Čeboksari – nekadašnja sovjetska prestonica piva

Piše: Ostoja Vojinović

Čeboksari (rus. Čeboksárы, čuv. Šupaškar)  grad u Rusiji i administrativno sedište republike Čuvašije.  Smešten je na reci Volgi, 150 km zapadno od Kazanja i 240 km istočno od Nižnjeg Novgoroda.

Udaljen je 645 km istočno od Moskve. Prema popisu stanovništva iz 2010.godine u gradu koji karakteriše mešovita ruska i čuvaška kultura živelo je 453.645 stanovnika. Deli se na tri upravna okruga: Kalinjski, Lenjinski, Moskovski i na prekovolško područje.

Čeboksari se prvi put spominje 1469.godine u pisanim izvorima kada su tuda prolazili ruski vojnici odlazeći prema Kazanskom kanatu.Rusi su na tom mestu 1555.godine sagradili tvrđavu sa naseljem. Početkom 19.veka broj stanovnika je bio 5.500 i grad je imao pilanu i nekoliko manjih manufaktura, a nagli razvoj grada započeo je izgradnjom pruge 1939.godine.

Danas su u gradu zastupljene različite grane industrije: mašinska, proizvodnja traktora, nameštaja i tekstila, te prehrambena industrija.To je univerzitetski grad u kojem se nalaze Akademija nauke, Čuvaška nacionalna akademija, pozorišta koja daju predstave i na ruskom i na čuvaškom jeziku, muzeji.

Tokom Sovjetskog Saveza, grad je bio pivarski centar zemlje. Ovde se još uvek uzgaja 90%  površina pod hmeljom u Rusiji. Čuvašija ima dugu tradiciju u pivarstvu. U davna vremena, žetva hmelja bila je važan deo života lokalnog stanovništva.Domaće pivo je rasprostranjeno na ovom području, a brojne porodice su prenosile recepte generacijama.

Zahvaljujući ovoj tradiciji i jedinstvenoj klimi, Čuvašija je bila pogodno mesto za proizvodnju piva i ubrzo je postala glavno područje za uzgoj hmelja u Sovjetskom Savezu. Do kasnih 1980-ih, lokalne farme proizvodile su do 95% svih sovjetskih  količina hmelja, koje su se koristile ne samo za pivo, već i za kozmetiku i određenu hranu.

U centru Čeboksara nalazi se veoma zanimljiv muzej piva, jedini u Rusiji, u kojem se može naći kolekcija pivskih flaša iz 19. veka, čaša, etiketa, razne vrste pivskih posuda, bačvi i drugih kolekcija. S pravom se može takmičiti sa muzejima Češke i Nemačke.

Ruski pivari iz 19. veka su bili zainteresovani za kvalitet svojih proizvoda. Svako flaširano pivo proizvedeno je u brendiranoj ambalaži, a naziv pivare se često navodi na etiketi.

Simbol grada nalazi se na brdu iznad Čeboksarijevog zaliva a to je 46 metara visoka skulptura Majke pokroviteljice.

Na granitnom pijadestalu nalazi se figura žene u čuvaškoj nacionalnoj odeći. Žena je raširila ruke u znak pružanja dobrodošlice, što simbolizuje zaštitu ljudi i grada. Na dnu spomenika nalazi se natpis na ruskom i čuvaškom jeziku koji poziva ljude na mir i ljubav.

Bulevar Efremova glavna je pešačka ulica u Čeboksariju. Prokopij Efremov bio je najbogatiji trgovac i filantrop u Čuvašiji u 19. veku. Sada je ulica u istorijskom centru grada nazvana po njemu, i u njoj se mogu pronaći ne samo suvenirnice, već i zanimljivi lokalni spomenici.

Jedan od njih je spomenik Ostapu Benderu i Kisi Vobojaninovom, glavnim likovima satiričnih romana “Dvanaest stolica” i “Zlatno tele” sovjetskih autora Iljfa i Petrova. Postoji desetak njihovih spomenika u Rusiji, ali jedan u Čeboksariju je jedan od najpoznatijih.

Više od 25 hramova i verskih simbola skoncentrisano je u ovom gradu. Retko koji region u Rusiji se može ponositi činjenicom da u njihovoj prestonici postoji toliko verskih spomenika. Naročito što je većina njih sagrađena između 16. i 18.veka. Najzanimljiviji je Vavedenjski hram, najstarija crkva u Čuvašiji, izgrađena 1660-ih. Zvonari iz ovog grada radili su zvona takođe za crkve u Londonu i Parizu.

Ovaj grad sa dobrom mrežom trolejbusa, autobusa i minibusa ima jedan od najbolje organizovanih javnih prevoza u Rusiji. Ima i međunarodnu vazdušnu luku, aerodrom od 1995.godine koji prima putničke i teretne avione svih vrsta i veličina, uz redovnu vazdušnu vezu prema Moskvi, ali i još nekim drugim odredištima.

S obzirom da Volga protiče kroz Čuvašiju, Čeboskeri je česta stanica brojnih krstarenja ovom prelepom rekom. Prema zapadu Volga spaja Čeboskeri sa Nižnjim Novgorodom, Jaroslavljem, Moskvom i severnim delovima Rusije, dok su prema jugu direktno dostupni Volgograd, Rostov na Donu, Astrahan, Kaspijsko jezero i Crno more.