Sve bude i prođe, samo je glupost vječna

Piše: Emilo Labudović

Prođe i to. Kao što u svijetu i životu sve prolazi („panta rei„, rekli bi filozofi), prođe i dan koji je opet podijelio i razgraničio dva svijeta i dva pogleda na taj svijet. Dan pobjede i Dan Evrope, isti a tako daleki jedan od drugoga. I opet ona jedna te ista floskula kako je taj dan moguće dijeliti i sukobljavati. Kao da „pobjeda“ bez Evrope nešto znači. Jer, „pobjeda“ je oslobađala i iz tame najcrnje pošasti koja je, poslije kuge i „španjolke“, harala njome vadila baš tu Evropu. A i šta bi i gdje bi bila, ako bi je uopšte i bilo, Evropa da nije bilo „pobjede“?

Utihnuše marševski koraci, ugasiše se motori moćnih mašina smrti, sletješe avioni… ali Evropom, koja bi da zaboravi i iz svoje kolektivne svijesti izbriše činjenicu da je i Moskva njen neotuđiv dio i nasleđe, još uvijek odjekuje ono moćno, gromoglasno i složno „uraaaaa…“! Ura za slobodu, ura za demokratuju, ura za dostojanstvo, ura za pravdu… Ura protiv mraka, protiv beznađa, bezumne sile, jednoumlja, nepovjerenja i vječite mržnje Zapada prema Istoku.

Onaj koji hoće ima samo jedan razlog, onaj koji neće nađe hiljadu i jedan. Oni koji su slavili slobodu i pobjedu života nad smrću, našli su i način i put, koliko god zaobilazan, da dignu barak pobjede i grmnu „uraaaaaa…“! Oni drugi su tražili i našli bezbroj razloga i načina da opravdaju izostanak. I da se na pobjedu kojoj su, dijelom, doprinijeli i njihovi očevi, bace sjenkom, bace kletvom, zabranama, ucjenama i prijetnjama. A ni dronova nije falilo.

I tako, istorija, ta osvjedočena prostitutka (čast i izvinjenje onim pravim i poštenim istričarima i tragačima za istinom) koju razvlači, navlači i siluje kad i kako kome odgovara, bi još jednom izložena javnom kamenovanju. Istinu, kao Hrista, još jednom razapeše na Bradenburšku kapiju, a slobodu opet naguraše u vagone smrti, u pretrpane barake konclogora, pokopaše u pustopoljinu Donje Gradine, jamu Prebilovace, na Sajmište… I, maskirani u demokrate, branioce ljudskih prava i progresivce nastaviše da Evropu, sačuvanu od pobjede, vode u novi sunovrat. A pobjeda, silna i veličanstvena, sačuvana u krvi, u kostima, u pamćenju, u obavezi za nezaborav, nošena ramenim „besmrtnog puka“ nastavi svoj marš u vječnost.

I sve bi i prođe, samo beskrajna ljudska glupost (Ajnštajn je tvrdio da je i od svemira veća) nastavi da se brani i hrani samodestrukcijom, mržnjom i isključivošću. A nad svime i dalje ječi ono složno, gromko i iz dna duše „ura“!

Uraaaaaaaaaaaaaaa…