Izložba o Rajsu: Dokazi o zločinima nad Srbima izloženi na Kalemegdanu

Izložba povodom vijeka od dolaska švajcarskog kriminologa Arčibalda Rajsa u Beograd na poziv srpske vlade da istraži zločine austrougarskih vojnika nad srpskom vojskom i civilima, otvorena je danas na Kalemegdanu, ispred paviljona Cvijeta Zuzorić.

Posjetioci će do 20. oktobra na izložbi moći da vide autentične fotografije, članke, faksimile i arhivsku građu o austrougarskim zločinima u Mačvi i Podrinju nad srpskom vojskom i civilima 1914. godine, uoči i poslije Cerske bitke u kojoj je poražena.

Postavaka izložbe ne podsjeća samo na uglednog Švajcarca, zločine i istorijski kontekst datog vremena, već i na učinak takve ličnosti u evropskoj javnosti u korist srpskog naroda.

Izložba, prema riječima jednog od njenih autora Nenada Antonijevića, treba da da doprinos polemici o uzrocima Velikog rata, negirajući tvrdnje da je Kraljevina Srbija krivac za izbijanje sukoba.

U postavci izložbe, između ostalog, mogu se vidjeti članci koje je Rajs objavljivao u lozanskoj Gazeti  čime je evropsku javnost upoznavao sa zločinima na civilima, koji su bili najbrutalniji nad djecom i starcima.

List iz Lozane objavljivao je i imena ubijane dece, kazao je Antonijević i dodao da je najmlađa žrtva imala dvije, a najstarija 90 godina.

Posjetioci mogu videti i mapu sa mestima u Mačvi i Podrinju u kojima je austrougarska vojska vršila zločine i delom tih mesta u kojima je Rajs mogao da boravi i prikupi podatke o ubijenima, kazao je on.

Rajs je dokumentovao ubistva oko 2.000 vojnika i civila, ali prema njegovim procjenama, uzimajući u obizir i mesta u koje nije mogao da ode, ubijeno ih je između 3.000 i 4.000, rekao je Antonijević.

,,Iz svega toga može se zaključiti da Austrougarska nije ratovala protiv Srbije već protiv čitavog srpskog naroda“, rekao je autor.

Osim Antonijevića autori izložbe su i Slađana Bojković i Veljko Đurić. Uz izložbu predstavljena je i knjiga „Izveštaji o velikom zločinu“ – dokumenti o austrougarskim zločinima uoči i posle Cerske bitke, koju su priredili Bojkovićeva i Miloje Pršić.