Otpušteni profesori srpskog jezika okovani diktaturom države

Sinoć u prostorijama Društva rusko-crnogorskog prijateljstva održana je promocija časopisa za srpski jezik, književnost i kulturu ,,Slovo”.

Časopis je nastao je 2004. godine kao izraz otpora grupe nikšićkih srednjoškolskih profesora nasilju nad imenom srpskog jezika u Crnoj Gori. Prvih šest brojeva ovoga časopisa izišlo je pod imenom Raspeće jezika srpskoga. Od avgusta 2006. izlazi pod imenom Slovo. Izdavač časopisa je Aktiv profesora srpskog jezika i književnosti – Nikšić.

Na promociji časopisa govorili su: mr Jelena Gazdić, prof. Marija Lalatović, pjesnikinja i urednica tribine Milica Bakrač i prof. Veselin Matović, glavni urednik časopisa.

Bakrač: I dalje nam je najsigurnije kod Vuka i Njegoša

„Kad god je riječ o časopisu za srpski jezik i kulturu ,,Slovo“, sjetimo se neizostavno njegovog nastanka, ili povoda za njegov nastanak. Iako je večeras ovdje riječ o Vuku i velikom jubileju Srpskog rječnika, nije na odmet da se prisjetimo i žitija naših svetih, evo jednog odlomka iz Žitija Ćirila i Metodija, koji glasi: ,,Posle toga nasta veliko gonjenje na Metodijeve učenike: svi oni biše prvo podvrgnuti mučenju i prisiljavanju da se odreknu svoga učitelja i njegovog učenja“, rekla je pjesnikinja Milica Bakrač i dodala:

„Gorazd izgubi svoj episkopski presto, a Kliment, koji beše neobično učen, i Lavrentije i Naum i Angelarije i mnogi drugi biše okovani i u tamnice bačeni. Bilo je zabranjeno da im bilo ko od rođaka i prijatelja donese utehu u tamnicu. No iako okovani, oni ni u tamnici ne zanemarivahu molitvu: pevahu pesme trećeg časa, dodajući i pripev psalama u kome se molimo da zadobijemo Duha Svetoga koji bi poslan apostolima u treći čas.“

Bakrač je istakla da  su otpušteni profesori, „okovani“ diktaturom države ,,pevahu pesme trećeg časa“  i ,,ne zanemarivahu molitvu“.

„Pevaju je i pjevaju i danas, zajedno sa nama koji smo večeras ovdje, koji smo  poštovaoci Slova, gdje god da se ono nađe, zahvaljujući prvenstveno profesoru Veselinu Matoviću i njegovoj redakciji“, ističe Bakrač i naglašava:

„Gjde su danas ljudi, koji su te, 2004. godine obećavali otpuštenim profesorima svaku vrstu pomoći, od zaposlenja do moralne podrške? Koji su im bili, nažalost, jako kratko vrijeme ,,vjetar u jedra“, zašto su se nakon svega ućutali, svjesni, da niko od otpuštenih profesora, nakon progona iz škola nije prošao sjajno: dvoje dobrih ljudi, to moramo pomenuti, upokojili su se za kratko vrijeme, dva profesora su sveštenici, ostali – od mora do Dunava, od nemila do nedraga. Otpušteni profesori, vrsni intelektualci, radili su u marketima, mesarama, knjižarama, neki su bivali  lektori, u časprije ugašenim medijima. Svjedoci ste, da niko od profesora nije dobio poslaničko mjesto u kojoj od opozicionih stranaka“.

Bakrač se pita zar niko od 27 otpuštenih profesora nije mogao da ih predstavlja u Skupštini, ali ne gubi nadu da stvari mogu biti bolje, pa zaključuje:

„Ostaje nam da se sklonimo tamo, gdje nam je ipak najsigurnije, u ranjeni srpski jezik, malo kod Njegoša, malo kod Vuka, malo u Maticu srpsku, u Dane Njegoševe, malo u Stvaranje, u Slovo, pa neka bude onako kako Ršum jednom reče: ,,A na Vuku je da nas i dalje opominje i hrabri da trudbenički istrajno tražimo i nalazimo i čuvamo nove iskre narodne mudrosti, moralnih normi, jezičkih zakona i da ih prilagođavamo novom vremenu.“

Matović: Vuk je i dalje gonjen i progonjen

Što se tiče promocije ovog časopisa, meni je mnogo više stalo do toga da se sjetimo Vuka, da obilježimo taj datum koji, nažalost, evo, u zvaničnoj Crnoj Gori, već dvadeset godina, neće niko da obilježi, rekao je prof. Veselin Matović, glavni urednik časopisa, tokom promocije časopisa.

On se osvrnuo na sadržaj časopisa i naglasio to su možda najbolji tekstovi koji su napisani uopšte kod nas na ovu temu.

„Nije ih bilo teško izabrati, ni dobiti saradnike, ljude koji danas stvaraju, tako da ja nemam nekih, Bog zna, zasluga sa ovim brojem Slova. Danas je, koliko znam, rođendan Vuku Karadžiću, po nekim dokumentima na današnji dan je Vuk rođen, pa je to još jedan razlog da se sjetimo Vuka“, istakao je Matović i dodao:

Šta se dešava danas s Vukom? Od kako je počeo da radi pa do danas Vuk je izložen gonjenjima, progonima, a naravno i slavljenjima. U njegovom vremenu koliko je gonjen i zbog čega je gonjen, nevolja je što i danas u srpskom narodu postoje oni koji bi gonili Vuka i koji gone Vuka“.

Matović je istakao da tu postoji više razloga, a jedan temeljni, koji se proteže od njegovog vremena do danas jeste taj njegov raskid sa starim jezikom.

Gazdić: Crna Gora razapinje Vuka i srpski jezik

O Vuku i njegovom radu u borbi za srpski jezik pisano je i govoreno mnogo, i dan-danas se i dalje piše i govori, a i dan-danas mišljenja su podijeljena, istakla je mr. Jelena Gazdić.

„U našoj Crnoj Gori jedni ga nazivaju falsifikatorom, izdajnikom pa čak i otimačem tzv. crnogorskog jezika. U 21. vijek Crna Gora, ona zvanična, zakoračila je trudeći se svim silama da razapne srpski jezik a samim tim i Vuka Karadžića i sve one koji misle vukovski i slijede Vukove stavove“, smatra Gazdić.

Ona ističe da u Crnoj Gori ima i onih koji su ostali na strani istine i na strani nauke uprkos otkazima, prijetnjama, diskriminaciji u svim sferama društvenog djelovanja. Kada to govori, Gazdić misli na nikšićke profesore koji su pokrenuli časopis Slovo.

„Dokle je dospio naš život u Crnoj Gori i naš razvitak i koje snage vode naše društvo? One snage koje se odriču Njegoševe Crne Gore i ćirilice, snage čija se istorija temelji na lažima, snage koje nauku stavljaju u službu politike, snage koje pravoslavnu Crnu Goru pokušavaju zamijeniti idolopoklonstvom, snage čiji se sistem vrijednosti zasniva na pozamašnim bankovnim računima, lažnim diplomama, stranačkim zapošljavanjima i mržnji prema svemu srpskom“, istakla je gazdić i zaključila:

„To su one snage koje navodno zagovaraju slobodu mišljenja i govora, a svako mišljenje različito od njihovog kažnjavaju prijetnjama i ucjenama“.

Lalatović: Vrijeme je da se okupimo pod jedan krov

Profesorica Marija Lalatović, jedna od otpuštenih profesora iz nikšićke Gimnazije, pita dokle da se trpe poniženja da nas nazivaju klerofašistima, posrbicama i da napadaju našeg Mitropolita.

„Dokle će se svi naši jubileji i proslavljati biti u našim enklavama i zbjegovima?“, pitala je Lalatović i naglasila:

„Nije 5 do 12, 12 je već prošlo. Vrijeme je da se okupimo konačno pod jedan krov, nama je presuđeno, presuda je nestajanje, bez prava žaljbe.

Najnoviji, po redu pedeset četvrti broj, tematski je posvećen obilježavanju dva vijeka od objavljivanja Srpskog rječnika (1818) Vuka Stefanovića Karadžića.