Danas je Sveti Vasilije Veliki – bogonosni svetitelj

Sveti čovek Hrista Bogočoveka, prepodobni podvižnik i pravednik Božji, Arhijerej crkve Hristove i savršeni monah. Oblagodaćeni bogoslov i bogovidac, bogomudriustrojitelj Svete Liturgije i sveg bogosluženja crkvenog. Apostolski ureditelj Bogom danog kanonskog poretka u Crkvi i njene saborne organizacije. Nepokolebivi borac za veru pravoslavnu i čuvar dogmata, snishodljivi pastir i obratitelj zabludelih ovaca Hristovih.(prepodobni Justin Ćelijski)

Sveti Vasilije Veliki (Βασίλειος ο Μέγας), bogonosni svetitelj i veliki učitelj Crkve Hristove, rođen je 330. godine u Kesariji Kapadokijskoj u čestitoj i izrazito pobožnoj porodici koja je izrodila mnoge svetitelje. Ovaj veliki ugodnik Božji i ukras Crkve pripada genijalnoj plejadi takozvanih Kapadokijaca, ili velikim kapadokijskom Ocima koji su delali i bogoslovstvovali u četvrtu veku. Veliki uticaj na mladog Vasilija imala je njegova baka sveta Makrina koja je bila duhovno čado Svetog Grigorija Čudotvorca. U sedmoj godini njegovi blagočestivi roditelji upisuju ga u školu gde je on  pokazao veliki uspeh, jer u toku pet godina bez teškoća izuči filosofiju. Vođen ljubavlju prema nauci, on napušta svoju otadžbinu i odlazi u Atinu, koja u to vreme bila majka celokupne jelinske mudrosti. Tu izabra sebi za učitelja slavnogEvula; pored njega i druge učitelje: Himerija i Proeresija. Ispunjen blagodaću Duha Svetoga, Sveti Vasilije je bio duboki mudrac, znalac i svetovne filosofije i svetovnog znanja. Nakon školovanja svetitelj se vraća u svoju otadžbinu gde prima Svetu tajnu Krštenja, a kasnije u Antiohiji  rukom Arhiepiskopa Meletija bi hirotonisan za đakona.  Sveti Vasilije revnosno i uspešno vodi lađu Crkve Božije. Svoga rođenog brata Petra rukopoložio je za prezvitera, a, po svedočanstvima, prezviter Petar bi kasnije postavljen za Episkopa u gradu Sevastiji.

Sveti Vasilije Veliki kao bogoslovg Crkve

Sveti Vasilije Veliki, budući uman i duhonosan čovek, imao je preveliki značaj za bogoslovsku misao Crkve, a njegov značaj u bogoslovlju, kroz njegova dela koja nam je ostavio, ni danas ne jenjava. U bogoslovlju Crkve učinio je veliki doprinos, posebno u tumačenju bogootkrivene istine o Svetoj Trojici, i u pobedi nad jereticima, posebno nad arijancima. Celokupno svoje učenje on je temeljio na osveštanom predanju Crkve, koje predstavlja nerazrušivi temelj same Crkve. Koristio je i svoje bogato filosofsko znanje. Filosofiju je koristio eklektički, stvaralački, preobražavajući antičke pojmove, krsteći ih vodom živog crkvenog iskustva, proširujući na taj način kategorije ljudskog razuma i dovodeći ih do sopstvenog prevazilaženja. Kao bogoslov ugradio je sebe u bogoslovlje Crkve i kroz svoje učenje o Bogu.

SPC