Branko Ćopić – majstor svježe i slikovite književnosti
Branko Ćopić
Diplomirao je na Filozofskom fakultetu u Beogradu, a u Narodnooslobodilačkom ratu učestvovao od 1941. godine.
Ćopić je počeo da piše još kao đak učiteljske škole i prije Drugog svjetskog rata objavio je zbirke pripovjedaka “Pod Grmečom”, “Borci i bjegunci” i “Planinci”. Njegova prozna djela su prožeta lirikom, živopisnim realističkim slikanjem života na selu, poznavanjem mentaliteta i psihologije ljudi Grmeča i Podgrmečja, njegovog zavičaja, te vedrinom i vitalnošću duha.
Napisao je veći broj knjiga za djecu, među kojim su: “Bojna lira pionira”, “Put u vedrinu” /poezija/, “U svijetu leptirova i medvjeda”, “Bosonogo djetinjstvo” /priče/, “Ognjeno rađanje domovine” i “Ratnikovo proljeće” /zbirke pjesama/.
Posljednjom zbirkom pripovjedaka “Bašta sljezove boje”, za koju je dobio Njegoševu nagradu, Ćopić se predstavio se kao pisac izuzetne misaonosti i stila, ali i kao razočarani čovjek obuzet melahnolijom i sumornim slutnjama, posebno u uvodu knjige u kojem piše o strepnji od “crnih konjanika” – ubica španskog pjesnika Federika Garsije Lorke.
To kao da je nagovijestilo njegovo samoubistvo 1984. godine u Beogradu. Ostala Ćopićeva djela su: “Prolom”, “Gluvi barut”, “Ne tuguj, bronzana stražo”, “Osma ofanziva” /romani/, “Rosa na bajonetima”, “Surova škola” i “Doživljaji Nikoletine Bursaća” /zbirke pripovjedaka/.
Jedan od najčitanijih srpskih pisaca ubio se 26. marta 1984. godine skočivši sa mosta u Beogradu.
Danas je Branko Ćopić klasik u srpskoj kljiževnosti i obavezan dio školske literature.
Njegova Bašta sljezove boje je nešto najlepše što sam ikad pročitala,
detinjstvo u Hašanima kod Bihaća uz djeda Rada i one jednostavne i mudre ljude.Branko je imao meku dušu i osetljivo srce,poput velikog Ruskog pesnika Jesenjina.Obojica su bila deca sa sela i hroničari jednog nepovratno izgubljenog života koji je zgazila revolucija u Rusiji a kod nas ono zlo zvano ndh,ne ponovilo se Bože daj
“A OKO LJESKARA,
KROZ KOJI SAPUCE LJETO
POD MODRIM SMIJESKOM DALJINA,
CEKALA JE SESTRA BRATA
DJEVOJKA DRAGOG
I TUZNA MATI SINA…”
Tuga. Kakve stihove i istine
je poneo sa sobom.
Obozavaju ga i moji sinovi
odrasli pod tudjim nebesima.
Ja sam ubijeđen da je oduzeo sebi život zbog političke elite tada spoznavši sve zablude i nemogućnost da nešto promijeni. Šteta, ima je šta reći.
Branko je samo odjahao u nove prostore, nova vremena, za malim đakom iz “Glava u klancu, noge na vrancu”.