Monografija SPD „Jedinstvo“ iz Kotora

Nedavno je objavljena monografija Srpsko pjevačko društvo „Jedinstvo” u Kotoru – 1839. / 180 godina rada i obstojanja. Priređivač u urednik ove publikacije je mr Mihajlo Lazarević.

Cijeneći rad ovog slavnog pjevačkog društva, Matica srpska – Društvo članova u Crnoj Gori svesrdno je podržala obilježavanje njihovog izuzetnog jubileja, 180 godina rada i obstojanja, te se potpisuje kao saizdavač ove izvrsno opremljene monografije.

Srpsko pjevačko društvo „Jedinstvo” zvanično je osnovano 1839. godine, mada je zabilježeno da je grupa kotorskih pjevača organizovano ispratila do vječne kuće Svetog Petra Cetinjskog (u oktobru 1830), odnosno da se djelovalo i desetak godina prije zvanične registracije. „Članom Srpskog pjevačkog društva „Jedinstva’’ može postati svaki pošteni i rodoljubivi građanin” (izvod iz prvih Pravila Društva). Slava Društva je Sveti Sava. Zastava je srpska trobojka, sa znakom Društva zlatne boje u sredini – lik Svetog Save i tekst „Srpsko pjevačko društvo JEDINSTVO u Kotoru 1839.” Slogan Društva je „Pjesmom srcu–srcem rodu!” Himnu Srpskog pjevačkog društva „Jedinstva” u Kotoru povodom proslave pedesetogodišnjega društvenoga opstanka 1889. spjevao je prot. Jovan Sundečić, a komponovao Dionisije Pl. Sarno San Đorđo.

Osnovni cilj Društva je bavljenje kulturnim i prosvjetnim radom, a naročito crkvenim, umjetničkim i narodnim pjevanjem i na taj način čuvanje i njegovanje tradicija i nacionalnog jedinstva.

Društvo raspolaže bogatom nototekom. Pokrovitelji proslava Društva bili su NJ. Vl. Kralj Aleksandar (1929), NJ. Vl. Kralj Petar II (1940) i Njegova Svetost Patrijarh srpski g. Pavle (1994). Društvo su odlikovali: Kralj Aleksandar Ordenom Svetog Save V reda (1921) i Ordenom Svetog Save III reda (1930), Kralj Petar II Ordenom Svetog Save III reda (1940), Sveti arhijerejski sabor SPC Ordenom Svetog Save II reda (1989), dok su plakete dali Južnoslovenski pevački savez (1939) i Prvo beogradsko pevačko društvo, kao bratsko društvo, (1897. i 1927). Od obnavljanja rada, pored redovnog učešća na bogosluženjima i koncertima u Kotoru, Društvo je imalo veliki broj uspješnih turneja u Zemlji i inostranstvu: Njemačka, Austrija, Mađarska, Švajcarska, Grčka, Slovačka, Češka gdje je održao veliki broj koncerata u značajnim koncertnim prostorima, a neki koncerti su i snimljeni za potrebe velikih televizijskih kuća. Na 16. Jugoslovenskim horskim svečanostima (JHS) u Nišu (1996) hor je nagrađen „za najbolju interpretaciju muzike starog majstora” (Orlando do Lasso: Super flumina Babylonis). Na 17. JHS u Nišu (1998) hor je nagrađen „za autentično izvođenje srpske duhovne muzike prema hilandarskom zapisu, uspešnu interpretaciju dela iz najstarije epohe srpske duhovne muzike i negovan horski zvuk”, a na 18. JHS u Nišu (2000) „za najbolju interpretaciju muzike starog majstora” (Orlando do Lasso: Bonjur mon coeur).

Za nastup pod nazivom „Bogorodicu i Majku Svjetlosti u pjesmama veličajmo” na IV Međunarodnom festivalu kamernih horova u Kragujevcu (2001), hor je dobio specijalno priznanje, kao i 2004. godine za koncert pod nazivom Heruvimske pjesme u Srpskoj crkvi. Na Vidovdan 2003. g. Društvo je učestvovalo na Prvom saboru srpskih horova dijaspore i otadžbine, gdje je postalo saosnivač i član Saveza srpskih horova. Kulturno-prosvetna zajednica Srbije dodijelila je Društvu Izuzetnu Vukovu nagradu za 2004. godinu. Hor je bio učesnik Četrdesetih Mokranjčevih dana 2005. g. u Negotinu.

U septembru 2006. učestvovao na festivalu „Gospoinski dani” u Valjevu. 2008. g. hor je učestvovao na festivalu „Pančevaki dani muzike“ i festivalu „Zlatna vila“ u Prijedoru gdje je dobio nagradu za autentično izvođenje stare duhovne muzike. Dirigent hora je đakon Mihajlo Lazarević (1971). Diplomirao je na Akademiji Umetnosti u Novom Sadu. Dirigovanjem se bavi od 1992, a umjetnički je rukovodilac SPD „Jedinstvo” od 1994.

(Matica srpska – Društvo članova u Crnoj Gori)