Zapadni Balkan
1 min read
dr Batriฤ Baboviฤ
Piลกe: Dr Batriฤ Baboviฤ
Regija jugoistoฤne Evrope u oฤima briselske birokratije zbog funkcionalnije kontrole politiฤkih procesa izgubila je definicioni smisao akademika Jovana Cvijiฤa. Raspad velike SFRJ i preimenovana balkanska karta u Briselu su dobili poลกtapalicu u imenu Zapadni Balkan. Dok se politiฤki tokovi sa ekonomskim operacijama niveliลกu u policama Evropske Unije kao odskoฤna daska za prijem u veliku porodicu evropskih naroda, u isto vrijeme postoje brojni predstavnici sa Zapadnog Balkana i Evropske Unije koja ovu geopolitiฤku regiju ne vidi u okrilju preglomaznog Brisela.
Jedno je sigurno: vrata realne Evrope su daleko.
Kad se pogledaju statistike ekonomija i trgovina Srbije, Crne Gore, S. Makedonije, Albanije i Federacije Bosne i Hercegovine nailazi se na nizak BDP i veliki porast javnog duga. Dok u Federaciji Bosne i Hercegovine postoji volja veฤinskog naroda za unitarizacijom drลพave i restauriranjem Dejtonskog Sporazuma, na Kosovu i Metohiji postoji tendencija da se vjekovni duhovni prostor srpskog naroda prevede u meฤunarodno-pravni subjektivitet i od Srbije obezbijedi priznanje na meฤunarodnom planu. Sjeverna Makedonija je pod pritiskom juลพnog susjeda promijenila ime, sa Bugarskom postoje sporovi oko istorije i pisma ลกto je prepreka za uฤlanjenje i pristupne pregovore sa Unijom, a unutarolitiฤka situacija nije ruลพiฤasta.
Drลพava lamentira nad Ohridskim i Prespanskim sporazumima, Tiranska platforma objedinjuje unutarmakedonsko sivilo i sa konglomeratom spoljnopolitiฤkih bremena sve podsjeฤa na bure baruta.Valjalo bi podsjetiti da su Crna Gora i Makedonija priznale secesiju meฤunarodno priznatog dijela Republike Srbije . U ovakvom koncentracionom odnosu, stvari postaju sloลพene i dugoroฤno nereลกive.Gledajuฤi izvan politiฤke ravni istorijsko pravo Srba na teritoriju Kosova i Metohije se posmatra kroz vjekovno prisustvo na tom dijelu zemljinog ลกara. Hiljade manastira, crkava i grobalja svjedoฤe u prilog ove teze. Toponimi kao ลกto su npr Peฤka, Prizrenska i Deฤanska Bistrica, Klina, Istoฤka Rijeka, Miruลกa … bili bi dovoljna odbrana srpskog nacionalnog identiteta.
Sagledavanjem deลกavanja u trusnom regionu nije moguฤe objasniti iracionalne i u krajnjoj liniji nenormalne politike zvaniฤne Crne Gore i Makedonije prema Kosovu i Metohiji. Problemi izmeฤu Beograda i Priลกtine i unutar cijelog regiona ne mogu se reลกavati taksama i porezima, prisustvom biskvita i izvjesnih vrsta roba na teritoriji Kosova i Metohije ili odreฤenih brendova sa KiM reciprocitetno u Srbiji, Crnoj Gori ili S. Makedoniji.
Nerijeลกeni etniฤki sporovi, odsustvo sistema kolektivne bezbjednosti, migrantska ruta na putu ka Evropi, potencijalni podijum za brojne teroristiฤke organizacije bila bi skenirana definicija Zapadnog Balkana. Razvojna banka za ovo podneblje ima sjediลกte u Beogradu, auto put Mira ฤeka na svoj iskorak a mladog, obrazovanog i radno sposobnog svijeta sve je manje na ovoj koti balkanske teritorije.
Treba jasno reฤi da sve drลพave ovog regiona karakteriลกu visok stepen korupcije i organizovanog kriminala, nestabilne institucije sistema i divergentni pregovori za pristupanje velikoj evropskoj familiji.
Misterije istorijskih razmirica i dalje trฤe ka svom zacrtanom cilju. Ako je moguฤe saลพeti u jednu cjelinu Dejton, Briselski i Vaลกingtonski Sporazum sa potisnutom Rezolucijom 1244 onda su integracije uspjele u svom pohodu.
Treba naglasiti da je trgovina samo segment ljudskog ลพivota, a nesreฤeni balkanski raฤuni iz dana u dan dolaze na naplatu kod stranih krฤmara. Sa nekoliko milijardi evra strane pomoฤi, otprilike onoliko koliko Bundesbanka opredijeli na nedeljnom nivou za pomoฤ ekonomiji Njemaฤke ne mogu se zakrpiti rupe u platnim prometima pet drลพava Zapadnog Balkana. Varijabilna zakonodavstva i nesklad izmeฤu politika drลพava Zapadnog Balkana oteลพavaju proces homogenizacije kretanja ka Evropskoj Uniji.
Bilo kako bilo Beli Drim ฤe i dalje teฤi prema Albaniji, raspored njegovih lijevih i desnih pritoka priฤaฤe priฤe minulih vjekova,Albanija ฤe raditi svoj posao kao i do sada, Makedonci ฤe dokazivati kome pripadaju Goce Delฤev, Car Samuilo, duhovi tri politiฤka sporazuma i da li su dubioze njihovih vjekovnih procesa prepreka za Brisel, Crna Gora ฤe sa prvom demokratkom vladom pokuลกati da opere i opegla osam decenija jednopartizma i totalitarizma, dok ฤe zvaniฤni Beograd i Priลกtina traลพiti โtaฤku spajanjaโza nereลกivo vjekovno pitanje nalik izraelsko-palestinskom sporu.
Zapadni eksperti, zvaniฤnici ameriฤke administracije i visoki evropski komesari moraju znati da se nagomilani gnoj balkanskih procesa ne lijeฤi beogradski smoki ili biskviti u peฤkim rafovima, niti peฤko pivo u pojedinim lokalima na jugu Crne Gore. Sliฤno je sa odsustvom sarajevskog piva iz jednog dijela Mostara i prisustvom trojice stranaca u Ustavnom Sudu FBiH. Prestonica sa najbrojnijim istorijskim spomenicima koja ima iskljuฤenu jednu zonu grada iz slobodnog kretanja kad padne mrak kruna je ovako teลกkih ฤinjenica.
Na kraju valja zakljuฤiti da je za sreฤu potrebno dvoje. Sa petoro to je tek u eksperimentalnoj proceduri a briselska vrata su joลก daleko. Krasi ih visoka brava koja se drลพi strogo zakljuฤana pod birokratskim kljuฤevima zajedniceevropskih naroda. Sve je to tako napravljeno da se zapadnobalkanski prokljuฤali lonac ne stavi u elitni belgijski restoran. Konaฤan rezultat bio bi denaturisana Evropa sa opekotinama petog balkanskog stepena.
