Mornarska majica, odjevna institucija

Piše: Nikola Malović

Šest godina pisao sam roman „Jedro nade“ (Laguna) koji između ostalog govori o tome kako se prugastoplavi dezen mornarske majice rodio na Mediteranu i čime je opstao kroz vjekove.

Za razliku od istorijskih pruga širine 1,75 cm, jedino ruske snage imaju tzv. uske pruge. Veliki knez Konstantin Nikolajevič Romanov, admiral flote, izdao je naredbu da mornarska majica postane uniforma na Preobraženje Gospodnje, 19. avgusta 1874.

Ipak, po prvi put u istoriji, obje zaraćene strane imale su identičnu mornarsku nošnju u bici kod španskog rta Trafalgar, 21. oktobra 1805, kada je u sukobu 27 britanskih brodova s flotom od 33 udružena francuska i španska, poginulo preko 5.000 mornara-ratnika, mahom francusko-španskih; toliko ih je ranjeno, i 21 je brod raznesen salvama. Admiral Nelson poginuo je koncem epopeje. Istog se trenutka pretvorio u najvećeg britanskog pomorskog heroja svih vremena.

Kada je pak, na našim prostorima Kraljevina Jugoslavija uočila da je Perast ponovo postao mrtav grad, hitno, iz Tivta seli radionicu za proizvodnju mornarske odjeće: 44 šivaće električne mašine, 16 na nožni pogon, jednu mašinu za pletenje rupica, glavnog krojača i mnoštvo radnica. Država drži do slavnog pomorskog Perasta, hoće da oživi kulise, i oživljava ih, preseljenjem „Radionice za proizvodnju mornarske odjeće“. Do ratne 1941, oko sklapanja krojeva i istorijskih pruga za potrebe Jugoslovenske ratne mornarice uposleno je preko 120 radnica, koje će poroditi buduću konfekciju „Jadran – Perast“.

Ko obuče prugastu majicu i bijele pantalone – svugde se uklapa, i na Azurnoj obali, i na Siciliji, i u Kaliforniji… Mornarska majica česta je tema modnih kreatora. Može da se kombinuje sa espardrilama, može da se kombinuje sa sakoom, te osim uz pantalone ide i uz bermude ili šorc.

Do 2018. g. nije bilo pokušaja da se mornarska majica kodifikuje.

A onda se na Evropsko prvenstvo (Barselona, 2018), vaterpolo reprezentacija Srbije, u čijem sastavu su bila i tri Bokelja, otisnula u mornarskim majicama beogradske firme „KEEL“.

Kao dugogodišnji proučavalac fenomena prugastoplave majice, dugo sam s vodećim ljudima „KEEL-a“ podešavao detalje, da se postigne standard, ne samo istorijska širina pruga, nego i materijal i nijansa plave, plavi okovratnik, plavi porub na rukavima i plavi porub na dnu.

Baš takvi parametri opisani su u „Jedru nade“, romanu koji govori o fenomenu najpoznatijeg, najseksualnijeg, i najavanturističkijeg modnog dezena na svijetu.

Uniformisani na simboličkoj ravni, vaterpolisti Srbije četvrti put zaredom postali su šampioni Evrope, pošto su u finalnom meču, poslije boljeg izvođenja peteraca, pobijedili Španiju!

Mornarska majica je la maglia marina, i sailor shirt. Elementarni je komad garderobe, posebno muškog ormana, jedinica stila, kombinatorna nula, vertikala superiorna u odnosu na trendy vrste, polo majice, majice s V-izrezom, dekolteom, majice s grafikom, i one sportske.

Nerijetko se duž obale vide oni Mediteranci, ponajmanje ribari, radnici na trajektima, ili turistički poslenici – koji nose isključivo mornarske majice, tokom cijelog ljeta.

Prugastoplava majica firme „KEEL“ izrađena je od vrste pamuka prijatnog uz tijelo. Na mladima podvlači snagu, a na zrelima – mudrost što je nose.

To je odjevna institucija.

Vrijedi je zato imati u vlasništvu.