Najskuplja slika na svetu, ipak, nije Leonardova?

Najskuplje umetničko delo ikada nije Leonardovo, nova je kontroverzna tvrdnja italijanske istoričarke umetnosti Analise di Marije, čime su ponovo podgrejane višegodišnje sumnje da je autor najskupocenije slike na svetu „Salvator Mundi“ Leonardo da Vinči.

– Salvator Mundi nije Leonardovo delo – tvrdi Analisa di Marija, a ovu kontroverzu potkrepljuje novootkrivenim crežom Isusa Hrista iz kičice čuvenog renesansnog majstora.

Jedan italijanski privatni kolekcionar u svome posedu imao je crtež Isusa Hrista napravljen crvenom kredom. Želeći da otkrije tačno poreklo dela obratio se za pomoć Analisi di Mariji, koja je stručnjak za Leonardov opus pri Unesko centru u Firenci. Videvši crtež, odmah je prepoznala da je u pitanju Leonardovih “ruku delo”.

– Ovo je pravo lice Salvatora Mundija. Ono ima sve osobenosti Leonardovog crteža. Ovo je njegov jezik, jasan i glasan – kazala je italijanska istoričarka umetnosti za “La stampu”, dodavši da kada je prvi put ugledala crtež “oduzeo joj je dah”.

Italijanka je uporedila crtež, koji datira iz 16. veka, sa Lenardovim najpoznatijim autoportretom primetivši da su oba urađena kroz prizmu po kojoj je umetnik bio poznat, odnosno da je u pitanju portret “iskosa”. Takođe, tvrdi da brada i oči na crtežu sasvim odgovaraju Leonardovom stilu.

Sa druge strane, “Salvator Mundi” nudi prikaz Isusa Hrista koji gleda pravo u posmatrača po čemu autor čuvenih slika “Mona Liza” i “Tajna večera” nije prepoznatljiv.

U novembru 2017. godine slika “Salvator Mundi” postala je najskuplje prodato umetničko delo u istoriji, dostigavšu tri puta veću cenu od procenjene koja je iznosila 120 miliona dolara.

Delo je rađeno u ulju na drvenoj podlozi i prikazuje Isusa Hrista koji u levoj ruci drži kristalnu kuglu, dok podignutom desnom blagosilja. Iako je slika, koja je bila u lošem stanju, sa nekoliko naknadno dodatih slojeva boje, delovala kao kopija, stručnjaci Metropoliten muzeja, uz eminentne saradnike iz Velike Britanije i Italije, potvrdili su njenu autentičnost pre nekoliko godina. Da Vinčijeva slika iz 1500. godine najpre je bila u vlasništvu engleskog kralja Čarlsa Prvog, da bi joj se izgubio svaki trag. U javnosti se pojavila ponovo u 19. veku kada ju je kupio jedan britanski kolekcionar, kao delo Đovanija Boltrafija, jednog od Da Vinčijevih učenika iz ateljea. Prodata je 1958. godine, takođe na aukciji, za sumu od samo pedesetak dolara.

Ali, kada je njujorški trgovac umetninama Aleks Pariš 2005. godine kupio sliku za 10.000 dolara stručnjaci su izneli tvrdnju da je autor sam Leonardo da Vinči (1452-1519). A šest godina kasnije slika je, kao Da Vinčijeva, izložena u londonskoj Nacionalnoj galeriji u okviru velike retrospektivne izložbe renesansnog majstora.

Međutim, uprkos konsenzusu likovnih stručnjaka i istoričara umetnosti da je u pitanju Leonardovo delo, kada je slika nakon restauracije ponuđena na tržištu 2017. godine u aukcijskoj kući “Kristi” mnogi su doveli u pitanje njenu autentičnost.

Uprkos sumnjama koje su je od početka pratile slika je prodata za 450 miliona dolara neimenovanom kupcu, za koga se samo znalo da je uz saudijske kraljevske porodice. Neki mediji su čak spekulisali da ju je kupio saudijski princ, i de fakto vladar Saudijske Arabije Mohamed bin Salman. Iako je navodno kupljena za ispostavu “Luvra” u Abu Dabiju, zanimljivo je da nedavno nije bila izložena na velikoj retrospektivnoj izložbi u Luvru.

Zato Di Marija tvrdi sada da novotkriveni Leonardov crtež samo dokazuje da “Salvator Mundi” nije umetnikovo delo. Crtež Isusa je zapravo studija za istoimeno delo Leonarda toga imena, koje međutim ima potpuno drugačiju, daleko dinamičniju kompoziciju.

– Nisam ja jedina koja je tvrdila da “Salvator Mundi” nije Leonardovo delo. Umetnik nikada ne bi napravio tako frontalni i bespokretni lik – prenosi sajt Artnet reči Analise di Marije,

Crtež je trebalo da bude predstavljen javnosti na konferenciji o Leonardu u Firenci, koja je odložena zbog korone i novog lokdauna u Italiji. Kada karantnin prođe italijanska istoričarka umetnosti će predstaviti svoju studiju o crtežu i nepobitne dokaze da najskuplja slika na svetu nije delo slavnog slikara.