Nedovoljno svjesni problema seksualnog iskorišćavanja djece

U Crnoj Gori gotovo svaki deseti građanin poznaje dijete ili odraslu osobu koja je kao dijete bila žrtva seksualnog zlostavljanja, ali svega 30 odsto populacije priznaje da taj problem postoji.

To su pokazali rezultati istraživanja Nasilje nad djecom u Crnoj Gori-Istraživanje o znanju, stavovima i ponašanju 2013, koje je sprovedeno u okviru kampanje Savjeta Evrope protiv seksualnog nasilja nad djecom, Jedno od pet.

Istraživanje je realizovao Ipsos, od 20.do 27. maja, na hiljadu ispitanika, starosti 18 i više godina.

Rezultate istraživanja predstavio je koordinator UNICEF-a za socijalnu i ekonomsku politiku, Slobodan Živković.

Prema istraživanju, 54 odsto ispitanika smatra da seksualno zlostavljanje nad djecom nije prisutno u Crnoj Gori, dok 30 odsto smatra da jeste.

Dominira mišljenje da seksualno nasilje nad djecom vrše odrasli, a veći procenat ispitanika, njih 52 odsto vjeruje da su u pitanju djetetu poznate osobe.

Ispitanici, njih 64 odsto, smatraju da su djevojčice generalno češće žrtve tog oblika nasilja, dok samo tri odsto građana vjeruje da su to dječaci.

Preovladava mišljenje da je trenutno vaspitaje u Crnoj Gori blago i liberalno, što smatra 63 odsto ispitanika, ali da bi ga trebalo pooštriti.

Za 42 odsto populacije fizička kazna je potpuno neprihvatljiva, dok 53 odsto misli da je ona ponekad opravdana, i da ukoliko se primjenjuje to treba činiti do urasta od deset, eventualno 15 godina.

Kada bi saznali za slučaj seksualnog zlostavljanja djeteta svi građani bi ga prijavili i to uglavnom policiji, 86 odsto, a centru za socijalni rad 35 odsto.

Prema istraživanju, svaki treći građanin Crne Gore zna neko dijete koje je bilo žrtva nasilja u školi.

Većina građana smatra da postoje određene grupe djece koje su češće žrtve vršnjačkog nasilja, a to su najčešće pripadnici ugroženih grupa – siromašni, sa smetnjama u razvoju, nacionbalne manjine kao i fizički slabiji.

Na pitanje o efikasnosti rješenja za pomoć djeci koja su u sukobu sa zakonom, najefikasnijom mjerom se smatra neki vid terapeutskog rada, odnosno psihološke pomoći, bavljenje sportom, uključivanje u rad neke humanitarne organozacije.

Ispitanici smatraju da je najlakše otkriti fizičke oblike nasilja, dok je najteže detektovati slučajeve mentalnog i seksualnog nasilja.

Dominantan stav, kod 66 odsto ipitanika, je da država i društvo ne reaguju adekvatno u slučajevima nasilja nad djecom. Manje od polovine ispitanika, 44 odsto, zna da u centrima za socijalni rad postoje 24-satna dežurstva i telefon na koji se mogu prijaviti slučajevi nasilja u porodici i djecom.

Šef predstavništva UNICEF-a Bendžamin Perks kazao je, da prema podacima Svjetske zdravstvene organizacije, 150 miliona djevojčica i 73 miliona dječaka mlađih od 18 godina bili su izloženi seksualnom nasilju i eksploatacji.

„Sama činjenica da ne vidite nasilje nad djecom ne znači da ono ne postoji. Moramo nevidiljivo da učinimo vidljivim. To je ključna poruka inicijative UNICEF-a pod nazivom Zaustavimo nasilje nad djecom“, poručio je on.

Prema riječima Perksa, više od polovine, odnosno 55 odsto smatra da u Crnoj Gori postoji nasilje nad djecom.

„Međutim, kada se radi o seksualnom zlostavljanju djece, skoro polovina (46 odsto) smatra da ono uglavnom nije prisutno u Crnoj Gori. Isto tako, skoro jedan od deset odraslih građana kaže da poznaje dijete ili odraslu koji su bili žrtve seksualnog slostavljanja u djetinjstvu“, rekao je on.

Kako je naveo Perks, rezultati istraživanja ukazuju na percepciju rasprostranjenosti problema nasilja među vršanjacima u Crnoj Gori i to je mišljenje više od dvije trećine građana, odnosno 69 odsto.

„Kako da zaštitimo djecu od nasilja? Potrebno nam je bezbjedno okruženje u kojem zdravlje, obrazovanje, socijalna zaštita, sektori pravosuđa zajednica i susjedi funkcionišu kao jedno u sprječavanju i reagovanju na nasilje nad djecom. Ako vidite nasilje nad djecom a ne uradite ništa da ga spriječite- postajete sačesnik“, zaključio je on.

Šef Delegacije Crne Gore u Parlamentarnoj Skupštini Savjeta Evrope Zoran Vukčević, kazao je da je u Evropi svako peto dijete bilo žrtva nekog oblika seksualnog nasilja, a da je samo deset odsto od tog nasilja procesuirano.

On je podsjetio i na podatak da je od 70 do 85 odsto slučajevam zlostavljač bila osoba koju dijete poznaje i vjeruje joj.

Vukčević je kazao da je Crna Gora posvećena rješavanju tih problema u granicama mogućnosti.

Prema njegovim riječima, najveći problem nadležnih je neinformisanost građana, a kazao je i da se Crna Gora suočava sa nedostatkom stručnog znanja o tim problemima.

Ministar ljudskih i manjinskih prava Suad Numanović kazao je da je u kontekstu zaštite prava djece i uopšte ljudskih prava, ključno efikasno sprovođenje zakona.

On je podsjetio da je Crna Gora potpisala ključna međunarodna dokumenta iz te oblasti i podsjetio da je porodično nasilje krivično djelo.

“Podatak da se nasilje nad djecom povezuje najčešće samo sa fizičkim nasiljem znak da treba raditi na podizanju svijetsi građana o tom pitanju”, rekao je Numanović.

Predsjednik Odbora za ljudska prava Halil Duković rekao je da je to skupštinsko tijelo posvećeno promociji prava i zaštite djece.

“Crna Gora se smatra tradicionalnim društvom i mislimo da smo pošteđeni nekih stvari koja se dešavaju u drugim društvima. Ali ako zagrebemo ispod te tradicionalnosti vidjećemo da se suočavamo sa svim onim problemima, i zemlje zapadne Evrope. Nismo od toga pošteđeni, jedino ti problem kod nas do sada nisu bili vidljivi“, pozorio je on.