Godišnjica bitke koja je slomila kičmu nacističke Njemačke

Vojnom paradom i nizom manifestacija u Volgogradu danas se obilježava 75 godina od Staljingradske bitke u kojoj je sovjetska vojska nanijela težak poraz nemačkim nacistima i time najavila konačnu pobjedu u Drugom svjetskom ratu.

Proslavi će prisustvovati predsjednik Rusije Vladimir Putin i drugi ruski zvaničnici, kao i brojne delegacije iz Evrope.

Obeležavanje počinje Vojnom paradom na trgu Palih boraca u Volgogradu, na kojoj će učestvovati više od 1.500 vojnika i oficira Južnog vojnog okruga ruske vojske, kao i polaznici akademija Ministarstva za unutrašnje poslove i vanredne situacije, kadeti, pripadnici Nacionalne garde.

Nebom iznad trga tokom proslave proleteće oko 50 helikoptera, bombardera i lovaca iz jedinica Ratnog vazduhoplovstva i protivvazdušne odbrane Rusije, a vrhunac aeromitinga prirediće akrobatska grupa Striži.

Kopnenu tehniku predstavicće više od 70 jedinica borbenih vozila, a glavnim trgom Volgograda prvi put će proći operativno-taktički raketni kompleks „Iskander“, reaktivni sistemi „Smerč“ i „Tornado“, raketni kompleks S-300, tenkovi, samohodna artiljerija i oklopna vozila, a na čelu kolone biće legendarni tenk T-34.

Počasno mesto pripašće ratnim veteranima i učesnicima Staljingradske bitke. Među njima je i Marija Rohlina, koja se u izjavi za Sputnjik priseća tih sudbonosnih dana.

„Pod kontrolom naše vojske bila je samo obala reke Volge, a na samo 50 metara od obale se nalazila teritorija pod kontrolom Nemaca. Oni su zauzeli skoro ceo grad. Kako smo opstali – niko ne zna, ni mi nemamo odgovor na to pitanje. Ali nismo razmišljali o povlačenju. Čestitam svim učesnicima bitke, čestitam praznik deci Staljingrada. A mladim generacijama bih volela da poklonim barem deo moje ljubavi prema tom gradu, barem deo tog osećaja koji smo imali tog februara 1943. godine“, priča Rohlina.

Zamenik direktora muzeja „Staljingradska bitka“ Sergej Mordvinov ističe da je ta bitka bila odlučujuća za dalji tok rata protiv fašističke Nemačke, ali i za moral i duh sovjetskog naroda.

„Nemačka vojska je u Staljingradu bila potpuno poražena 2. februara 1943. godine. Šesta nemačka armija, koja se smatrala najjačom neprijateljskom armijom, bila je potpuno uništena. Smatra se da je upravo Bitka za Staljingrad bila glavna prekretnica u Drugom svetskom ratu. Nakon te bitke Crvena armija je krenula na Zapad, na Berlin, pobedila je nacističku Nemačku i njene satelite. Upravo u Staljingradu ceo sovjetski narod je shvatio da neprijatelj nije neuništiv. Bitka za Staljingrad je dokazala da se nemački nacizam može pobediti“, ističe Mordvinov.

Staljingradska bitka je trajala od 17. jula 1942. do 2. februara 1943. godine i po veličini, trajanju i broju učesnika bila je jedna od najvećih u Drugom svetskom ratu. Po broju žrtava smatra se jednom od najkrvavijih u istoriji čovečanstva. Različite procene govore o više od milion smrtno stradalih vojnika sa obe strane, dok se broj civilnih žrtava ne zna tačno, ali svakako je reč o desetinama hiljada.

O ceni koji su platili civili govore podaci koje iznosi istoričar Dmitrij Belov.

„Staljingrad je bio uništen do temelja, ostali su samo podrumi. U centru i severnim delovima grada nije ostalo zgrada u kojima se moglo živeti. Kirovski rejon je jedini deo grada koji Nemci nisu okupirali i u njemu je stradao najmanji broj civila: 22.000 ljudi preživelo je ovaj pakao. Nemci namerno nisu bombardovali Kirovski rejon jer su planirali da u njemu prezime nakon pobede u Staljingradu“, opisuje Belov.