Mart – Mesec istorijskih preokreta u Srbiji
1 min read
Printskrin: Youtube/Radio Televizija Vojvodine, RTS, Profimedia
Mart je za Srbiju često bio mesec preokreta, nepravdi i suočavanja sa spoljnim i unutrašnjim izazovima. Od otpora velikim silama, preko etničkih čišćenja, do unutrašnjih političkih previranja, ovi događaji su ostavili dubok trag u kolektivnoj svesti.
Mart 1981.: Početak albanskih protesta na Kosovui Metohiji koji su eskalirali u zahteve za otcepljenjem, postavljajući temelj za buduće sukobe.
6. mart 1941.: Uoči puča, masovne demonstracije u Beogradu protiv Trojnog pakta pokazale su narodnu volju, ali i nagovestile haos koji sledi.
9. mart 1991. – Demonstracije u Beogradu
Masovni protesti protiv režima Slobodana Miloševića, predvođeni opozicijom (Vuk Drašković i SPS), su ugušeni policijskom silom. Dvoje ljudi je poginulo, a tenkovi su izašli na ulice Beograda.
Ovaj događaj je bio uvod u građanski rat u Jugoslaviji, koji je počeo nekoliko meseci kasnije. Srbija je ušla u deceniju sukoba, sankcija i izolacije. Mirni zahtevi za demokratijom su ugušeni, a događaj je označio početak duboke polarizacije u društvu.
12. mart 2003. – Ubistvo Zorana Đinđića
Premijer Srbije Zoran Đinđić ubijen je u atentatu ispred zgrade Vlade u Beogradu.
Ubistvo je izazvalo političku krizu i produbilo podelu u društvu.
13. mart (1946) – OZNA uhapsila Dražu Mihailovića.
Pripadnici OZNA-e uhapsili su vođu četnika Dragoljuba Dražu Mihailovića u okolini Višegrada, a doživotni predsednik SFRJ Josip Broz Tito, navodno je tada na Brionima rekao francuskim novinarima “da su to Srbi opet uhapsili nekog njihovog teroristu”.
Čiča Draža je bio armijski general i načelnik štaba Vrhovne komande Jugoslovenske vojske u Otadžbini, kao i ministar vojske, mornarice i vazduhoplovstva Kraljevine Jugoslavije u toku Drugog svetskog rata. Uhapšen je u okolini Višegrada 13. marta 1946. godine, a suđenje se održavalo od 10. juna do 15. jula iste godine.
11. mart 2006.: Smrt Slobodana Miloševića u Hagu, čime je okončan proces protiv njega, ostavljajući mnoga pitanja o pravdi nerešenim.
17. mart 2004. – Martovski pogrom na Kosovu i Metohiji
Organizovano nasilje albanskih ekstremista protiv Srba na Kosovu i Metohiji, pod nadzorom međunarodnih snaga (KFOR i UNMIK). Napadi su počeli nakon medijskih izveštaja o navodnom davljenju albanske dece od strane Srba, što se pokazalo kao dezinformacija.
Etnički je očišćeno oko 4.000 Srba, spaljeno je 935 kuća, 35 pravoslavnih crkava i manastira (uključujući srednjovekovne spomenike pod zaštitom UNESKO-a), ubijeno je 28 osoba, a 900 povređeno. Međunarodne snage uglavnom nisu intervenisale.
Ovo je bio jedan od najvećih talasa etničkog čišćenja nakon rata, a odgovornost počinilaca nikada nije adekvatno procesuirana, što je produbilo osećaj napuštenosti srpskog naroda i nepravde koja je načinjena.
24. mart 1999. – Početak NATO bombardovanja SRJ
NATO je započeo agresiju na SR Jugoslaviju (Srbiju i Crnu Goru) bez odobrenja UN, navodno zbog humanitarne krize na KiM. Bombardovanje je trajalo 78 dana.
Uništena je infrastruktura, ekonomija, a poginulo je između 1.200 i 2.500 civila (podaci variraju). Srbija je delimično izgubila kontrolu nad pokrajinom Kosovom i Metohijom koje je kasnije proglasilo takozvanu nezavisnost 2008., naravno uz podršku Zapada. To je bila nepravedna agresija velikih sila protiv suverene države.
Uprkos tvrdnjama o sprečavanju takozvane humanitarne katastrofe, bombardovanje je uključivalo ciljeve daleko od Kosova i Metohije (Beograd, Niš, Novi Sad), a upotreba osiromašenog uranijuma ostavila je dugoročne zdravstvene posledice.
27. mart 1941. – Martovski puč i ulazak u Drugi svetski rat
U Kraljevini Jugoslaviji izvršen je državni udar kojim je zbačeno namesništvo kneza Pavla Karađorđevića, a vlast je predata maloletnom kralju Petru Drugom. Puč su organizovali oficiri predvođeni generalom Dušanom Simovićem, kao odgovor na pristupanje Jugoslavije Trojnom paktu 25. marta 1941.
Iako su demonstracije u Beogradu uz parole „Bolje rat nego pakt“ i „Bolje grob nego rob“ pokazale narodni otpor nacističkoj Nemačkoj, puč je izazvao Hitlerov bes. Samo deset dana kasnije, 6. aprila 1941, Nemačka je napala Jugoslaviju, što je dovelo do brzog sloma, okupacije i ogromnih žrtava. Srbija je ušla u period stradanja, podeljena između nemačke okupacije i ustaške NDH.
Iako je puč bio izraz otpora fašizmu, Srbija je platila visoku cenu za tu odluku, a posledice su bile katastrofalne.
Dolazak proleća u Srbiju, kroz istoriju su obeležavali žestoki potresi na političkoj sceni naše zemlje, zbog čega se treći mesec u godini može slobodno nazvati sudbonosnim za naš narod.
Nešto o 9. Martu …
9. Mart uopšte nije bila obojena revolucija sa Zapada, nego probuđeni duh naroda da se vrati svojim korijenima, Pravoslavlju i izvornom duhu Srbstva.
U to vrijeme Slobodan je imao svoje viđenje Srbstva, neku pogubnu zaostavštinu komunističke i jugoslavenske orjentacije Srbije.
Drašković je opet svojim romanima i književnim djelima, a sve više i političkim angažmanom, u početku predstavljao probuđenog komunističkog disidenta koji je u to vrijeme govorio ono što narod želi, zapravo daleko je bio i radikalniji od naroda.
Govorio je da je svaka srbska taraba starija od SAD, … Rusiju je zvao majkom, obnavljao je sjećanje na Dražu Mihajlovića, grozno je govorio protiv muslimana (… da će sjeći ruke) i Hrvata (u kontekstu istorije i modernih dešavanja), a i ukazivao je na komunističku svijest Slobodana Miloševića.
Tog 9. Marta bio je ekstremno usplahiren i drhtuljav i u nekoj ekstazi; predpostavljam zbog doživljaja sebe kao vođe okupljenog naroda, međutim lično on je izduvao, uništio i prokockao energiju naroda za pravim promjenama.
Sav kasniji politički angažman je sveo na „lični odnos“ između njega i Miloševića, u kome je pregorio, izgubio i otišao u krajnost, tj. u modernog „Vuka Brankovića“, neviđenog izdajnika Srba, Srbskih vrijednosti i Pravoslavlja.
Zbog svog pada u izdaju, on je pozdravio bombardovanje NATO pakta Srbije i Crne Gore; jer će to značiti odlazak Slobodana sa vlasti.
Spoljašnjim činom je to pokazao poljubivši kandžu M.dlin O.
Izuzetno je velika sličnost između njega i M.la Đuk.novića.
Ako postoji gori politički uticaj u istoriji Srbske političke scene, od uticaja poremećene M.re Mark.vić na Slobodana i političku scenu Srbije, to je onda uticaj gnus.e Dan.ce Drašk.vić na Vuka, SPO i ko zna još koga …
Vuka Draškovića su „generalno definisali“ uprkos nekim talentima, kao patološku kukavicu, a samim tim i kao veliku grješku Srba, jer takva ličnost po „defaultu“ nije za političkog vođu Srba.
Svenarodni pokret da Srbija bude drugačija, bolja i vjerna sebi nakon raspada ex YU, bio je u redu.
Slaba tačka uvijek su mnoge partije (i harizmatični pojedinci) koje vuku na svoje strane, ali se vješto nakače na duh i tijelo naroda; i preusmjeravaju i troše energiju naroda na partijska viđenja i ciljeve.
Naravoučenije: koja god partija ili pojedinac učini otklon od SPC, odvodi narod u lutanje i niko neće znati kuda to ide i kako završava.
Partija koja želi da vodi narod, treba da ima članove koji skreno vjeruju u Gospoda, a što će i kako će, već će im se dati odozgo.