U Beogradu se prije 75 godina vozila Formula 1 (Video)

Velika je šteta što je jedan značajan događaj, koji je počeo za vrijeme Drugog svjetskog rata u Beogradu, skoro totalno pao u zaborav. A značajan je jer su 3. septembra 1939. godine u Beogradu vožene prve i jedine trke tadašnjih bolida Formule 1.

Prije 75 godina, u čast rođendana kralja Petra Drugog Karađorđevića, održane su na stazi oko Kalemegdana prve beogradske Međunarodne automobilske i motociklističke trke. Pred oko 75.000 gledalaca (od kojih 5.700 na tribinama) izvezeno je pet motociklističkih i četiri automobilske trke.

U glavnoj trci koja bi u svakom pogledu odgovarala savremenim takmičenjima Formule 1, nastupili su svjetski asovi tog vremena u bolidima “mercedesa” i “auto uniona”. Na stazi dugoj 2,794 km voženo je 50 krugova.

Bila je to zapravo poslednja GP trka planirana za tu takmičarsku sezonu, a pošto je dva dana ranije započeo Drugi svjetski rat, posle trke oko Kalemegdana došlo je do prekida GP takmičenja koji je trajao punih sedam godina.

Ogromna buka izazvana već na prvom zvaničnom treningu (31. avgusta) gotovo je preplašila Beograđane, ali i uznemirila životinje u obližnjem Zoološkom vrtu, tako da je veći broj morao da bude prebačen u lagume ispod Tašmajdanskog parka.

Toga dana Beograd je ugostio neke od najvećih imena toga vremena, kao što su Tacio Nuvolari, Manfred Fon Brauhič, Herman Lang… Nažalost, zbog pretnje rata u Beograd nisu došli Rober Mazo i Žorž Grinjar, ali ni Rudolf Karačola, koji je bio povrijeđen.

Na ovoj GP trci je pobijedio Tacio Nuvolari, a koliki je majstor bio, pokazuje podatak da je u Beograd stigao tek dan pred trku i odvozio samo jedan trening.

Na kraju trke, poredak je bio sledeći:

1. Tacio Nuvolari (Auto Union) – 130,839 km/h,
2. Manfred fon Brauhič (Mercedes-Benz) – 130,4 km/h,
3. Herman Paul Miler (Auto Union) – 129,8 km/h.

Podjela nagrada obavljena je u zgradi beogradskog Autokluba (sad Klub književnika) u Francuskoj ulici br.7. Ova trka, toliko značajna za tadašnji Beograd, pominje se u svim publikacijama vezanim za predratni automobilski sport.

Veliki jubilej trke bolida Formule 1 trebalo je da se obilježi 1999. godine. Beogradski Muzej automobila na vrijeme je započeo pripreme za što dostojnije obilježavanje 60. jubileja. Pored ostalog, bile su predviđene demonstracione vožnje oko Kalemegdana 3-4 GP automobila, učesnika trke u 1939, ali je ratno stanje to onemogućilo.

Međutim, kako se ovaj istorijski dan ne bi zaboravio održane su automobilske trke na Ušću tri vikenda zaredom.

U nastavku članka možete pogledati izuzetno rijedak i vrijedan video zapis u kome možete vidjeti dio atmosfere iz tadašnjeg Beograda i događanja za vrijeme i oko trke: