Srbe nije oblikovao ni jezik, ni država, ni Francuska revolucija, ni njemački “Folkgeist”, već Kosovski zavjet

Preuzeto sa fb stranice “Mi znamo ko smo”

Često ćete naići na stav koji se plasira gotovo akstomatski — nacije su nastale u 19. vijeku. Obrazloženje tog stava ostaviće svakog zantiželjnog čovjeka nezadovoljnim: prva moderna nacija je formirana u Francuskoj, ili u Njemačkoj, te su, po ugledu na Francuze i Njemce, mnogi narodi, uključujući i Srbe, odlučili da se sami nacionalno organizuju. Naravno, ovaj stav krije za sobom perfidnu pretpostavku da Srbi prije 19. vijeka nisu bili nacionalni Srbi, već nekakvi „Srbi u potencijalu“ — Vlasi, Sloveni, Cincari, Crnogorci i sl. koji su, eto, odlučili nekim čudom da postanu Srbi.

Ovakva pretpostavka je podla jer poručuje da, budući da je srpski nacionalni identitet nadograđen i iskonstruisan, on jednako tako može (i mora!) biti razgrađen i dekonsturisan. Dalje, logičkim slijedom ovako postavljenih premisa, svaki istinoljubiv, prosvećen i savremen čovjek, koji je pročitao par knjiga sa, isto tako prosvećenog, Zapada bi, po ovim mišljenjima, dugovao sebi da odbaci taj „lažni“ identitet i zagrli svoje, recimo, istinsko prastaro biće, ili liberalno evropsko, ili pak neko treće koje mu se dopadne.

Naravno, neko koga prividni naučni autoriteti ovakvih stavova ne hipnotišu, može da se zapita kako je moguće da se toliko srbovalo u našim narodnim pjesmama ili kako je moguće da su naši preci, rastureni po nepristupačnim selima, jedva pismeni, ili u potpunosti nepismeni, mogli tako naglo da promijene svoj identitet početkom 19. vijeka uslijed nekakve evropske stihije romantičarskih trendova, a da o toj konverziji ne ostave ni traga ni glasa?

Ipak, ako taj neko odluči da pročita najistaknutije zapadne naučnike koji su pisali o fenomenu nacionalizma, otkriće da srpska nacionalna ideja nije nekakva „istorijska piljevina“ koja je nastala prilikom sudara evropskih carstava ili tokom njihovog raspada. Ona nije nusproizvod „mega procesa“ devetnaestog vijeka, niti još jedna u nizu jednoličnih nacionalnih ideja, već nešto jedinstveno što prkosi gotovo svim opštim teorijama o nastanku nacija. Ona je tjerala najveće zapadne naučnike, ne da potvrde opšte postavke svojih teorija, već da ih prošire i prodube ne bi li uspjeli da ih prilagode neumoljivoj činjenici postojanja srpskog nacionalnog identiteta prije 19. vijeka.

Shodno tome, iako su se mnogi dežurni intelektulaci našeg podneblja grčevito uhvatili za „dogmat“ da nacije nisu postojale prije devetnaestog vijeka, dva najveća zapadna autoriteta na temu nacionalizma, Erik Hobsbuam (kako vidimo iz priloženog) i Entoni Smit, saglasni su u tome da Srbi predstavljaju istorijski izuzetak u odnosu na opšte pravilo izgradnje nacije.

Srbe nije oblikovao ni jezik, ni država, ni Francuska revolucija, ni njemački “Folkgeist”, već Kosovski zavjet. U njemu su, kroz svoju Crkvu, kao zajednica i narod živjeli prije gotovo svih evropskih naroda. To su činjenice koje, očigledno, zna čak i učeni Zapad, mada nam je njihovo legitimisanje nepotrebno jer smo toga i sami svjesni još od Domentijana, međutim, razlog je više da ponavljamo, čisto da se ne zaboravi da — znamo ko smo.