Stejt department: SAD se povlače iz UNESKO-a

Predsjednik Donald Tramp je u utorak povukao Sjedinjene Američke Države iz agencije Ujedinjenih nacija za kulturu i obrazovanje (UNESKO), ponovivši potez koji je već naredio tokom svog prvog mandata, a koji je poništen pod administracijom Džoa Bajdena.

Povlačenje iz agencije sa sjedištem u Parizu, osnovane nakon Drugog svjetskog rata s ciljem promovisanja mira kroz međunarodnu saradnju u oblasti obrazovanja, nauke i kulture, stupiće na snagu 31. decembra 2026. godine.

„Predsjednik Tramp je odlučio da povuče Sjedinjene Države iz UNESKO-a – organizacije koja podržava ‘woke’ ideje i podjele u kulturi i društvu, koje su potpuno u suprotnosti sa zdravorazumskim politikama za koje su se Amerikanci izjasnili na izborima u novembru“, izjavila je portparolka Bijele kuće Ana Keli, prenosi Rojters.

Stejt department je saopštio da ostanak u UNESKO-u nije u nacionalnom interesu, optuživši organizaciju da ima „globalističku, ideološku agendu za međunarodni razvoj koja je u suprotnosti sa našom spoljnom politikom ‘Amerika na prvom mjestu’ „.

Generalna direktorka UNESKO-a, Odri Azule, izrazila je duboko žaljenje zbog Trampove odluke, ali je navela da je ona bila „očekivana i da se UNESKO pripremio za to“.

Predsjednik Francuske, Emanuel Makron, je na mreži Iks napisao: „Nepokolebljiva podrška UNESKO-u, univerzalnom zaštitniku nauke, okeana, obrazovanja, kulture i svjetske baštine.Povlačenje SAD-a neće oslabiti našu posvećenost onima koji se bore za ove vrijednosti“.

Azule je rekla da je UNESKO diverzifikovao svoje izvore finansiranja, te da iz Vašingtona sada dolazi samo oko 8 odsto budžeta.

UNESCO je jedna od nekoliko međunarodnih organizacija iz kojih se Tramp povukao tokom svog prvog mandata, uključujući i Svjetsku zdravstvenu organizaciju, Pariskom klimatski sporazum i Savjet za ljudska prava Ujedinjenih nacija.

Tokom svog drugog mandata, Tramp je uglavnom ponovio te korake, navodi Rojters.

Zvaničnici UNESKO-a su naveli da će povlačenje SAD imati ograničen uticaj na programe koje su SAD finansirale.

Izrael je pozdravio odluku SAD da napusti UNESKO.

Stejt department je naveo da je jedan od razloga za povlačenje bio taj što je UNESKO priznao Palestinu kao državu članicu, što je „suprotno politici SAD-a i doprinijelo je širenju antiizraelske retorike unutar organizacije“.

Zvaničnici UNESKO-a su kazali da su svi relevantni stavovi agencije u prethodnih osam godina bili usaglašeni i s Izraelom i s Palestincima.

„Razlozi koje su SAD navele za povlačenje iz organizacije isti su kao i prije sedam godina, iako se situacija značajno promijenila – političke tenzije su oslabile, a UNESKO danas predstavlja rijedak forum za konsenzus i konkretan, djelotvoran multilateralizam“, rekla je Azule.

„Ove tvrdnje su takođe u suprotnosti s realnošću napora UNESKO-a, posebno u oblasti obrazovanja o Holokaustu i borbi protiv antisemitizma“.

Diplomate su izjavile da se u UNESKO-u osjećalo da je povlačenje SAD neizbježno iz političkih razloga, s obzirom na to da je Bajden ponovo uključio SAD i obećao isplatu zaostalih dugovanja iz vremena prethodnog povlačenja.

UNESCO, punog naziva Organizacija Ujedinjenih nacija za obrazovanje, nauku i kulturu, najpoznatija je po dodjeljivanju statusa svjetske baštine.

Sjedinjene Države su se prvobitno pridružile UNESKO-u 1945. godine, ali su se prvi put povukle 1984. zbog navodne finansijske zloupotrebe i percepcije antiameričkog stava, da bi se vratile 2003. godine pod predsjednikom Džordžom Bušom Mlađim, koji je tada izjavio da je organizacija sprovela neophodne reforme.