Disciplinovanje Rusije
1 min read
Zastava Rusije
PIŠE: EMILO LABUDOVIĆ
Postoje, kažu, samo dva načina da život na Zemlji, ako pod tim ne podrazumijevamo njegove najprimitivnije oblike, zauvijek nestane, a ni jedan od njih nije ekspanzija konvencionalnog i strateškog oružja, uključujući i nuklearno. Ako nas, poput dinosaurusa, ne izbriše udar nekog od milijardi velikih kamenova koji tutnje vasionom i često prolaze kraj Zemlje zastrašujuće blizu, ubiće nas, prosto srpski rečeno laž. Ili, prevedeno na mekšu i sofisticiraniju leksiku savremenog opštenja (koja je, takođe, najčešće zasnovana na lažima), sijanje velikih obmana i iluzija iza kojih se, kao iza dimnih zavjesa, kriju još veće podvale. Jedna iz reda najnovijih iluzija velikih majstora iluzionizma jeste ona o ekonomskoj i svekolikoj drugoj blokadi Rusije koja bi trebalo da je baci na koljena i privede „k poznaniju prava” ili, da opet prevedemo, „poštovanju evropskih normi i standarda“. A kad smo već kod pokušaja demistifikovanja te ilizije nad iluzijama dodajmo i to da su ti „evropski standardi” pisani u Americi.
‘Polazeći od strateške teorije, koju je još 1904. godine definisao engleski geograf Halford Mekinder, po kojoj je „Evroazija površinom najveća, resursima najbogatija i stanovništvom najbrojnija kopnena masa na planeti”, „disciplinovanje Rusije”, kao najveće i najvažnije države toga prostora, što oružjem što diplomatijom, tokom prošlog vijeka pokušavano je u više navrata. I svi su završeni neuspjehom i u blatu nepojmljivih ruskih zima kojima su jedino Rusi vični. Od Napoleona, preko Hitlera pa do brojnih američkih i evropskih stratega neokolonijalnog usmjerenja, mijenjala se jedino taktika, oblik naoružanja i obim nasrtaja. Ono što se nije mijenjalo jeste rezultat. Rusija je iza svakog od tih pokušaja ustajala vojno i ekonomski još jača i još značajnija, sve do statusa supersile koja je držala i još uvijek drži onu drugu stranu ravnoteže snage i straha na kojoj počiva današnji svijet.
Uprkos činjenici da su se skoro svi geopolitički stratezi i analitičari slagali u konstataciji da ie evroazijski prostor, „heartland” kako ga je nazvao Mekinder, „kompaktna kopnena masa koju je nemoguće kontrolisati s mora i osvojiti u potpunosti” i da je to „najveća prirodna tvrđava na planeti”, iznova i uvijek iznova nastojalo se i još uvijek nastoji taj prostor (čita: Rusiju) staviti pod kontrolu i njime, makar i daljinski, upravljati. Međutim, suština te pretenzije nije samo puki ekonomski i politički ekspanzionizam, već osvjedočeni strah koji je američki predsjednik Kisindžer definisao stavom da „sila koja dominira evroazijskim resursima ima potencijal da ugrozi interese SAD”!
Duboko svjesna istine da je, u odnosu na Evropu, a pogotovo Evropu koja podrazumijeva i Rusiju i prostor njenog ekonomskog i vojnog uticaja, tek „ostrvska sila ograničenih resursa”, Amerika uporno pokušava da Rusiju kao dominantnu evroazijsku silu izoluje od ostatka Evrope, da je vojno (NATO-om) opkoli i ekonomski uguši. Svaki iole ozbiljniji povod koristi se za pojačavanje pritiska na evropske partnere da okrenu leđa Rusiji, obustave započete i odustanu od planiranih ekonomskih i vojnih aranžmana sa tom zemljom i na taj način njen ukupan uticaj svedu na što je moguće manju mjeru. Najnoviji pokušaj u tom pravcu je „paket ekonomskih sankcija” kojim se Rusija nastoji „kazniti” zbog dešavanja u Ukrajini. Naravno, uporedo sa tim ide i razbuktavanje ratnog požara na ruskim granicama i podgrijavanje još jedne iz arsenala ilizija zapadnog šmeka da je „NATO jedina garancija mira i stabilnosti i otpora ruskoj dominaciji“.
Koliki je, zaista, domet, ovog „paketa”? Moja pokojna baba je imala običaj da za nešto slično kaže „plašenje mečke rešetom“! Jer zaista, uz napor da se ostane na korektnom nivou saopštavanja, pokušaj da se ruski „medved” zaplaši sankcijama koje se i po sadržini i po dometu mogu uporediti sa švajcarskim sirom, zaista liči na babinu konstataciju. Toga je svjesna i Evropa, Njemačka i Francuska pogotovo, koje, s jedne strane, pritisnute Amerikom i interesima da je ne naljute, i nesumnjivom i nenadoknadivom ekonomskom štetom, s druge, prilično nevoljno, nedosledno i krajnje pipavo pristupaju raspakivanju tog „paketa”. Naravno, u ovo ne bi trebalo računati i Crnu Goru koja je, u nastojanju da bude Evropa mimo Evrope, krajnje ozbiljno i temeljno priprijetila Rusima da se manu Ukrajine i nerviranja Amerike.
Nesumnjivo je da ruska privreda ima brojne veze sa evropskim industrijskim gigantima i preduzećima i da će, doslednom primjenom ovih sankcija, pretrpjeti izvjesne štete. Ali je još nesumnjivije da je ta veza dvosmjerna i da će, ako ne veće a ono ništa manje, štete trpjeti i druga strana. Uostalom, značajnom broju Evropljana još uvijek cvokoću zubi kad se prisjete smrzavanja tokom jedne od nedavnih zima kada su Rusi, iz sličnih razloga, zavrnuli slavine svojih gasovoda. Ali, i od ovog reciprociteta u štetnosti efekata sankcija, Rusija ima efikasniji i strateški dalekosežniji odbrambeni mehanizam i odgovor: Evroazijsku uniju, koja nastaje povezivanjem, zasad, nekoliko bivših država SSSR, a kojoj se kao projektu okreće sve veći broj zemalja tog regiona. Taj projekat, koji će zvanično startovati već od januara naredne godine, ne podrazumijeva zatvorenu, autističnu ekonomsku i tržišnu regiju već će biti efikasno povezan sa islamskim svijetom i Indijom, na jugu, i kinesko-japansko-korejskom zonom na zapadu. Jezikom brojki rečeno: tržište od blizu tri milijarde ljudi (skoro pa pola svjetske populacije), zemlje u velikoj ekonomskoj ekspanziji (Kina), zemlje visokih tehnoloških dometa (Japan, Kina, Južna Koreja) i zemlje nemjerljivih vojnih potencijala (Rusija, Kina, Indija). U odnosu na ovaj prostor, ostatak Evrope djeluje kao omanje ostrvce a ništa većom se ne doima ni Amerika. U Briselu to znaju i zato su i nevoljni i oprezni. Znaju to i u Vašingtonu i zato su nervozni i osioni i spremni da žrtvuju Evropu makar i za mali potez prednosti na velikoj „šahovskoj tabli” Bžežinskog. O tome jedino nemaju pojma u Podgorici, ali ona se ne računa.
Naravno, Evroazijska unija ne nastaje samo kao odgovor na trenutnu, prilično nategnutu, situaciju u tom regionu. Ona je strateški odgovor na sveukupna dešavanja u svijetu u kojem div na izdisaju (Amerika) više ne bira sredstva da nađe novi eliksir za održavanje koji je, po njima, negdje u Sibiru. Evroazijska unija, kako ju je zamislio njen teorijski utemeljitelj Aleksandar Dugin, treba da bude „velika regija koja bi u prijateljskim i partnerskim odnosima sa ostalim zonama omogućila svim djelovima Evroazije da djeluju kao civilizacijski polovi nezavisni od američkog uticaja”. Ko ovo shvati i na vrijeme se prestroji, na dobitku je. Alo, Podgorica… čujemo li se?
