Jovan Cvijić posvetio život proučavanju Srbije i Balkana
1 min read
Jovan Cvijić
Veoma su značajni njegovi radovi o morfologiji i hidrografiji Dinarskog krša i drugih kraških predjela, tektonici i glacijaciji planina Balkanskog poluostrva, studije o Jadranskom primorju, balkanskim kotlinama i poljima, Šumadiji i Panonskom basenu i o migracijama jugoslovenskih naroda.
Odigrao je izuzetnu ulogu kao savjetnik srpske delegacije na mirovnim pregovorima u Parizu poslije Prvog svjetskog rata.
Njegova najpoznatija djela su: „Osnove za geografiju i geologiju Makedonije i Stare Srbije“ /tri toma/, „Antropogeografski problemi Balkanskog poluostrva“, „Balkansko poluostrvo i južnoslovenske zemlje“, „Geomorfologija“ /dva toma/, „Etnogeografske karte jugoslovenskih zemalja“, „Geografska karta Jugoslavije“, „Govori i članci“ /četiri toma/.
Čitav život posvetio je proučavanju Srbije i Balkanskog poluostrva, putujući skoro svake godine po Balkanu.
Osim čisto geografskih proučavanja, bavio se i geologijom /geomorfologijom, tektonikom, paleogeografijom, neotektonikom/. Njegova monografija o karstu izazvala je veoma povoljne ocjene u evropskim naučnim krugovima, a pristupna akademska besjeda o strukturi i podjeli planina Balkanskog poluostrva na osnovu geološko-tektonske građe proslavila ga je kao prvog južnoslovenskog geotektoničara.
Cvijić se bavio i proučavanjem balkanskih psiholoških tipova. Ono što karakteriše njegov naučni rad jeste uticaj klime i reljefa na građu /morfologiju/ čovjeka, naglašavajući praktično među prvima da je čovjek ekosenzibilno biće.
Prilikom osnivanja Beogradskog univerziteta 1905. bio je među prvih osam redovnih profesora koji su zatim birali ostali nastavni kadar, jer tada su svi profesori i saradnici ukinute Velike škole stavljeni na raspolaganje.
Osnovao je Geografski zavod Filozofskog fakulteta 1893. godine i bio njegov upravnik od osnivanja do 1927. godine. Zajedno sa grupom geografa i prirodnjaka osnovao je Srpsko geografsko društvo 1910. u Beogradu.
Bio je predsjednik ovog društva od osnivanja do svoje smrti. Bio je dva puta rektor Beogradskog univerziteta 1906/1907. i 1919/1920. godine.
Postao je naučnik svjetskog glasa i dobio je mnoga priznanja. Dopisni član Srpske kraljevske akademije postao je 5. februara 1896, a redovni član 4. februara 1899.
Postavljen je ukazom za predsjednika Srpske kraljevske akademije 12. aprila 1921. godine.
Bio je dopisni član Akademije nauka SSSR, Jugoslovenske akademije nauka i umjetnosti, Učenog društva Parnasos /Atina/, počasni doktor Sorbone i Češkog univerziteta /Prag/. Bio je počasni član mnogih geografskih, etnografskih, prirodnjačkih i drugih društava širom svijeta /Petrograd, Budimpešta, Bukurešt …/.
Bio je nosilac engleske, francuske i američke medalje za naučne radove.
Pročitajte još:
Inače ste mogli napomenuti da je Jovan Cvijić porijelom iz sela Vrela, opština Žabljak gde postoji spomenik ovom srpskom velikanu.
Prokletije je ,kazu neki ljudi, tim imenom prozvao profesor Cvijic. Isti ljudi mi rekose da se nekada zvase Trojanske planine.
dje je godj nogom nagazio ….tu je serbsko ime nadjenuo i beleg kolac udjenuo…
Pajseru, Profesor Cvijic je zavrsio vise skole i izdao vise knjiga nego sto ti imas zuba u glavi. A o mozdanoj masi necu ni da pricam jer po tvome komentaru vidi se da je nemas.
Napomena
Profesor Cvijic je rodjen u Loznici kao i dosta Hercegovaca i Crno Goraca, kao i ja.
S tim što je on bio prvo koleno a Vi i ja smo peto ili šesto. Nikako ne mogu da odgonetnem zašto samo nas iz Starovlaške Rsške Visije zovu ere. Kada je ceo taj pojas Užički Okrug, Moravički, Šabački i Valjevski uglavnom naseljen migrantima iz područja Hercegovine, Stare Hercegovine, Kuća i Vasojevića. Recimo moji su bili Kaljevići kao i predci vojvode Mišića. Samo su danad dve familije Bojića u mom zaseoku a ostali su i dalje Kaljevići. Mi smo doseljenici ispod Durmitora nedaleko od Žabljaka. A odatle kako vidim potiču i ostali Kaljevići i slavimo uglavnom istu Slavu Svetog Luku.