Čita se, piše, crta i misli na ćirilici: Počela sa radom škola srpskog jezika u Benkovcu

Uprava parohije benkovačke, po blagoslovu Episkopa dalmatinskog g. Nikodima, a u saradnji sa Upravama parohija iz Zadra, Obrovca i Smilčića, otvorili je školu srpskog jezika i književnosti u želji da podstakne mlade na očuvanje kulturnog identiteta i baštine srpskog naroda.

Obnovu i opremanje ove škole, koja se nalazi u suterenu crkve, finasirali su Srbi za Srbe i Fondacija Delije.

Škola će biti osmišljena i prilagođena polaznicima. Planirano je da se časovi održavaju jednom sedmično u tri grupe po dva sata. Za prvu grupu – predškolce organizovale bi se edukativno-zabavne radionice. Kod osnovaca – druge grupe, pažnja se usmjerava na čitanje i pisanje uz upoznavanje književnosti za djecu. Treću grupu bi činili srednjoškolci i studenti, gdje bi pažnja bila usmjerena na velikane srpske književnosti.

Benkovac se nalazi na sjeveru Dalmacije 30 kilometara istočno od Zadra.

Benkovac je po popisu stanovništva iz 1991. godine, naseljavalo preko 75 procenata Srba i oko 20 procenata Hrvata. Danas ih na čitavom području opštine ima manje od 15 procenata, a u samom gradu je broj povratnika neznatan.

Povoljan prirodni i geografski položaj opredijelio je naseljavanja Benkovca još u praistoriji, o čemu svjedoče nalazi danilske kulture u nedalekom selu Smilčić. U kasnom srednjem vijeku bio je u posjedu plemićke porodice Benković po kojoj i dobija ime. Godine 1527. potpada pod otomansku vlast i od tada, ovo područje postaje prostor neprestanih konfrontacija između Turaka i Mlečana.

Istorijski podaci govore da je pravoslavni hram u Benkovcu sagrađen na mjestu nekadašnjeg pravoslavnog hrama koji je ovdje postojao u 16. vijeku. Crkvu u Benkovcu, posvećenu Svetom Jovanu Krstitelju sazidao je Vid Karaća 1590. godine, u vrijeme mitropolita Aksentija. Njen prvobitni izgled donekle je poznat zahvaljujući katastarskoj mapi, na kojoj je prikazana kao podužna građevina sa pravougaonom apsidom na istoku i naglašenom pripratom na zapadu, nastalom najverovatnije prilikom obnavljanja početkom 18. veka. Sadašnja crkva, iste posvete, sagrađena je na mjestu prethodne iz 1885. godine.

U poslednjem ratu benkovački hram nije pretrpeo znatnija oštećenja, ali je krovna konstrukcija dosta dotrajala, pa se preduzimaju nastojanja da se hramu ponovo vrati prvobitni sjaj.

Hram u Benkovcu gradili su pravoslavni Srbi, odričući se mnogo toga da bi sagradili svoju bogomolju, da bi se imali gdje Gospodu moliti, vjenčavati se, krštavati, ali i opojavati bližnje. Zbog interesa ondašnje Austro-ugarske monarhije, hram je finansijski pomogao i austrijski car Franjo Josip o čemu svjedoči i natpis iznad južnog ulaza.

Jedan od najznamenitijih pravoslavnih Dalmatinaca, blaženopočivši episkop Simeon Končarević, neraskidivo je vezan za Benkovac, benkovačke Srbe, ali i cjelokupnu Dalmaciju za koju je i živjeo. Ovaj vrli pastir, nakon što mu je umrla žena dok je bio mirski sveštenik, odlučio je otići u manastir i primiti monaški čin, a nakon izvjesnog vremena izabran je za dalmatinskog episkopa. Pored samog hrama, u svrhu službovanja sveštenoslužitelja, u stilu narodne arhitekture sagrađen je i parohijski dom. Vjeruje se da se baš u tom objektu, u organizaciji popa Končarevića 1734. godine, odvijala nastava na srpskom jeziku.