Stejt department: Crna Gora zarobljena u kriminalu i korupciji; nova Vlada da procesuira aktere svih afera

Korupcija, nepoverenje građana u državne institucije, vladin uticaj na policiju, ključni su problemi u Crnoj Gori navedeni u izveštaju Stejt departmenta o poštovanju ljudskih prava za prošlu godinu, kada je na vlasti bila DPS aktuelnog predsjednika Mila Đukanovića.

Zvaničnici se, ukazuje se u izveštaju, često nekažnjeno bave korupcijom, a javnost je korupciju u zapošljavanju zasnovanoj na ličnim odnosima ili političkoj pripadnosti smatrala endemskom u vladi i javnom sektoru na lokalnom i nacionalnom nivou.

Navodi se da su korupcija i nepovjerenje javnosti u vladine institucije bili glavni problemi na parlamentarnim izborima 30. avgusta prošle godine, koji su, ukazuje se, održani u visoko polarizovanom okruženju oko pitanja religije i nacionalnog identiteta.

Trenutna parlamentarna većina smatra da je izveštaj Stejt department jasno detektovao ključne probleme sa kojima se Crna Gora suočava, a koji su posledica vođenja loše politike bivšeg režima.

Poslanica Nove srpske demokratije Jelena Božović istakla je da nije prvi put da Crna Gora dobija negativne izvještaje od strane međunarodnih institucija i organizacija. I prethodnih godina korupcija u Crnoj Gori ocijenjena je kao endemska, nezabilježena u svijetu koja je široko rasprostranjena i zabrinjavajuća te kao takva usporava put evropskih integracija.

„Izvještaj Stejt Departmenta i Fridom hausa za proteklu 2020. godinu, potvrda je onog na čemu smo mi iz DF konstantno insistirali u našoj politici, a to je korupcija na visokom nivou, prije svega prisutna među članovima Vlade, ograničavanje slobode izražavanja, uključujući i nasilje, neopravdana hapšenja i gonjenja novinara, prekomjerna upotreba sile od strane policije zbog koje je okarakterisano da se zemlja kreće od „autokratije do nasilne diktature”, kaže Božović za IN4S.

Izvještaj pokazuje, naglašava ona, visok stepen nepovjerenja građana u rad institucija na svim nivoima.

„Korupcija je prisutna kod zapošlljavanja, zatim u oblastima zdravstvene zaštite, visokog obrazovanja, pravosuđa, carine, policije, oružanih snaga, urbanog planiranja, građevinske industrije, a ono što najviše zabrinjava jeste politički pritisak, korupcija i nepotizam koji utiču na sudije i tužioce. Da bi svi slučajevi nezakonitog ponašanja I djelovanja bili ispitani i procesuirani, Crnoj Gori je pod hitno neophodna izmjena tužilačkih zakona na kojima Demokratski front toliko insistira. Predlog izmjene ovih zakona nije naišao na odobravanje od strane Venecijanske komisije, a sa ovim tužilaštvom koje je pod direktnim uticajem bivše vlasti, nije moguće procesuirati sve nazakonitosti u koje se osnovano sumnja. Tako je podgorički Viši sud obustavio postupak protiv bivšeg gradonačelnika Podgorice Slavoljuba Stijepovića koji je u aferi optužen za pranje novca. Ova afera koja očigledno ukazuje na izborne neregularnosti što je bilo kroz video zapis očigledno javnosti, odbijena je jer Specijalno tužilaštvo navodno nije pribavilo valjane dokaze“, ukazuje Božović.

Prema njenim riječima, Crnu Goru opterećuju brojni problemi i ukoiliko pod hitno predloženi zakoni ne budu izglasani, sa radom dosadašnjeg tužilaštva izvještaji o Crnoj Gori neće biti bolji.

Izveštaj Stejt department o ključnim problema Crne Gore nije iznenadio ni poslanicu Demokratske narodna partije Maju Vukićević.

Nova Vlada, kaže ona, mora da bude svjesna da je dobila podršku od ljudi koji su u najvećoj mjeri bile žrtve kontinuiranog kršenja ljudskih prava i diskriminacije po raznim osnovama, tako da se od nove Vlade očekuje da ima ravnopravan tretman prema svim građanima, jer Crna Gora mora biti društvo jednakih, što nije bio slučaj u prethodnom periodu.

„Ne iznenađuje me izvještaj u kojem su posebno navedeni slučajevi kršenja ljudskih prava jer su se oni posebno dešavali tokom prethodne godine, za vrijeme trajanja litija, kad su ljudi privođeni, kažnjavani i maltretirani bez razloga, a da niko za to nije odgovarao. Nadam se da se slične situacije više neće ponavljati“, kazala je Vukićević za IN4S.

SNP: Nova vlast da preduzme odgovarajuće mjere na procesuiranju svih djela koja su ostala nekažnjena

Izvještaj Stejt dipartmenta dobro je, kažu iz Socijalističke narodne partije, detektovao značajne probleme u oblasti ljudskih prava koji su obilježili prošlu godinu.

„To se naročito odnosi na tvrdnje o torturi od strane vlade, proizvoljna hapšenja i pritvaranja, ozbiljne probleme sa pravosuđem, proizvoljno ili nezakonito uplitanje u privatnost, ozbiljna ograničenja slobode izražavanja, značajno miješanje u slobodu mirnog okupljanja i udruživanja, ozbiljna djela korupcije, krivična djela nasilja ili prijetnje nasiljem protiv osoba sa invaliditetima, pripadnika nacionalnih, rasnih i etničkih manjina i krivična dela koja obuhvataju nasilje ili prijetnje nasiljem protiv pripadnika LGBTI zajednice“, kazali su iz SNP za naš portal.

Oni su podsjetili, da je tokom prošlogodišnjih protesta u Budvi policija upotrijebila prekomjernu silu prilikom privođenja demonstranata, te na taj način pokazala da je potpuno u službi bivšeg režima i da ne bira sredstva kada je u pitanju njegova odbrana.

„Ne treba zaboraviti i da je bivša vlast sprovela niz selektivnih hapšenja tokom sprovođenja mjera Ministarstva zdravlja za sprečavanje širenja Kovida 19, a jedno od njih je bilo i pritvaranje episkopa Joanikija i još osam sveštenika Srpske pravoslavne crkve 12. maja 2020. godine. Više od 100 duhovnika SPC širom zemlje pozvano je na saslušanje, uhapšeno ili kažnjeno zbog kršenja preventivnih zdravstvenih mjera, a među njima je bio i pokojni mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije, koji je u više navrata pozivan na saslušanje u periodu od aprila do juna“, kažu iz SNP.

Važno je napomenuti da policija nije preduzela ništa na privođenju ili hapšenju učesnika proslave 21. maja, uprkos tome što nije poštovana odluka tadašnjeg Nacionalnog koordinacionog tijela (NKT) da se zabrane javna okupljanja.

„Dakle, u radu nekadašnje vlasti bilo je mnogo nelogičnosti i kontradiktornih postupanja i SNP očekuje da nova vlast preduzme odgovarajuće mjere na procesuiranju svih djela koja su ostala nekažnjena. Svako kršenje ljudskih prava mora biti adekvatno istraženo i sankcionisano jer samo tako možemo graditi državu vladavine prava koja je zaista posvećena poštovanju osnovnih ljudskih prava i sloboda“, zaključili su iz SNP-a.

Demokrate: Neprimjereno ponašanje bivše vlasti nije promaklo međunarodniim instancama

Izvještaj Stejt Departmenta, prema ocjeni Demokratske Crne Gore najbolje dokazuje da se 30. avgusta zaista desila sloboda, kao i jednu tužnu činjenicu nepoštovanja ljudskih prava u 21. vijeku u zemlji koja teži evropskim integracijama.

„Prethodna godina je, u svakom smislu te riječi, bila izazovna kada su u pitanju ljudska prava, pogotovo u izbornom periodu, čemu ide u prilog konstatacija Stejt Departmenta da je u Crnoj Gori postojao ogroman problem kod osnovnih sloboda kao što su sloboda izražavanja i sloboda okupljanja. Svjedoci smo bili sramnog ponašanja tadašnje vlasti, koja je, na svu sreću, poražena 30. avgusta, prema sopstvenom narodu. Dokaz tome su proizvoljna hapšenja, svjesna hapšenja sveštenih lica uprkos znanju da će izazvati nezadovoljstvo kod naroda i, istovremeno, nekažnjavanja funkcionera koji svjesno i dokazano krše zakon“, kazali su iz Demokratske Crne Gore za naš portal.

Fizička i psihička tortura nad narodom koji je hapšen na aspurdan način, hapšenje zbog iskazanog mišljenja, sve su to pokazatelji da je prošla vlast išla ka diktaturi.

Ističu da im je posebno drago što neprimjereno ponašanje bivše vlasti nije promaklo međunarodnhim instancama. To je i najbolji pokazatelj da prethodnu vlast nisu interesovale međunarodne vrijednosti i prava, već sopstveni džep i što duži ostanak na vlasti.

„Svjesni smo činjenice da građani imaju velika očekivanja kada je u pitanju krivično gonjenje funkcionera bivše vlasti koji su kršili osnovna ljudska prava. Svakako, od Vlade očekujemo da preuzme inicijativu i, u saradnji sa MUP–om, krene da procesuira i kažnjava sva lica za koja se dokaže da su kršili osnovna ljudska prava“, naglašavaju Demokrate.

URA: Ukoliko se nova vlast ne uhvati u koštac sa  problemima ne zaslužuje da i dalje obnaša najviše odgovorne funkcije

Izvještaj Stejt departmenta, kažu iz Građanskog pokreta URA nije bio neophodan da detektujemo stanje koje smo svi (a posebno slobodnomisleći građani) trpjeli pod režimom DPS-a. Njihova vladavina bila je obilježena kršenjem osnovnih ljudskih prava, kao što su sloboda govora, ekonomske slobode, sloboda vjeroispovijesti…

„Osim toga, njihov režim vuče repove kršenja ljudskih prava i u ne tako dalekoj prošlosti kao što su ratni zločini i sl. Za sve to niko nije snosio odgovornost“, navode iz GP URA za IN4S.

Ukoliko se nova vlast ne uhvati u koštac sa ovim problemima (a nešto je već urađeno) i stvori normalno okruženje sa univerzalnim vrijednostima koje su baza iole normalnog društva 21. vijeka onda, kažu, ne zaslužuje da i dalje obnaša najviše odgovorne funkcije.

DPS ćuti

Naš portal uputio je pitanja i Demokratskoj partiji socijalista da prokomentarišu izveštaje sa međunarodnih adresa, ali do objavljivanja teksta nismo dobili odgovore.

Pročitajte JOŠ:

Fridom haus o Crnoj Gori: Članovi DPS povezani sa organizovani kriminalom; SPC i njeni vjernici bili diskriminisani