne Gore – Pravnog fakulteta, Centra za obuku u sudstvu i državnom tužilaštvu Crne Gore, Regent univerziteta London, Univerziteta „Sv. Kiril i Metodij“ Skoplje, Sveučilišta u Splitu, Pravnog fakulteta Sveučilišta u Zagrebu, Sarland Instituta iz Njemačke i Pravnog fakulteta Univerziteta Ljubljana – Projekat „Unapređivanje kurikuluma, jačanje međunarodne saradnje i snaženje ljudskih, tehničkih i bibliotečkih resursa“  u iznosu od 14.051,00 evra.

Sličan projekat EU je započela na osnovu ugovora o saradnji Vrhovnog suda i Pravnog fakulteta, u iznosu od 10.024,50 evra.

– Ostale donacije su direktno ustupljene sudovima i uglavnom se odnose na informatičku opremu. Ambasada SAD u Podgorici donirala je opremu i namještaj za veliku sudnicu u Osnovnom sudu u Podgorici – podsjetili su iz Sudskog savjeta.

Ambasade finansirale i obuke sudija

Iz Vrhovnog suda saopštili su da imaju odličnu saradnju sa britanskom ambasadom u Podgorici, koja je, u saradnji sa AIRE centrom, u više navrata organizovala obuke sudija i okrugle stolove na temu pravosuđa. Savjet Evrope finansirao je obuke sudija Vrhovnog suda, kao i štampanje određenih publikacija i brošura.

Američka ambasada finansirala je i opremanje sudnica u Višem sudu u Podgorici, Višem sudu u Bijelom Polju i Osnovnom sudu u Podgorici i bila i finansijer dvije obuke sudija portparola. Prva obuka održana je 2020. godine i trajala je pet dana, a druga obuka u trajanju od tri dana organizovana je 2022. godine.

U Vrhovnom sudu tvrde da od stranih donatora nikada nijesu dobili novčanu donaciju u gotovini i da su one bile isključivo u plaćanju opreme, obuka, okruglih stolova, štampanja publikacija i biltena ili kupovini namještaja.

Kako ističu, najznačajniji donator Vrhovnog suda, u tom smislu, jeste Ambasada Sjedinjenih Američkih Država u Podgorici. Ova ambasada je 2019. godine za potrebe sudija ovog suda donirala 20 laptop računara i četiri telefona ukupne vrijednosti 20.600 evra, kao i izradu identifikacionih kartica za zaposlene u Vrhovnom sudu, Apelacionom sudu i Višem sudu u Podgorici.

Takođe, u toku je priprema za realizaciju projekta opremanja Multimedijalne sale u Vrhovnom sudu, koja će omogućiti direktan kontakt te sudske instance sa predstavnicima medija putem linka. Ovaj projekat podrazumijeva i instalaciju ostale audio-video opreme, kao i postavljanje kabine za simultano prevođenje. Ovo će biti jedna od najvećih donacija Vrhovnom sudu od strane ambasade SAD, vrijedna nekoliko desetina hiljada evra.

EUROL je 2019. godine u dva navrata donirao Vrhovnom sudu kompjutersku opremu (kompjuteri, kućišta i monitori) ukupne vrijednosti 7.950 evra.

Kako objašnjavaju, Vrhovni sud ne raspolaže uvijek podatkom koliko neka donacija vrijedi. Vrhovni sud aplicira za pojedine projekte, a ukoliko ih strani donatori prihvate, oni vode dalju tendersku i svu ostalu proceduru.

„U Vrhovnom sudu tvrde da od stranih donora nikada nijesu dobili novčanu donaciju u gotovini i da su one bile isključivo u plaćanju opreme, obuka, okruglih stolova, štampanja publikacija i biltena ili kupovini namještaja.“

Ni Osnovni sud u Podgorici nije dobijao novčane donacije, već su one vršene kroz obezbjeđivanje sredstava za rad i adaptacije prostorija.

S tim u vezi, kako navode, u 2020. godini od strane Ambasade Sjedinjenih Američkih Država u Crnoj Gori tom sudu je obezbijeđeno opremanje velike sudnice i donacija 10 laptop računara, sve u ukupnoj vrijednosti od 64.632,00 evra.

Ista ambasada je 2021. godine opremila pisarnicu i donirala fotokopir aparat za fotokopirnicu suda, sve u ukupnoj vrijednosti od 18.417,93 evra, a u 2022. godini donirala je 33 laptop računara u ukupnoj vrijednosti 19.998,00 evra.

– U periodu do 2020. godine donacije su vršene preko Sudskog savjeta Crne Gore – saopštili su iz OS u Podgorici.

Izvor: Dan